Een meezingend deuntje, een namaak
Hof van Beroep Brussel, 4 september 2007, nr. 2003/AR/163. Van Passel tegen Zombar Record Holding Holland B.V. & R. Kelly (met dank aan Joris Deene).
Belgisch auteursrecht. Arrest in de ‘You are not alone’ zaak, waarin het gelijknamige nummer van Michael Jackson wordt beschouwd als ‘een namaak’van het nummer 'If we can start all over' van gebroeders Van Passel.
“21 (…) Wanneer die melodie in haar geheel wordt beluisterd zoals ze is geschreven op de originele partituur -zonder de harmonische toevoegingen of ritmische variaties die de appellanten er nadien hebben aan toegevoegd kan alleen maar worden besloten dat het om een meezingend deuntje gaat dat helemaal niet als banaal of gekend gemeengoed kan worden beschouwd. Het heeft van de componisten zonder twijfel intellectuele muzikale inspiratie gevergd om het geheel te creëren. Hun inspiratie levert op dat hun stempel erin kan worden herkend. Het muziekwerk is dus origineel en beschermbaar als auteurswerk.”
“23 (…) Overigens volstaat voor schending van het auteursrecht dat de reproductie slechts een deel van het werk betreft, als dit deel originaliteit doet blijken,”
“28. De vastgestelde overeenstemming, afgeleid uit het zuiver melodisch verloop, wordt bevestigd door auditieve proeven, die geen verschil van betekenis opleveren. Dit laatste gegeven komt doorslaggevend voor aangezien de partituur niet wezenlijk bestemd is om te worden geanalyseerd door musicologen, maar om verklanking mogelijk te maken en dus te worden gehoord. De overeenstemming blijkt verder treffend uit de auditieve proeven waarbij een door appellanten harmonisch gearrangeerde versie van hun werk wordt beluisterd na de compositie van Kelly. Het lijdt geen enkele twijfel dat mocht het werk niet eerst zijn ontstaan, het arrangement ervan als een namaak van de compositie van Kelly zou worden beschouwd.
29. Die vaststelling wordt in wezen ook bevestigd door de partituur die het college van deskundigen heeft aangemaakt van de compositie van Kelly, waarbij deze helemaal en chronologisch melodisch wordt weergegeven en daarin de melodisch gelijkende passages met het refrein van de gebroeders Van Passel worden aangekruist. Uit die nevenschikking blijkt dat de tijdsduur van de melodisch overeenstemmende fragmenten 43,46 % van de totale geluidsduur (5 minuten en 43 seconden) bedraagt. De gelijkenis in beluisterduur is evenwel bepaald relatief en de appellanten merken met reden op dat in termen van schriftuur van de partituur, die gelijkluidende passages zowat 80% van de partituur van Kelly beslaan.
30. Uit dit alles besluit het hof dat er tussen de beschouwde dragende melodieën nauwelijks verschillen bestaan en dat de enige verschillen geen draagwijdte van betekenis hebben.”
38. Het algemeen besluit luidt dan dat de compositie 'You are not alone' moet beschouwd worden als een namaak van 'If we can start al1 over'. Eerste en tweede geïntimeerden plegen inbreuk op de morele en vermogensrechtelijke auteursrechten van de appellanten door hun werk zonder hun instemming mee te delen aan het publiek, het te wijzigen en te reproduceren.
