12 jun 2020
Uitspraak ingezonden door Maarten Rijks en Lucas de Groot, TaylorWessing.
Inbreuk auteursrecht tiny house
Vzr. Rechtbank Oost-Brabant 12 juni 2020, IEF 19272; ECLI:NL:RBOBR:2020:2984 (Heijmans Vastgoed tegen EU Chalets en LARK) Kort geding. Eiser Heijmans Vastgoed produceert en verhandelt de Heijmans ONE, een tiny house: een verplaatsbare kleine woning. EU Chalets is een (groot)handel in onder meer chalets; LARK is gevestigd in Polen en produceert mobiele woonconcepten. EU Chalets heeft in 2019 op de vakbeurs tiny house Eco-One aan het publiek getoond. Volgens Heijmans vertoont de Eco-One te veel gelijkenis met de Heijmans One.
Zorgt het vermarkten van de Eco-One die door LARK wordt geproduceerd voor een inbreuk op auteursrechten die rusten op de Heijmans One? Het ontwerp van een woning kan in beginsel gelden als een auteursrechtelijk beschermd werk, zie [IEF 18353]. Het is voldoende aannemelijk dat de vorm van de Heijmans One een eigen, oorspronkelijk karakter bezit. Dat de losse elementen eerder zijn toegepast betekent niet dat het werk geen eigen, oorspronkelijk karakter heeft. De combinatie van de elementen in de vormgeving is niet eerder toegepast. De totaalindruk van het inbreukmakende product, de Eco-One, is nagenoeg hetzelfde. Verbod om de Eco-One te verhandelen in EU. Veroordeling tot verstrekken van informatie over productie en vermarkten inbreukmakend product en rectificatie op de website van gedaagden.
4.10.
Vervolgens rijst de vraag of EU Chalets en LARK inbreuk maken op de auteursrechten van [naam architect] door de Eco-One op de markt te brengen. Daarvoor dient te worden beoordeeld in hoeverre de totaalindruk van het ontwerp van de Eco-One overeenstemt met die van het ontwerp van de Heijmans One. Daarbij spelen ook de onbeschermde (stijl)elementen een rol voor zover zij een oorspronkelijke combinatie vormen (vgl. HR 12 april 2013, IER 2013/50 (Stokke). Naar het oordeel van de voorzieningenrechter leidt die beoordeling tot de conclusie dat de totaalindruk van beide ontwerpen dermate veel overeenstemt dat de Eco-One moet worden aangemerkt als een ongeoorloofde vereenvoudiging van de Heijmans One. In het ontwerp van de Eco-One komen alle hierboven genoemde elementen van de Heijmans One terug: een asymmetrische daklijn, grijze zijkanten uitgevoerd in verticale banen, een contrasterend houten binnenwerk aan de voor- en achterzijde, de plaatsing van de voordeur in het midden van de voorzijde dat optisch één geheel vormt met het net zo brede raam dat daarboven is geplaatst en dat parallel loopt aan de schuin aflopende daklijn en het vijfhoekige raam aan de achterzijde dat parallel loopt met de asymmetrische daklijn en optisch één geheel vormt met de even brede, daaronder geplaatste pui. De afwijkende elementen in het ontwerp van de Eco-One zijn te onbeduidend om tot een andere totaalindruk te kunnen leiden. Het door EU Chalets gestelde verschil in bouwkwaliteit heeft geen betrekking op de vormgeving. Ook de kleurverschillen in een aantal van de elementen en afwijkingen op detailniveau, zoals bijvoorbeeld de door EU Chalets genoemde iets grotere hoek van de daknok, het gebruik van ander materiaal voor de zijpanelen en het verschil in afstand tussen de verticale banen, zijn onvoldoende om een andere totaalindruk op te wekken. Het heeft er alle schijn van dat LARK bij het ontwerpen van de Eco-One bewust de Heijmans-One heeft gekopieerd. In dat beeld past ook hetgeen de heer [naam directeur EU Chalets] , directeur van EU Chalets, tijdens de mondelinge behandeling daarover heeft verklaard. Hij stelt dat hij naar aanleiding van het ontwerp van de Heijmans One contact heeft opgenomen met [naam architect] om een samenwerking met hem aan te gaan die uiteindelijk niet van de grond is gekomen.4.11.
Nu voldoende aannemelijk is dat de Eco-One een ongeoorloofde verveelvoudiging is van de Heijmans-One bestaat voldoende grond om EU Chalets en LARK te veroordelen om het verhandelen van de Eco-One te staken en getaakt te houden. Heijmans Vastgoed heeft daar ook voldoende belang bij omdat er sprake is van een dreigende inbreuk door zowel EU Chalets als LARK. De vordering onder 1 zal daarom in zoverre worden toegewezen. Voor een hoofdelijke veroordeling bestaat geen grond. De veroordeling strekt tot een verbod, dus een niet-doen. Dat is geen hoofdelijke verbintenis in de zin van artikel 6:6 BW zo volgt uit het arrest van de Hoge Raad van 8 juli 2011 (ECLI:NL:HR:2011:BQ0593). In tegenstelling tot hetgeen EU Chalets stelt is de bevoegdheid van de Nederlandse rechter om een verbod op te leggen niet beperkt tot Nederland, maar kan een verbod voor de gehele Europese Unie worden opgelegd. Uit ondermeer het Infopaq arrest (HvJ EU 16 juli 2009, C-5/08, ECLI:EU:C:2009:465) volgt dat het auteursrechtelijke werkbegrip en inbreukbegrip geharmoniseerde begrippen zijn. De voorzieningenrechter gaat er daarom van uit dat er in het recht van de andere EU-landen geen strengere maatstaven worden aangelegd dan naar Nederlands recht. De vaststelling dat naar Nederlands recht sprake is van een auteursrechtelijk beschermd werk en een inbreuk daarop leidt dan ook tot de conclusie dat ook in de overige EU-landen sprake zal zijn van een auteursrechtelijk beschermd werk en dat verhandeling van Eco-One in die landen een inbreuk daarop oplevert. EU Chalets en LARK hebben geen feiten of omstandigheden gesteld waaruit zou kunnen volgen dat aan de Heijmans One in andere lidstaten van de Europese Unie geen auteursrechtelijke bescherming toekomt of dat in die landen geen sprake zou zijn van een (dreigende) inbreuk.