123inkt vijfmaal in het ongelijk gesteld: Google Shopping advertenties van Media Concept zijn niet misleidend

Hof Amsterdam, 16 juli 2024, IEF 22145, IT 3841, RB 4585 (Digital Revolution tegen Media Concept en Google). De hier onderhavige zaak betreft een hoger beroep tegen het oordeel van de rechtbank Amsterdam [zie IEF 20756]: daaruit bleek dat Media Concept, een Duits bedrijf dat zich bezighoudt met de verkoop van onder meer printerbenodigdheden en kantoorartikelen, zich niet schuldig heeft gemaakt aan misleidende reclame, misleidende vergelijkende reclame en misleidende (oneerlijke) handelspraktijken. Zowel de procedure in eerste aanleg als het hoger beroep zijn ingesteld door Digital Revolution, een internetbedrijf dat zich, handelend onder de naam 123inkt, eveneens bezighoudt met de verkoop van printerbenodigdheden en kantoorartikelen. Het betreft hier de bodemprocedure van een eerder ingestelde kort geding procedure, waar Digital Revolution zowel in eerste aanleg, als in hoger beroep [zie IEF 19027] en in cassatie bij de Hoge Raad [zie IEF 20061] in het ongelijk is gesteld.

In geschil is de vraag of de advertenties van Media Concept via Google Shopping misleidend zijn, nu deze afwijken van het aanbod op de eigen website en omdat er pas na aanklikken van de advertentie wordt weergegeven dat er maar een enkel exemplaar van het geadverteerde product aanwezig is. In dat kader wordt niet alleen Media Concept, maar ook Google door Digital Revolution gedagvaard. Digital Revolution vordert aan beide partijen dat de advertenties worden gestaakt. Daarnaast stelt zij dat Media Concept aansprakelijk is voor de door haar geleden schade als gevolg van de geplaatste advertenties.

Het hof Amsterdam schaart zich achter de uitspraak van de rechtbank, op basis van een uitvoerige bespreking van artikel 6:194 BW. Allereerst stelt het dat van een misleidende prijs geen sprake is, aangezien het door Media Concept geadverteerde product daadwerkelijk voor het daarbij genoemde bedrag kan worden gekocht. Dat de hoeveelheid beschikbare exemplaren slechts wordt getoond nadat op de advertentie is geklikt, doet daar niet aan af. Van belang hierbij is dat dergelijke informatie niet eerder in beeld kan worden gebracht wegens de ontbrekende mogelijkheid daartoe in Google Shopping. Bovendien kunnen kopers het product in kwestie meermaals aanschaffen door steeds opnieuw op de advertentie te klikken. Voorts oordeelt het hof dat het niet misleidend is dat de prijs die Media Concept via Google Shopping vraagt lager is dan de prijs die zij via haar website vraagt. Een dergelijke omstandigheid acht het hof ¨geenszins ongebruikelijk¨. Daarnaast ligt het volgens het hof niet voor de hand dat kopers zich in de huidige situatie zullen laten verwarren door de prijsvergelijkingen van derde partijen. De door Digital Revolution aangehaalde marktonderzoeken, waaruit het misleidende karakter van de advertenties van Media Concept zou kunnen worden opgemaakt, worden door het hof tot slot niet gevolgd.

Gelet op de constatering dat geen sprake is van misleidende reclame, gaat ook het beroep op de artikelen 6:193c BW, 6:193d BW en 6:194 BW volgens het hof niet op, waarin een aantal ongeoorloofde handelspraktijken staan genoemd ter bescherming van de consument. Hetzelfde geldt voor het beroep op de ongeoorloofde vergelijkende reclame in art. 6:194a BW. Kortom, alle grieven van Digital Revolution falen ten opzichte van zowel Media Concept als Google.

4.2.3 Bij het oordeel of sprake is van een misleidende omissie, dienen de beperkingen van het gebruikte communicatiemedium te worden meegewogen. De handelaar kan zich, wanneer het vanwege de intrinsieke kenmerken van het betrokken product en de beperkingen eigen aan het gebruikte communicatiemedium onmogelijk is om alle essentiële informatie over dat product te verstrekken, beperken in de gegeven informatie, mits hij voor het overige naar zijn website verwijst en de essentiële informatie over het product, de prijs en de overige voorwaarden daarop te vinden is (HvJ EU 26 oktober 2016, ECLI:EU:C:2016:800, punt 63). Google Shopping biedt slechts ruimte voor enkele basale gegevens zoals de productomschrijving en de prijs van het product. De voorwaarde dat maximaal één product per bestelling kan worden aangeschaft, wordt daarbij niet vermeld, maar deze is, nadat de potentiële koper vanaf Google Shopping heeft doorgeklikt, direct zichtbaar op de website van Media Concept. Deze mededeling is dus zichtbaar voorafgaand aan (en op) het moment dat de koper de bestelknop kan indrukken. De potentiële koper wordt aldus voorafgaand aan de beslissing tot aankoop op de hoogte gebracht van de beperkende voorwaarde, zodat hij een geïnformeerd besluit over de aankoop kan nemen.

Digital Revolution heeft nog aangevoerd dat de informatie over de beperking tot één exemplaar te laat en te onduidelijk wordt verstrekt, maar dat is onvoldoende toegelicht. Digital Revolution heeft niet gesteld dat en/of toegelicht waarom de potentiële koper door deze wijze van informatieverstrekking een besluit neemt of kan nemen dat hij anders niet had genomen. Een en ander is onvoldoende om van misleiding te spreken.

4.2.5 Digital Revolution beroept zich daarnaast erop dat de potentiële koper die niet via Google Shopping maar rechtstreeks de website van Media Concept bezoekt de producten niet tegen de op Google Shopping aangeboden prijs maar slechts tegen een hogere prijs kan kopen. Ook dit zou neerkomen op misleiding, aldus Digital Revolution. Het is echter geenszins ongebruikelijk om eenzelfde product aan te bieden tegen verschillende prijzen, al naar gelang de wijze waarop de potentiële koper met de verkoper in contact treedt. Dit is niet zonder meer als misleiding aan te merken. De verkoper dient de potentiële koper wel juist in te lichten over de prijs waartegen zij haar product onder de gegeven omstandigheden aanbiedt zodat de potentiële koper die in die omstandigheden verkeert een geïnformeerd aankoopbesluit kan nemen. Daaraan schort het in dit geval niet. Niet valt in te zien dat Media Concept de potentiële koper die via Google Shopping haar website bezoekt dient in te lichten over het feit dat zij bij een rechtstreeks bezoek aan haar website een hogere prijs hanteert. Er is geen rechtsregel die tot een dergelijke verplichting leidt. Daarbij is niet van betekenis of Google Shopping al dan niet als een zelfstandig verkoopkanaal kan worden aangemerkt of, in de woorden van Digital Revolution, slechts een advertentiemedium of een prijsvergelijkingsplatform is. Uit de stellingen van Digital Revolution is daarnaast niet duidelijk geworden waarom Google Shopping een ongeschikt medium zou zijn voor de werkwijze van Media Concept, welke werkwijze door Media Concept - al dan niet terecht - wordt benoemd als 'dynamic pricing'.