23 jan 2018
Uitspraak ingezonden door Arnout Groen, Hofhuis Alkema Groen.
Hof: PR Aviation niet gebonden aan gebruiksvoorwaarden Ryanair
Hof Den Haag 23 januari 2018, IEF 17459; IT 2471; ECLI:NL:GHDHA:2018:61 (PR Aviation tegen Ryanair) Databankenrecht. Contracten. Zie eerder IEF 15755. Het gaat om de vraag of PR Aviation de gebruiksvoorwaarden op de site van Ryanair heeft geaccepteerd. Het hof neemt aan dat de website van Ryanair in de relevante periode werkte met browse-wrapping. Er is geen sprake van een geldige rechtskeuze in de relevante periode, dus stelt het hof vast dat het Ierse recht het objectief toepasselijke recht zou zijn, indien de overeenkomst geldig zou zijn. Naar Iers recht zijn de gebruiksvoorwaarden niet overeengekomen indien de website werkte met browse-wrapping. PR Aviation bezocht de website om gegevens te verzamelen die voor een ieder gratis en vrij toegankelijk waren en juridisch door geen enkel recht werden beschermd. Een redelijk persoon zal niet denken dat PR Aviation zich wilde binden aan de gebruiksvoorwaarden die haar verbieden om die gegevens te verzamelen en te gebruiken. PR Aviation is dus niet gebonden aan de gebruiksvoorwaarden. Naar Nederlands recht zou dit overigens niet anders zijn. Het hof wijst de vorderingen van Ryanair af en veroordeelt haar in de proceskosten van €103.975,69.
78. In de onderhavige zaak is de vraag dus of, objectief gezien, een redelijk persoon denkt dat PR Aviation de (rechtskeuze in de) gebruiksvoorwaarden wilde aanvaarden door gebruik te maken van de website van Ryanair (vgl. naar Nederlands recht art. 3:35 BW). Deze vraag is in essentie eerder in dit geschil aan de orde geweest (vgl. rov. 98).
79. Naar het oordeel van het hof (is) moet die vraag ontkennend worden beantwoord. PR Aviation bezocht de website, langs geautomatiseerde weg, om gegevens te verzamelen die voor een ieder gratis en vrij toegankelijk waren en juridisch door geen enkel recht werden beschermd - noch door een databankrecht noch door een auteursrecht noch anderszins. Waar deze juridisch onbeschermbare gegevens voor een iedere gratis en vrij toegankelijk zijn openbaar gemaakt op een openbare website, zal een redelijk persoon niet denken dat PR Aviation, louter door de website te bezoeken en/of deze gegevens te verzamelen, zich wilde binden aan de gebruiksvoorwaarden die haar verbieden om die gegevens te verzamelen en te gebruiken, noch aan de daarin opgenomen rechtskeuze. Ter vergelijk: wie op straat aan een meer, of in een étalage zichtbaar vanaf de openbare weg, een aanplakbiljet heeft opgehangen met een tekst waarvan de eerste regel luidt: "Wie verder leest, moet €5,- betalen", mag er niet zo maar op vertrouwen dat een voorbijganger die de tekst verder leest, zich heeft willen binden aan deze voorwaarde.