In strijd met afspraken heeft Algemeen directeur Naturalis zich uitgelaten over het geschil met architect

Vzr. Rechtbank Den Haag 1 augustus 2018, IEF 17891; ECLI:NL:RBDHA:2018:9231 (architect tegen Stichting Naturalis) Mediarecht. Contractenrecht. Rechtspraak.nl: Partijen hebben in verband met een toenmalig geschil [IEF 16854] over de verbouwing van het Naturalisgebouw in maart 2017 een schikking getroffen. Daarbij hebben zij afgesproken dat zij een gezamenlijk persbericht naar buiten zouden brengen en zich verder niet meer zouden uitlaten over de inhoud van de schikking of over het geschil. Op 3 juli 2018 is in de Volkskrant een interview verschenen met de algemeen directeur van gedaagde. De voorzieningenrechter is van oordeel dat de algemeen directeur in dat interview, in strijd met de hiervoor genoemde afspraak, uitlatingen heeft gedaan over het geschil. Gedaagde dient een rectificatie te plaatsen, waarin nogmaals op het eerdere persbericht wordt gewezen. De vordering van eiser om een dwangsom aan het afgesproken uitlatingenverbod te verbinden, wordt afgewezen.

2.10. Op 3 juli 2018 is in de Volkskrant een door journalist [naam 4] (hierna: [naam 4]) opgesteld interview verschenen met de algemeen directeur van Naturalis, de heer [naam 5] (hierna: [naam 5]) onder de titel “Naturalis herstelt van conflict”. In het interview valt onder meer het volgende te lezen:

“Algemeen directeur Edwin [naam 5] toont de vorderingen op de bouwplaats. Hij gaat voor door kale betonnen ruimten, over hellingen zonder traptreden en in een rammelende bouwlift. ‘De heropening is nu gepland voor de zomervakantie van 2019. Ik denk dat we het gaan halen.’

Eigenlijk hadden de werkzaamheden al dit jaar achter de rug moeten zijn. Een conflict met de architect van het oorspronkelijke Naturalis-onderkomen met museum, kantoren, laboratoria en collectietoren zorgde voor vertraging. [eiser] dwong via de rechter een bouwstop af omdat zijn ontwerp ‘wezenlijk’ werd ‘aangetast’. Uit vrees voor nog meer uitstel en nog hogere kosten boog Naturalis het hoofd: het betaalde 1,5 miljoen euro schadevergoeding (exclusief advocatenkosten) en bood excuses aan voor inbreuk op de auteursrechten van de architect.

De irritaties waren hoog opgelopen, over en weer hadden felle verwijten geklonken. Opvattingen over vrijheid en rechten van de architect stonden tegenover elkaar: mag een architect ingrijpen in het werk van een voorganger of moeten gebouwen worden beschermd tegen fundamentele veranderingen?

[naam 5] wil en kan er nu niet veel meer over kwijt. ‘We hebben afgesproken dat we er in de media inhoudelijk niets meer over zeggen. Daar hou ik me aan.’ Wel geeft hij toe dat de ruzie met [eiser] ‘vervelend’ was. ‘Het conflict heeft het bouwproces vertraagd en veel geld gekost. Dat bedrag moest uit het bouwbudget komen. Voor een publieke instelling die met moeite kan rondkomen, is dat pijnlijk.’

(…)

In het oude museum worden expositieruimten omgebouwd tot kantoor en opslagplaats. Een ingreep die het verzet in [eiser] deed oplaaien. Vindt [naam 5] achteraf dat hij zichzelf iets kwalijk moet nemen? Had hij niet meer rekening moeten houden met de rechten van de eerste architect? [naam 5]: ‘Zonder iets inhoudelijks te zeggen, een kort antwoord: nee.’ Voor hem is de zaak afgesloten. Filosoferen over wat er anders had gekund heeft weinig zin. De gedachten zijn gericht op het afronden van de bouw en de verhuizing. Als nieuwe hindernissen uitblijven stromen de zalen volgende zomer weer vol.”

 

2.11. [eiser] heeft per e-mail van 5 juli 2018 aan [naam 5] bericht dat diens uitlatingen in het interview in strijd zijn met de afspraken in de Vaststellingsovereenkomst. Ook bericht [eiser] dat hij zich tot de voorzieningenrechter zal wenden om een rectificatie te krijgen en nakoming van de afspraak te vorderen, op straffe van een dwangsom, tenzij Naturalis uiterlijk de volgende dag bevestigt dat Naturalis een door [eiser] voorgestelde rectificatie zal plaatsen en Naturalis erkent artikel 3.1 van de overeenkomst te hebben overtreden en bij een volgende overtreding een boete zal betalen.

2.12. [naam 5] heeft naar aanleiding van het bovenstaande per e-mail van 12 juli 2018 onder meer het volgende aan [eiser] bericht:

“Ik vind het vervelend dat bij u het beeld is ontstaan dat Naturalis de vaststellingsovereenkomst niet nakomt vanwege de inhoud van het artikel in de Volkskrant van 3 juli 2018.

 

In het interview komt duidelijk naar voren dat ik namens Naturalis niets inhoudelijk over het geschil heb willen zeggen en naar mijn beleving heb ik dat ook niet gedaan. De quote over het bouwproces en de kosten, moeten worden bezien in het kader van het artikel. Het betreft algemene en openbare informatie, zoals ook volgt uit het artikel zelf. Dat Naturalis de ruzie vervelend vond, heeft volgens mij ook geen betrekking op de inhoud van het geschil. Op de vraag of ik mijzelf iets kwalijk moest nemen, heb ik ‘nee’ geantwoord. Op geen enkele wijze heb ik u daarmee tekort willen doen. De vraag ging over mijn gevoel.

 

Het dreigen met een gerechtelijke procedure, inclusief verregaande vorderingen, vinden wij niet in verhouding staan met de situatie. Ik vraag uw begrip voor het feit dat er al zoveel is geschreven over het geschil en dat ons herhaaldelijk vragen worden gesteld, mede in verband met de voortgang van de nieuwbouw. (…)”

4.8. Op grond van het bepaalde in artikel 6:103 BW kan de rechter, ingeval van een toerekenbare tekortkoming van een partij jegens zijn wederpartij, op vordering van de benadeelde wederpartij bepalen dat schadevergoeding in andere vorm dan betaling van een geldsom moet plaatsvinden. [eiser] heeft gevorderd dat de nadelige effecten van de (niet toegestane) uitlatingen in het interview ongedaan worden gemaakt door een rectificatie. De voorzieningenrechter acht een rectificatie in dit geval passend, ook omdat het door Naturalis geschonden uitlatingenverbod tot doel had het volledige beeld van het conflict dat in het Persbericht is geschetst, in stand te laten. De voorzieningenrechter acht het tegen die achtergrond voldoende dat in een rectificatie nogmaals nadrukkelijk wordt gewezen op het eerdere Persbericht, zoals subsidiair is gevorderd, en dat in de rectificatie wordt benadrukt dat Naturalis volledig achter dit gezamenlijke Persbericht staat. De voorzieningenrechter acht een rectificatie, te plaatsen op de eigen website van Naturalis en in de Volkskrant, met de volgende inhoud juist en passend:

“In de Volkskrant van 3 juli 2018 is een artikel verschenen over het nieuwbouwproject van Naturalis met de kop ‘Naturalis herstelt van conflict’. Dit artikel is een verslag van een interview met de heer [naam 5] , algemeen directeur van Naturalis. In dit interview doet de heer [naam 5] enkele uitspraken over een conflict dat Naturalis heeft gehad met architect [eiser] over de verbouwing van het Naturalisgebouw. Zo stelt de heer [naam 5] dat “het conflict het bouwproces heeft vertraagd en veel geld heeft gekost”. Ook heeft [naam 5] een vraag van de journalist of hij achteraf vindt dat hij zichzelf iets kwalijk moet nemen en of hij niet meer rekening had moeten houden met de rechten van de eerste architect beantwoord met: ‘Zonder iets inhoudelijks te zeggen, een kort antwoord: nee.’

Eerder hebben Naturalis en [eiser] ter afwikkeling van het toenmalige conflict een schikking getroffen. Daarbij hebben Naturalis en [eiser] afgesproken dat zij een gezamenlijk persbericht naar buiten zouden brengen en dat zij zich verder niet op enige manier over het conflict zouden uitlaten. De hiervoor genoemde uitlatingen van [naam 5] zijn in strijd met deze laatste afspraak. De uitlatingen zijn bovendien te eenzijdig en doen geen recht aan het volledige beeld van de schikking en het geschil, zoals in het eerdere persbericht geschetst.

Naturalis verklaart hierbij nogmaals nadrukkelijk dat Naturalis volledig staat achter het gezamenlijke persbericht, dat [eiser] en Naturalis eerder hebben doen uitgaan. Ook staat Naturalis volledig achter de excuses die zij in dit persbericht aan [eiser] heeft gemaakt voor de wijze waarop Naturalis de kwestie met [eiser] heeft behandeld.

Het gezamenlijke persbericht is te vinden op [opnemen link naar het eerdere Persbericht op de website van Naturalis, welke link gedurende twee maanden moet werken] .”