Dirk Visser over de balans tussen meer en minder merkenrecht bij Benelux-hof

Mr. van de week is Dirk Visser, hoogleraar intellectueel eigendomsrecht aan de Universiteit Leiden en advocaat bij Visser Schaap & Kreijger. Hij was op 15 mei een van de sprekers tijdens de viering van het vijftigjarig bestaan van het Benelux-Gerechtshof in Luxemburg.

Heel erg bekend is het Benelux-Gerechtshof, dat bevoegd is voor de interpretatie van de rechtsregels die de Benelux-landen gemeen hebben, niet. Hoe belangrijk is het hof op het gebied van het intellectueel eigendomsrecht?
“Tot de eeuwwisseling was het hof heel belangrijk, omdat het de hoogste uitlegrechter was op het gebied van het merkenrecht. Die taak is inmiddels overgenomen door het Hof van Justitie van de EU. Sinds 2018 heeft het Benelux-Gerechtshof er echter een Tweede Kamer bij, die beslist over beroepen tegen de weigerings- en oppositiebeslissingen van het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom. Dat is een belangrijke nieuwe taak.”

Onder de titel ‘Meer en minder merkenrecht’ besprak u belangrijke rechtspraak van het Benelux-Gerechtshof op dit gebied. Wat valt op bij de uitspraken van het hof in de loop der tijd?
“In de eerste 25 jaar was er vooral aandacht voor de groei: kleuren, vormen en beschrijvende woorden konden als merk worden beschermd. De beschermingsomvang was ruim: iedere ‘associatie’ met het merk en iedere verwijzing naar het merk leverde merkinbreuk op. Dat was vermoedelijk in overeenstemming met de tijdgeest. Rond de eeuwwisseling kwam de bevoegdheid van het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom om beschrijvende woorden en functionele vormen ambtshalve te weigeren. Het Europese Hof en Benelux-Gerechtshof hebben het strenge beleid van het Bureau daarbij bevestigd. In 2019 wees het Benelux-Gerechtshof ook een belangrijk arrest in de zaak van Dom Perignon tegen de Belgische kunstenaar en galeriehouder Cedric Peers, waarbij de kunstvrijheid prevaleerde. Zie ‘Merk in kunstwerk mag’.”