10 lid 1 onder 7 AW: Aardrijkskundige kaarten
Rechtbank Haarlem, 20 april 2007, KG ZA 07-129. Baltic Spot AB tegen Van Halverhout & Zwart en Zurmühlen (met dank aan Marlou van de Braak, De Brauw Blackstone Westbroek).
Auteursrecht en geschriftenbescherming met betrekking tot kaarten en daarbijbehorende lijsten.
Baltic Spot is een sinds enige jaren bestaande Zweedse vennootschap die een elektronische informatiedienst aanbiedt op de markt van scheepsbevrachting. Daar maken scheepseigenaren, cargadoren en agenten gebruik van om beschikbare vrachtruimte en te vervoeren vracht te zoeken en aan te melden. De dienst wordt visueel ondersteund en inzichtelijk gemaakt door twee aardrijkskundige kaarten, één van Europa en één van de wereld, met daarop een specifieke indeling naar watergebieden. De benamingen van de (selectie van) watergebieden zijn opgenomen in lijsten.
KVS is een concurrent van Baltic Spot, die zich al 130 jaar richt op de maritieme dienstverlening met betrekking tot de kustvaart in Europa. KVS gebruikte in het verleden een Europese waterkaart, die zij enige tijd geleden verving door twee nieuwe kaarten, één van Europa en één van de wereld. Baltic Spot stelt dat er sprake is van inbreuk.
“De Voorzieningenrechter stelt voorop dat auteursrechtelijke bescherming van een aardrijkskundige kaart zich niet uitstrekt tot de feitelijke topografische gegevens die de kaart beoogt weer te geven. Mede gelet op het doel van de kaart heeft de maker daarvan een zekere vrijheid in de wijze waarop hij een selectie maakt van hetgeen op de kaart wordtweergegeven. Voor zover een kaart het resultaat is van de selectie en keuzes die een persoonlijke visie van de maker weergeven is sprake van een werk met een eigen, oorspronkelijk karakter dat het stempel van de maker draagt en is het als zodanig auteursrechtelijk beschermd. De bescherming van de kaart is derhalve beperkt tot de eigen – niet voor de hand liggende – vormgeving van de betrokken kaart. Relevant in het kader van het onderhavige geschil is de omstandigheid dat ten aanzien van kaarten waarop bepaalde watergebieden zijn weergegeven, wat begrenzing van het betreffende gebied betreft, minderrestricties in acht hoeven te worden genomen aangezien afgrenzingen midden op zee op elk willekeurig punt gelegd kunne worden.” (4.2)
De voorzieningenrechter oordeelt vervolgens uitgebreid gemotiveerd dat Baltic Spot's kaarten en lijsten auteursrechtelijk beschermde werken zijn en de lijsten op grond van de geschriftenbescherming bescherming genieten. De bescherming is, kort gezegd, voornamelijk te danken aan de creatieve wijze waarop de watergebieden zijn geselecteerd, de wijze van markering en begrenzing van de watergebieden en de aangebrachte overlap tussen bepaalde gebieden. Op de vorderingen op grond van het databankenrecht gaat de voorzieningenrechter helaas niet in.
KVS maakt met haar kaarten en lijsten derhalve inbreuk op de rechten van Baltic Spot en krijgt een verbod versterkt met dwangsom opgelegd. Het verbod ziet ook op de wereldkaart, die KVS twee dagen voor de zitting van haar site had verwijderd. KVS moet bovendien gedurende vier maanden, midden op haar homepage, roodomrand en in twee talen, een mededeling plaatsen dat zij inbreuk heeft gemaakt. Verder wordt zij veroordeeld in de proceskosten tot een bedrag van EUR 18.580. De advocaatkosten worden gematigd tot 15.000 euro, ‘nu het meerdere de grenzen van het redelijke overschrijdt’ en de reis- en verblijfkosten van de heer Svensson worden gehalveerd, omdat hij zijn verblijf ook aangewend heeft voor andere doeleinden dat het onderhavige geschil.
Lees het vonnis hier.