3 mei 2017
Uitspraak ingezonden door Helen Maatjes, The Legal Group en Josine van den Berg, Sven Klos, Allard Ringnalda, KLOS cs.
In de raadkamer PROEFondervindelijk tot het oordeel komen dat de HEKSENKAAS-smaak niet meer is dan de som der delen
Rechtbank Den Haag 3 mei 2017, IEF 16759; ECLI:NL:RBDHA:2017:4384 (Levola tegen European Food Company) Auteursrecht op de smaak van Heksenkaas. Voerman verkocht in zijn groentewinkel een roomkaasproduct onder de naam Heksenkaas. Levola heeft met hem een overeenkomst gesloten tot overdracht van volledige en exclusieve auteursrecht op de receptuur, bereiding en de smaakzintuiglijke kenmerken. EFC brengt de Magic Cheese op de markt. De meervoudige kamer van de rechtbank heeft in de raadkamer direct na de comparitie van partijen Heksenkaas (uit de door Levola achtergelaten verpakking en zoals door haar ook nadrukkelijk gesuggereerd) geproefd en vastgesteld dat genoemde ingrediënten in meer of mindere mate terugkomen in de smaak. Er zit geen auteursrecht op de smaak en de vorderingen worden afgewezen.
4.11. Niet in geschil is dat Heksenkaas onder meer is samengesteld uit roomkaas, mayonaise, azijn, suiker, verse prei, verse peterselie en knoflook. EFC heeft onweersproken aangevoerd dat in ieder geval de roomkazen van de merken Paturain, Boursin en Philadelphia met knoflook en kruiden als bieslook en peterselie al vele jaren op de markt zijn, in ieder geval ruimschoots véér liet ontstaan van Heksenkaas en zodoende tot het vormgevingserfgoed behoren. De overige door EFC als vormgevingserfgoed aangeduide producten en recepten, laat de rechtbank btiiten beschouwing. Levola heeft er terecht op gewezen dat van die producten niet is gebleken dat die dateren van vóór het ontstaan van (de smaak van) Heksenkaas. Dat de smaak van Heksenkaas, die door de rechtbank wordt omschreven als romig, eerder vettig dan kazig, zoet, met een prominente look smaak, anders is dan op basis van de ingrediënten verwacht zou mogen worden, waaruit wellicht creativiteit van de keuzes van Voerman zoct kunnen voortvloeien, heeft de rechtbank niet kunnen vaststellen. Van enige verrassende smaak is geen sprake.
4.14. De rechtbank is overigens ook proefondervindeljk niet tot het oordeel gekomen dat de ingrediënten in dit geval meer vormen dan de som der (triviale) delen: de meervoudige kamer van de rechtbank heeft in de raadkamer direct na de comparitie van partijen Heksenkaas (uit de door Levola achtergelaten verpakking en zoals door haar ook nadrukkelijk gesuggereerd) geproefd en vastgesteld dat genoemde ingrediënten in meer of mindere mate terugkomen in de smaak.
4.18. Het betoog van Levola dat het geven van een omschrijving van een smaak aan de hand van ingrediënten ertoe zal leiden dat (de beoordeling van) de auteursrechteljke bescherming ten onrechte zou worden beperkt tot de receptuur en de chemische samenstelling van Heksenkaas in plaats van de smaak daarvan, slaagt niet. Ook in de stellingen van Levola is terug te lezen dat de ingrediënten een indicatie geven van de smaak. Levola verwijst immers zelf naar de ingrediënten van de producten uit het door EFC genoemde vormgevingserfgoed om te betogen dat de smaak van die producten niet overeenkomt met die van Heksenkaas (zie conclusie van repliek in conventie par. 66). Niet valt dan ook in te zien dat de ingrediënten van Heksenkaas geen aanknopingspunt kunnen vormen voor de smaak van dat product. Levola heeft zelf geen (andere) aanknopingspunten aangedragen. Levola had bovendien de smaak van Heksenkaas, althans de door haar onderscheiden auteursrechteljk beschermde trekken ervan. (mede) kunnen omschrijven in bewoordingen die geen directe relatie hebben met de (standaard)ingrediënten van het product. Dat heeft zij echter niet gedaan. Het betoog van Levola dat een (verplichte) omschrijving van de smaak ertoe zou leiden dat smaak feitelijk zou worden uitgesloten van auteursrechteljke bescherming, slaagt evenmin. Zoals hiervoor is gebleken is (enige vorm van) omschrijving wel degelijk mogelijk, maar heeft Levola deze om haar moverende redenen achterwege gelaten.