Geen rectificatie uitzending over btw-ontduiking bij cash betaling botoxinjectie

Vzr. Rechtbank Amsterdam 21 december 2016, IEF 16464; ECLI:NL:RBAMS:2016:8614 (Etienne L tegen SBS-Noordkaap) Mediarecht. L. is plastisch chirurg en geeft tijdens inloopspreekuren ter plekke botox-injectie of een filler. In het programma Undercover in Nederland wordt aandacht besteed aan de kosten, cosmetische behandelingen zijn BTW-plichtig en medische behandelingen zijn vrijgesteld. De contante betalingen werden zonder BTW afgerekend, de betalingen met de pinpas wordt btw wel toegerekend. Door het weglaten van bepaalde beelden is de uitzending echter niet gemanipuleerd of zijn uitlatingen uit hun verband gerukt. Uit de beelden is genoegzaam gebleken dat zowel L. als zijn assistente bij herhaling meedeelt dat zij bij cash betaling geen en bij pin betaling wel BTW moeten betalen. De voorzieningenrechter weigert de gevraagde rectificatie. L. is zelf met zijn (achter)naam naar buiten gekomen, omdat hij van mening is niets laakbaars te hebben gedaan.

4.6. Uit de beelden is genoegzaam gebleken dat zowel [eiser] als zijn assistente bij herhaling aan patiënten, die voor een cosmetische behandeling komen, meedeelt dat zij bij een cash betaling geen, en bij pin betaling wel BTW moeten betalen en dat cash betalen dus gunstiger is. [eiser] heeft voor dit onderscheid noch ter zitting, noch in een eerder stadium een logische verklaring gegeven. [eiser] heeft toegelicht dat over cosmetische behandelingen wel en over medische ingrepen geen BTW verschuldigd is en dat dit geheel ter beoordeling is aan de arts, waardoor de verplichting tot BTW afdracht vrij beperkt is. Er is immers maar een klein percentage behandelingen dat puur cosmetisch is, volgens [eiser] . Niet valt uit te sluiten dat dit BTW systeem, dat mogelijk administratief bewerkelijk is, ertoe heeft geleid dat [eiser] besloten heeft om over cash betalingen wel en over pinbetalingen geen BTW te rekenen. Dit is echter niet overeenkomstig de regelgeving en kan op zijn minst als sjoemelen worden gekwalificeerd. Een andere mogelijkheid is dat [eiser] cash betalingen (deels) buiten de boeken laat, zodat er helemaal geen belasting over wordt betaald.

[eiser] heeft door zijn uitspraken, en ook door deze, zoals uit de opnames blijkt, aanvankelijk te ontkennen en er omheen te draaien, in elk geval de schijn gewekt dat er in de praktijk voor sommige behandelingen zwart betaald kan worden.

In het geval alle contante betalingen wel in de boekhouding worden vermeld, zoals [eiser] stelt – zodat alleen sprake is van ‘sjoemelen’ in voormelde zin – is het betitelen van een en ander als ‘belastingontduiking’ wat zwaar aangezet, maar toch niet van enige feitelijke basis ontbloot. Als de contante betalingen echter niet (allemaal) boekhoudkundig worden verantwoord, is de term zelfs geheel op zijn plaats. [eiser] heeft voorshands onvoldoende aannemelijk gemaakt dat zijn boekhouding op dit punt sluitend is. De als productie 8 overgelegde notities van zijn kant zijn daartoe onvoldoende overtuigend, mede gelet op de aantallen contante betalingen die daarin zijn verwerkt (slechts enkele betalingen per spreekuur, terwijl uit de beelden van [gedaagden] kan worden afgeleid dat het inloopspreekuur druk werd bezocht – de assistente had het halverwege een spreekuur al over 15 behandelingen –) en op het feit dat pinbetalingen bepaald niet worden gepropageerd, integendeel. Ook de onder 2.6 aangehaalde verklaring van de belastingadviseur van [eiser] bewijst niet dat alle contante betalingen in de boeken worden geadministreerd.

4.7. Kortom, hantering van de term ‘belastingontduiking’ voor de handelwijze van [eiser] , is niet een beschuldiging die geen steun vindt in het beschikbare feitenmateriaal, te minder nu van journalisten niet, zoals bijvoorbeeld wel in een strafzaak, kan worden gevergd dat zij voor een beschuldiging harde bewijzen hebben. Dat de Voice Over aan de term belasting ontduiken nog toevoegt: ‘op grote schaal’, is wellicht wat overtrokken, maar gaat de grenzen van de uitingsvrijheid van [gedaagden] in de gegeven omstandigheden niet te buiten.

4.10. Ook de omstandigheid dat de opnamen zijn gemaakt met verborgen apparatuur, maakt de uitzending niet onrechtmatig jegens [eiser] . Weliswaar dient bij het maken van heimelijke opnamen grote terughoudendheid te worden betracht, maar er zijn omstandigheden denkbaar dat een misstand zonder het hanteren van een dergelijke methode niet boven water komt. Voldoende aannemelijk is dat de praktijk van [eiser] om bij cash betalingen geen en bij pinbetalingen wel BTW te innen niet hard gemaakt had kunnen worden, zonder hantering van de verborgen camera. Illustratief daarvoor is dat [eiser] zijn mededelingen op dat punt pas heeft erkend, na met de beelden te zijn geconfronteerd. Verder is [gedaagden] in voldoende mate tegemoet gekomen aan de privacybelangen van [eiser] , door zijn gezicht te wipen en zijn achternaam niet te noemen. Overigens is [eiser] zelf met zijn (achter)naam naar buiten gekomen, omdat hij van mening is niets laakbaars te hebben gedaan.

Media Report