13 apr 2016
Uitspraak ingezonden door Bertil van Kaam en Jurian van Groenendaal, Van Kaam.
Geen afgifte journalistiek bron- en onderzoeksmateriaal AVROTROS ex 843a Rv
Rechtbank Midden-Nederland 13 april 2016, IEF 15881 (MCenA c.s. tegen AVROTROS)
Mediarecht. Bewijs. Procesrecht. Een uitzending van AVROTROS Opgelicht?! over advertentiefraude werden eisers als voorbeeld gesteld voor wat er mis is in de branche. Dat zo'n 82% van de adverteerders zich opgelicht zou voelen, dat de toegezegde verspreiding van bladen onder ziekenhuizen niet plaatsvindt en dat de goede doelen geen opbrengsten zouden ontvangen. Eisers hebben AVROTROS verzocht en gevorderd ex 843a Rv om verstrekking van de onderzoeksgegevens en bescheiden die zij heeft gebruikt om tot de mededelingen te komen. Er is sprake van journalistiek onderzoeks- en bronmateriaal; de gedwongen afgifte van deze onderzoeksgegevens kunnen een chilling effect hebben op de uitoefening van de persvrijheid (10 EVRM). Er is geen bewijsnood noch worden eisers onredelijk benadeeld als zij niet over de onderzoeksgegevens beschikken. Vordering wordt afgewezen.
4.10. Gelet op het bovenstaande is de rechtbank van oordeel dat het door eisers gevorderde afschrift van de onderzoeksgegevens een inbreuk vormt op artikel 10 EVRM. Een dergelijke inbreuk is slechts gerechtvaardigd indien deze bij wet is voorzien en, met inachtneming van de beginselen van subsidiariteit en proportionaliteit, noodzakelijk is in een democratische samenleving. Aangezien artikel 843a Rv de bevoegdheid geeft tot een dergelijke inbreuk, is deze inbreuk naar het oordeel van de rechtbank bij wet voorzien. Uit het voorgaande vloeit voort dat de vordering van eisers tot afschrift van onderzoekgegevens door AVROTROS op grond van artikel 843a Rv moet worden beoordeeld met inachtneming van de waarborgen in artikel 10 EVRM.
4.16 Uit het voorgaande volgt dat voor toewijzing van de vordering van eisers tot afgifte van onderzoeksgegevens door AVROTROS op de voet van artikel 843 Rv naar het oordeel van de rechtbank geen plaats is, reeds omdat redelijkerwijs kan worden aangenomen dat een behoorlijke rechtsbedeling ook zonder verschaffing van de onderzoeksgegevens is gewaarborgd. De rechtbank kan niet vaststellen dat sprake is van bewijsnood aan de zijde van eisers en evenmin is gebleken dat eisers onredelijk worden benadeeld als zij niet kunnen beschikken over de onderzoeksgegevens of dat AVROTROS in dat geval een onredelijk voordeel geniet. Gelet op het voorgaande behoeven de overige stellingen van partijen geen verdere bespreking meer.