Marktkramers van het dubieuze soort
Rechtbankverslag NRC, zaterdag 11 november: Op een bakfiets zit ook auteursrecht. De advocaat van Maarten van Andel weet precies met wat voor types zijn cliënt te maken heeft. Tussenmannetjes. Marktkramers van het dubieuze soort, noemt hij hen. Nadat Van Andel het ,,denkwerk” en ,,de investering” had gedaan, maakten deze mensen de populaire bakfiets van zijn cliënt ,,voor een prikkie” na. (…) In 2001 ontwierp hij een bakfiets op twee wielen. Hij werd vader en wilde een veilige en wendbare bak-fiets om zijn kind in te vervoeren.
(…) Maar inmiddels wordt de markt overspoeld met klonen. Exacte kopieën van zijn fiets, zegt Van Andel. Inbreuk op het auteursrecht en slaafse nabootsing, stelt hij. Hij heeft zelfs gehoord dat zijn fiets naar China is opgestuurd om zo een adequate kopie te kunnen laten maken. New Viper, heet die fiets. Hij probeert zoveel mogelijk handelaren op te sporen om hen aan te pakken. Zijn advocaat heeft zelfs een collega in Hongkong ingeschakeld om een fabriek aan te schrijven. Daarna ontving hij van die fabriek een excuusbrief: ze wisten niet dat er sprake was namaak. Naar andere fabrikanten én verkopers zijn ze nog op zoek. Maar het begin is er.
Van de vijf gedagvaarde ‘marktkramers’ zijn er twee komen opdagen. Zonder advocaat. Onzin, reageren ze op de beschuldigingen. Hoezo heeft Van Andel de bakfiets ontworpen? In 1888 reed het eerste model bakfiets al rond, is hun verdediging. (…) Buiten loopt Van Andel als een verkoper om de fietsen heen en somt de gelijkenissen op. Gedaagde De Vos kijkt ernaar en schudt z’n hoofd. Hij weet ook nog genoeg verschillen en begint met op- sommen: de versnellingen, de remmen, de naaf. Maar hij is niet aan de beurt, vertelt de rechter hem.
(..) Veertig jaar geleden fietsten melkboeren ook met een bakfiets rond. (…) Een verlengde fiets, met een soort verlaagd plateau achter het voorwiel, waar de melkbussen op stonden. Van Andel: ,,Dat waren geen fietsen met een bakje voor kinderen.” De Vos: ,,Wat maakt dat uit, melk, brood of kinderen?” De rechter: ,,Dat is nou net de vondst. Mijn ouders hebben mij vroeger nooit op een fiets voor melkbussen gezet.”
