Geen absoluut recht op wederhoor

Vzr. Rechtbank Amsterdam 26 februari 2014, ECLI:NL:RBAMS:2014:991 (eiser tegen FD)
Mediarecht. Zie eerder IEF 13588. Onrechtmatige publicatie. De uitlatingen vinden voldoende steun in de feiten en zijn niet onrechtmatig. De voorzieningenrechter overweegt dat, anders dan [eiser] lijkt te veronderstellen, geen absoluut recht op wederhoor bestaat. Niet is duidelijk waartoe een wederhoor zou hebben geleid. Het Financieele Dagblad c.s. heeft eiser alsnog in de gelegenheid willen stellen zijn visie op de uitlatingen te geven, maar daarvan is geen gebruik gemaakt. Vordering tot rectificatie afgewezen.

4.4. De kern van het geschil gaat om hetgeen in de uitzending van het televisieprogramma Nieuwsuur van 13 december 2013 en in verschillende artikelen in het FD van 14 december 2013 over [eiser] naar voren is gebracht. Naar de stelling van [eiser] zijn meerdere uitlatingen op zichzelf en in onderling verband gezien onjuist en/of onzorgvuldig en/of onvolledig en/of suggestief en is de onjuiste berichtgeving misleidend, beschuldigend en schept deze ten onrechte een uitgesproken negatief beeld van [eiser], die daardoor in zijn goede naam wordt aangetast. Volgens [eiser] heeft Het Financieele Dagblad c.s. dan ook onrechtmatig jegens hem gehandeld.

4.6. Gezien de onder 4.5 weergegeven producties, waarvan [eiser] de juistheid niet heeft betwist, is de voorzieningenrechter voorshands van oordeel dat de uitlatingen in Nieuwsuur en in de artikelen in het FD voldoende steun vinden in het op dat moment beschikbare feitenmateriaal. Uit dit materiaal volgt dat er sinds 1999 enkele integriteitskwesties speelden bij Bouwfonds en meer in het bijzonder bij Property Finance en dat bij Bouwfonds een onafhankelijke, centrale compliance-functie ontbrak, gedocumenteerde risicoanalyses niet voorhanden waren en er geen centraal geformuleerd beleid was ter beheersing van integriteitsrisico’s bij klanten.

4.6.1. In Nieuwsuur heeft [gedaagde sub 2] voorts gezegd dat het bestuur van Bouwfonds jarenlang heeft vergaderd over hun probleemklant Endstra, de onderwereldbankier (zie 2.4). In het artikel op de voorpagina van het FD van 14 december 2013 (zie 2.5) staat dat onder leiding van [eiser] het Bouwfondsbestuur bijna wekelijks over Endstra/Hummel heeft vergaderd en dat zij het grote hoofdpijndossier van de bank vormden en in het commentaar op pagina 2 van het FD van 14 december 2013 (zie 2.6) staat dat [eiser] vrijwel wekelijks met het Bouwfondsbestuur zorgelijk heeft vergaderd over de grote vastgoedklant Willem Endstra, wetende dat justitie hem verdacht. Anders dan [eiser] stelt heeft Het Financieele Dagblad c.s. niet gezegd/geschreven dat het Bouwfondsbestuur vergaderde over Endstra in zijn hoedanigheid van onderwereldbankier – dit was immers pas in 2002 publiekelijk bekend – maar als ‘probleemklant’. Ook deze uitlatingen vinden voldoende steun in het beschikbare feitenmateriaal. Hieruit volgt immers dat de raad van bestuur van Bouwfonds, in de periode dat [eiser] voorzitter was, met grote regelmaat heeft vergaderd over Endstra en aan hem gelieerde partijen. Het Financieele Dagblad c.s. heeft onbetwist aangevoerd dat dit in totaal 42 keer is gebeurd in die periode. In deze vergaderingen ging het niet alleen om aan Endstra en aan hem gelieerde partijen verleende kredieten, maar ook over de zorgen die begonnen te ontstaan over integriteitskwesties. In het licht hiervan kan niet worden gezegd dat de door Het Financieele Dagblad c.s. gedane uitlatingen en kwalificaties (‘zorgelijk’, ‘hoofdpijndossier’) lichtvaarding zijn gedaan. Dat het Bouwfondsbestuur niet wekelijks, maar, zoals uit productie 6 van de zijde van Het Financieele Dagblad c.s. volgt, maandelijks over Endstra en aan hem gelieerde partijen heeft vergaderd, wordt bij de beoordeling onvoldoende relevant geacht. Dit leidt dan ook wederom tot de conclusie dat de hiervoor onder 4.2 genoemde belangenafweging in het voordeel van Het Financieele Dagblad c.s. uitvalt en dat ook deze uitlatingen niet onrechtmatig jegens [eiser] zijn.

4.7. [eiser] heeft ook nog bezwaar gemaakt tegen de uitlating in Nieuwsuur dat hij ‘inside-information zou hebben meegenomen van de bank’ en ‘uit de school zou zijn geklapt’. Dit betreffen, zoals Het Financieel Dagblad c.s. terecht heeft aangevoerd, uitlatingen van presentator Twan Huys die niet op conto van[gedaagde sub 2] kunnen worden geschreven. Dat[gedaagde sub 2] voorts in Nieuwsuur heeft gezegd ‘dat hij verwacht dat de onthullingen die in het boek ‘De val van SNS Reaal’ worden gedaan, over dat [eiser] is betaald door Endstra, een rol zouden kunnen spelen in het hoger beroep van de vastgoedfraudezaak waarvoor [eiser] terecht staat’, kan evenmin als onjuist of onrechtmatig worden aangemerkt, nu dit slechts de mening van[gedaagde sub 2] betreft, welke bovendien niet uit de lucht is gegrepen aangezien [eiser] in die vastgoedfraudezaak onder meer terecht staat voor het opmaken van valse facturen.

4.10. [eiser] heeft tot slot ter zitting nog aangevoerd dat geen sprake is geweest van wederhoor. Het Financieele Dagblad c.s. heeft dit betwist en aangevoerd dat [eiser] in het kader van het boek “De val van SNS Reaal” is gehoord en de uitlatingen in Nieuwsuur en in het FD niet wezenlijk verschillen van hetgeen hierover in dat boek staat. Dit laatste is door [eiser] ter zitting betwist. De voorzieningenrechter overweegt dat, anders dan [eiser] lijkt te veronderstellen, geen absoluut recht op wederhoor bestaat. Het enkele feit dat volgens [eiser] geen sprake is geweest van wederhoor, hetgeen door Het Financieele Dagblad c.s. is betwist, betekent derhalve niet dat de rechtmatig bevonden uitlatingen in Nieuwsuur en het FD daardoor onrechtmatig worden. Verder volgt uit al het voorgaande dat de uitlatingen van Het Financieele Dagblad c.s. voldoende steun vinden in de feiten. Waar een wederhoor, zoals door [eiser] verlangd, toe zou hebben geleid is dan ook niet duidelijk. Daar komt bij dat Het Financieele Dagblad c.s. [eiser] alsnog in de gelegenheid heeft willen stellen zijn visie op de uitlatingen te geven (zie 2.10), maar dat hij van die gelegenheid geen gebruik heeft willen maken. De slotsom is dan ook dat alle vorderingen van [eiser] zullen worden afgewezen.