26 okt 2021
Uitspraak ingezonden door Josine van den Berg, Mount Law.
Geen reden om uitzending over zorginstelling te verbieden
Vzr. Rechtbank Amsterdam 26 oktober 2021, IEF 20306; ECLI:NL:RBAMS:2021:6086 (Zuster Norma tegen Noordkaap en Talpa) Noordkaap produceert het tv-programma Undercover in Nederland dat wordt uitgezonden onder verantwoordelijkheid van Talpa. Zuster Norma is een bedrijf dat kleinschalige zorg biedt aan ouderen met een vorm van dementie. Noordkaap is voornemens om op 4 november 2021 een uitzending van het programma Undercover in Nederland te wijden aan Zuster Norma. Zuster Norma vordert een verbod van de voorgenomen uitzending. De voorzieningenrechter oordeelt onder meer dat de in de uitzending geuite beschuldigingen voldoende steun vinden in het feitenmateriaal. Het is aannemelijk dat bij Zuster Norma sprake is (of in ieder geval tot recent is geweest) van een gebrek aan bevoegd personeel, ondermaatse zorg en een gebrekkige administratie. Aannemelijk is dat Zuster Norma reputatieschade zal lijden als gevolg van de uitzending. Gezien de misstanden waarvan sprake is (geweest) en gezien de negatieve publiciteit in het verleden, heeft zij die schade echter tot op zekere hoogte aan zichzelf te wijten. Dit is dan ook geen reden om de uitzending te verbieden. Zuster Norma wordt in het ongelijk gesteld. Er wordt niet voldaan aan de hoge eisen die worden gesteld aan een preventief uitzendverbod.
4.2. Uitgangspunt is dat toewijzing van de vorderingen van Zuster Norma een beperking inhoudt van het in artikel 10 lid 1 van het EVRM neergelegde grondrecht van Noordkaap en Talpa op vrijheid van meningsuiting. Dit recht kan slechts worden beperkt indien dit bij de wet is voorzien en noodzakelijk is in een democratische samenleving, bijvoorbeeld ter bescherming van de goede naam en derechten van anderen (artikel 10 lid 2 EVRM). Van een beperking die bij wet is voorzien is sprake, indien de voorgenomen uitzending onrechtmatig is in de zin van artikel 6:162 BW. Voor het antwoord op de vraag of dit het geval is, moeten alle wederzijdse — in beginsel gelijkwaardige — belangen tegen elkaar worden afgewogen. Het belang van Noordkaap en Talpa is er met name in gelegen dat zij zich in het openbaar kritisch. informerend, opiniërend en waarschuwend moeten kunnen uitlaten over misstanden die de samenleving raken. Het belang van Zuster Norma is er met name in gelegen dat haar reputatie niet lichtvaardig wordt blootgesteld aan verdachtmakingen en dat de privacy van haar bewoners en medewerkers (gewaarborgd in artikel 8 EVRM) niet onnodig wordt geschonden. Bij deze belangenafweging dienen alle omstandigheden van het geval in ogenschouw te worden genomen.