Gebruik foto in boek over corruptie in Suriname toegestaan

Rb. Rotterdam 6 maart 2024, IEF 21942, IT 4493; ECLI:NL:RBROT:2024:1771 (Eisers tegen gedaagde). Gedaagde heeft een boek gepubliceerd waarvan de voorkant en één van de pagina’s een foto van eiser bevat. Eisers staan afgebeeld onder de kop "hoofdrolspelers" een worden veelvoudig in het boek genoemd. Eisers stellen dat zij in het boek beschuldigd worden van corruptie en betrokkenheid bij een inbraak en een mislukte moordaanslag. Eisers vorderen primair een publicatieverbod voor het boek, wegens schending van het portretrecht en zo ook het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer. De voorzieningenrechter oordeelt dat wegens het actuele openbaar belang in Suriname, namelijk corruptie, sprake is van grote journalistieke vrijheid. Daarnaast zijn de grenzen van toelaatbare kritiek ruimer als het gaat om kritiek op personen in de publieke belangstelling. Het handelen van gedaagde is niet onnodig diffamerend en/of buitensporig. Het recht op vrijheid van meningsuiting van gedaagde weegt in dit geval zwaarder dan het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer van eisers. De eis wordt afgewezen.

2.15. [gedaagde02] snijdt in het boek een onderwerp van openbaar belang aan dat actueel is voor Suriname, namelijk corruptie in regeringskringen en door vooraanstaande/bekende personen (“op het hoogste niveau”). Om het publiek te waarschuwen voor (vermeende) misstanden mag [gedaagde02] tot op zekere hoogte overdrijven of zelfs provoceren; dat is journalistieke vrijheid. Er is weinig ruimte voor beperkingen van het debat over aangelegenheden van openbaar belang en dat heeft tot gevolg dat een hoog niveau van bescherming aan de vrijheid van meningsuiting wordt toegekend; de rechter beschikt in zo’n geval over een bijzonder kleine “margin of appreciation”. De mogelijke ernst van bepaalde uitlatingen doet niets af aan het recht op een hoog niveau van bescherming, gezien het bestaan van een kwestie van openbaar belang. Dit brengt mee dat [eiser01] onder omstandigheden moet gedogen dat zijn foto wordt gebruikt voor een publicatie over corruptie in Suriname en dat hij in zo’n publicatie, zoals het boek, wordt genoemd.

2.16. Daar komt bij dat de grenzen van toelaatbare kritiek ruimer zijn als het gaat om kritiek op personen in de publieke belangstelling. Personen in de publieke belangstelling stellen zich namelijk willens en wetens bloot aan een nauwgezet onderzoek van hun woorden en daden door journalisten en het grote publiek en daarom moeten zij een grotere mate van tolerantie aan de dag leggen. [eiser01] is zo’n persoon in de publieke belangstelling. Hij is regeringscommissaris van de Centrale Bank van Suriname geweest. [eisers] stellen verder zelf dat [eiser01] een gerenommeerde zakenman in Suriname is, dat hij vele zakelijke relaties met grote bedrijven onderhoudt en dat [eiser02] – de onderneming van [eiser01] – meerdere warenhuizen in Suriname exploiteert. Daarnaast blijkt uit de vele nieuwsberichten die [gedaagden] in het geding hebben gebracht, dat [eiser01] in het verleden regelmatig in het nieuws is geweest toen hij regeringscommissaris van de Centrale Bank van Suriname was. Bij een aantal van die nieuwsberichten is [eiser01] ook te zien samen met de voormalig president van Suriname, Desi Bouterse. Ook dit brengt mee dat [eiser01] onder omstandigheden moet gedogen dat zijn portret wordt gebruikt voor een publicatie over corruptie in Suriname, zoals het boek.