Geen model- of auteursrechtbescherming voor de Livorno stoel

Vzr. Rechtbank Oost-Brabant 13 juli 2020, IEF 19326; ECLI:NL:RBOBR:2020:3525 (Homefashion Group tegen Maison du Monde) Kort geding. Auteursrecht. Modelrecht. Homefashion Group (HFG) spreekt Maison du Monde (MDM) aan voor inbreuk op haar Beneluxmodelrecht en auteursrecht op de Livorno stoel. De Livorno stoel voldoet niet aan het nieuwheidsvereiste van artikel 3.1 jo 3.3 lid 1 BVIE. Er zijn immers identieke modellen die voor het publiek beschikbaar zijn gesteld voor 13 november 2018 (datum depot Livorno stoel). De prior art - de Gispen en de Tati - bevatten alle door HFG aangevoerde kenmerkende elementen. Derhalve geniet de Livorno stoel geen modelrechtelijke bescherming. Nu de Livorno stoel ook geen eigen oorspronkelijk karakter en persoonlijk stempel van de maker bezit, is er ook geen sprake van auteursrechtelijke bescherming. Tot slot is er geen sprake van slaafse nabootsing, want de Livorno stoel zal geen andere totaalindruk wekken dan het vormgevingserfgoed. Alle vorderingen worden afgewezen: er is noch sprake van modelrechtinbreuk, noch van auteursrechtinbreuk, noch van slaafse nabootsing.

4.11. Daarnaast beschikt de Livorno stoel naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter niet over een eigen karakter in de zin van artikel 3.3 lid 2 BVIE. De algemene indruk die de Livorno stoel bij de geïnformeerde gebruiker wekt, verschilt immers niet van de algemene indruk die eerder (vóór de datum van het depot van de Livorno stoel) aan het publiek beschikbaar gestelde modellen (de Gispen en de Tati) bij de geïnformeerde gebruiker wekken. De Livorno stoel heeft geen eigen gezicht en wekt bij de geïnformeerde gebruiker geen andere totaalindruk dan het vormgevingserfgoed. Zoals hiervoor reeds is overwogen springen de ronde, lichte ovale en gebogen rugleuning en zitvlak in combinatie met de dunne metalen poten direct in het oog. Juist de combinatie van al deze kenmerken zal de geïnformeerde gebruiker (en in ieder geval ook deze voorzieningenrechter) direct herkennen uit het vormgevingserfgoed. Gelet op het feit dat de beperkte verschillen tussen de Livorno stoel en het vormgevingserfgoed ondergeschikte details betreffen, zullen deze details ook de geïnformeerde gebruiker niet direct opvallen, waardoor de algemene indruk van de Livorno stoel niet zal verschillen met die van de Gispen of de Tati.

4.20. Met MDM is de voorzieningenrechter van oordeel dat van een eigen oorspronkelijk karakter van de Livorno stoel geen sprake is. Ook draagt de Livorno stoel niet het persoonlijk stempel van de maker. Aan HFG moet worden toegegeven dat het feit dat de stoel is ontworpen in de retro stijl op zichzelf niet betekent dat de stoel geen oorspronkelijk ontwerp kan zijn. De verschillen tussen de stoelen in het vormgevingserfgoed en de Livorno stoel zijn echter zo klein dat van een eigen intellectuele schepping van de maker geen sprake kan zijn. Zoals in rechtsoverweging 4.7 is uiteengezet, kwamen alle kenmerkende en in het oog springende details van de Livorno stoel -ook in combinatie met elkaar- reeds voor in het vormgevingserfgoed. De Livorno stoel wekt vanuit esthetisch oogpunt geen opvallend visueel effect op. Ware dit wel het geval, dan was dit gegeven op zichzelf nog steeds onvoldoende om de stoel te kwalificeren als een oorspronkelijk werk in de zin van artikel 10 van de Auteurswet (HvJ EU /2 september 2019, ECLl:EU:C:2019:721, NJ 2020190 (Cofemel I G-Star). De verklaring van Habraken (productie 19 HFG) dat het ontwerp van de Livorno stoel zelfstandig tot stand is gekomen en niet is gekopieerd uit andere ontwerpen van stoelen, maakt het voorgaande niet anders.