Ingezonden door: Quirijn Meijnen, Leopold Meijnen Oosterbaan Advocaten
Blockchain en auteursrecht, gaat dot.blockchain (.BC) de muziekindustrie en copyright beheer veranderen?
Sinds december 2014 zijn er een aantal artikelen verschenen over de mogelijkheden van het gebruik van blockchain technologie in de muziekindustrie, in het bijzonder betreffende het beheren van auteursrechten. Eerst zal ik kort bespreken wat de blockchain is, daarna zal ik het dot.blockchain initiatief van Benji Rogers bespreken.
Wat is de blockchain ?
Wat is de blockchain? Letterlijk betekent “block chain” een keten van blokken. Een blockchain is een gedecentraliseerde database waarin een steeds groeiende lijst van gegevens en berekeningen zijn vastgelegd. Een gedeelte van die lijst met gegevens en berekeningen wordt aangeduid met “block”. Een eenmaal aangemaakt “block” kan niet worden veranderd, bevat een tijdstempel en een link naar een voorgaand “block”, de zgn. “hash”. Samen vormen de “blocks” een keten: de “blockhain’.
Er zijn schrijvers die beweren dat de blockchain de belangrijkste innovatie is sinds de PC in de jaren 70 en internet in de jaren 90.
Bitcoin is één van de toepassingen van de blockchain technologie
De “blockchain” technologie ligt aan de basis van de bitcoin en andere zgn. crypto currency. Voor de bitcoin- bedacht in 2008 en geïmplementeerd in 2009- wordt de blockchain gebruikt als een openbaar gedecentraliseerd kasboek voor alle bitcoin transacties. In het geval van bitcoin kan iedereen die gebruik maakt van de bitcoin technologie verbinding maken met andere gebruikers van bitcoin technologie en deelnemen aan het netwerk. Deelnemers kunnen transacties uitvoeren (betalen), betaaltransacties verifiëren en berekeningen uitvoeren om een nieuw “block” te creëren. Het creëren van een nieuw block (het uitvoeren van allerlei berekeningen die computergeheugencapaciteit en elektriciteit kosten) wordt “minen” genoemd en –in het geval van bitcoin- beloond met bitcoins.
Hieronde twee Youtube filmpjes met informatie over de werking en toepassing van de blockchain.
Heeft de muziekindustrie blockchain technologie nodig? Of waarom kan de blockchain relevant zijn voor het (muziek) auteursrecht?
Artiesten, componisten, tekstdichters en muziekuitgevers zijn in de praktijk afhankelijk van collectieve rechten organisaties (zoals bijv. Buma/Stemra) om vergoedingen te ontvangen voor het gebruik van hun muziek. Muziekgebruik is wereldwijd, de collectieve rechtenorganisaties zijn nationaal georganiseerd. Het voorgaande betekent dat deze organisaties goed zullen moeten samenwerken om gelden aan de rechthebbenden uit te kunnen keren, de zgn. “repartitie”. Daarnaast zullen de collectieve rechten organisaties goed moeten kunnen bijhouden waar, wanneer en door wie een bepaald muziekwerk wordt gebruikt.
Nu is het bovenstaande al notoir lastig, nog lastiger is het om te bepalen wie de rechthebbenden zijn van een bepaald nummer. Een muzieknummer heeft vaak meerdere auteursrechthebbenden (tekstdichter en componist), dan zijn er nog de uitvoerende artiesten en de muziekuitgevers.
Omdat rechthebbenden auteursrechten per land kunnen overdragen en/of licentieren. Kunnen de rechten op een bepaald nummer per land verschillen.
Op dit moment is het in een groot aantal gevallen niet duidelijk en/of ondoenlijk om te achterhalen wie rechthebbenden zijn van een bepaald nummer.
Het probleem van de niet bestaande centrale database met informatie over muziekrechten
Anders dan wel gedacht wordt bestaat er geen centrale database waarin is vastgelegd wie auteursrechthebbende is van welk nummer, wie de muziekuitgever is. De collectieve rechtenorganisaties beschikken over (zelf aangelegde) databases. Echter, informatie in deze databases kan onderling verschillen en is vaak ook niet compleet.
Het voorgaande betekent dat collectieve rechtenorganisaties grote sommen geld onder zich houden –omdat niet duidelijk is aan wie de gelden uitgekeerd moeten worden. Dat dit zo is, is niet de schuld van de collectieve rechtenorganisaties, maar het is wel degelijk een probleem.
Wanneer niet duidelijk is wie rechthebbenden zijn op een bepaald nummer is het ook niet goed mogelijk om aan de werkelijke rechthebbenden een vergoeding (royalties) te betalen voor het gebruik van het nummer en om toestemming te vragen voor gebruik van een nummer. Iedereen die wel eens heeft geprobeerd om een nummer te “clearen” voor gebruik in een commercial of anderszins weet hoe lastig het kan zijn om de rechthebbenden te achterhalen om toestemming voor gebruik te krijgen.
Blockchain technologie om muziekrechten te beheren, transparant te maken en te verzilveren
Vanuit de muziekindustrie gaan er stemmen op om de blockhain technologie in te zetten voor het beheren en verzilveren van muziekrechten, met als doel meer transparantie en meer geld voor de auteursrechthebbenden, waaronder de tekstdichters, componisten en artiesten.
Op 11 december 2014 verscheen – voor zover na te gaan- de eerste blogpost over de blockhain en de muziekindustrie geschreven door de artiest D.A. Wallach:
Bitcoin for Rockstars: How Cryptocurrency Can Revolutionize The Music Industry
Blogposts van Benji Rogers over Fair Trade muziek en de blockchain
Sinds november 2015 heeft Benji Rogers – een artiest en eigenaar van www.pledgemusic.com- een aantal invloedrijke artikelen geschreven over de blockchaintechnologie en de muziekindustrie.
24 november 2015
How the Blockchain and VR Can Change the Music Industry (Part 1)
24 februari 2016
How the Blockchain Can Change the Music Industry (Part 2)
11 augustus 2016
The Dot Blockchain Music Project — “Growing up in public with your pants down.”
26 augustus 2016
The Dot Blockchain Music Project Alpha Release - Update #4.
13 oktober 2016
STOP TRYING TO PAY ME AND PAY ME! — Music on the Blockchain for Songwriters, Artists & Managers
3 november 2016
Building Identity, Authority, & Trust Into Songs — One Link at a Time
Rogers heeft een idee voor “fair trade” muziek. Muziek waarbij duidelijk is wie de rechthebbenden op een nummer zijn, en waarbij alle partijen betaald worden voor gebruik van een nummer.
Op verzoek van Rogers hebben allerlei partijen uit de muziekindustrie; artiesten, labels, managers, advocaten, muziekuitgevers, etc., input gegeven over wat belangrijk is bij het toepassen van de blockchain technologie, en hoe deze het beste toegepast kan worden.
Rogers heeft op Fast Forward 2016 in Amsterdam een presentatie gegeven over zijn idee:
Het idee van Benji Rogers: een nieuw mediaformat dot.blockchain (.BC)
De idee is om een nieuw mediaformat .bc (dot. Blockchain) en de daarbij behorende ondersteunende architectuur te ontwikkelen.
Muziek en video gecodeerd in het .bc formaat dient altijd een “minimum viable dataset” (MVD) te bevatten, welke is verankert in de blockchain.
De “minimum viable dataset” bevat een aantal essentiële gegevens over een muziekwerk; de naam van het nummer, de auteursrechthebbenden, naburige rechten, de muziekuitgever, etc.
De MVD gegevens zijn ook opgenomen in een gedecentraliseerde database (de blockchain) waar iedereen toegang tot heeft, en waar een individueel nummer ook onderdeel vanuit maakt.
Zonder het al te technisch te maken komt het er op neer dat wanneer een bepaald nummer wordt afgespeeld (en er “verbinding” is met de blockchain) geregistreerd wordt dat een nummer wordt afgespeeld, en door wie. Zodoende kan een afrekening met de rechthebbenden plaats hebben.
Het (.bc) formaat heeft een open source protocol waardoor iedereen in de muziekindustrie op het protocol kan door ontwikkelen.
Dot.blockchain .bc is geen DRM (Digital Rights Management)
Let wel de blockchain .bc betreft geen vorm van DRM (Digital Rights Management)! Lezers van boven de 25 kunnen zich misschien nog herinneren wat DRM was, en vooral wat voor een ramp het was. Zo kon je een DVD die je in Amerika had gekocht niet afspelen in een Europese DVD speler (en omgekeerd). DRM heeft veel kwaad bloed gezet bij consumenten en is niet goed geweest voor het imago van het auteursrecht. Dot Blockchain is geen DRM. Integendeel, het idee is dat het .bc format op alle spelers werkt, en altijd en overal gebruikt kan worden. Je zou .bc files dus op een cd kunnen branden, en je kan de cd afspelen.
Dot.blockchain zorgt er voor dat automatisch wordt bijgehouden waar en wanneer een nummer wordt afgespeeld, en dat de rechthebbenden betaald worden
Wanneer media met het .bc format wordt afgespeeld/gebruikt wordt door een speler die “compliant” is met de .bc technologie .bc werkt zoals het zou moeten werken. Hetgeen betekent dat de (auteurs)rechthebbenden de inkomsten van het afgespeelde nummer krijgen waar ze recht op hebben. Met “compliant” wordt bedoeld dat de betreffende speler contact maakt met de blockchain. Overigens kan een .bc speler ook een internetplatform zijn zoals youtube/soundcloud/spotify/tidal.
Benji Rogers verwacht dat platforms zoals youtube compliant zullen willen zijn met het .bc format. Immers, zodoende laat je als platform zien dat je de artiesten en rechthebbenden serieus neemt.
Dot.blockchain de toekomst van de muziekindustrie? Is er nog wel een rol voor collectieve rechtenorganisaties?
De laatste blogpost van Rogers gaat over hoe te verifiëren wie een bepaald nummer heeft geschreven/rechthebbende is. Het is de vraag of Dot.blockchain de "klassieke" problemen kan oplossen aangaande muziekrechten (wie hebben recht op een nummer en de master en hoe worden de royalties verdeeld) Wanneer Dot.blockchain de problemen kan oplossen is het de vraag wat dan nog de rol is van de collectieve rechtenorganisaties. Het lijkt er op dat zulke organisaties zich dan zullen moeten heruitvinden, willen zij niet overbodig worden.
Het initiatief van Rogers heeft in korte tijd veel mensen samengebracht en er is enthousiast op gereageerd. Rogers heeft Dotblockchain Music Inc. opgericht om de (open source) standaard te verspreiden en om zoveel mogelijk partijen uit de muziekindustrie voor de standaard te interesseren.
Dotblockchainmusic is op San Francisco MusicTech 2016 uitgeroepen tot één van de 10 meest veelbelovende start ups in de muziekindustrie.
Labels, muziekuitgeverijen, artiesten en andere rechthebbenden kunnen hun rechten catalogus in een testversie van Dotblockchain Music aanmelden en meedenken over de ontwikkeling van .BC.Via https://dotblockchainmusic.com/ kun je je aanmelden om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen.
Quirijn Meijnen
Amsterdam, 4 november 2016
Bron: www.quirijnmeijnen.nl
