Pictoright en Appropriation Art

Onlangs heeft Pictoright een richtlijn over Appropriation Art gelanceerd. Pictoright neemt hierin het standpunt in dat ontleningskunst onder bepaalde voorwaarden moet kunnen, ook al kan gezegd worden dat dat dit strikt gezien niet altijd met de letter van de wet strookt. In de eerste Pictoright online special wordt de richtlijn vanuit verschillende invalshoeken belicht door o.a. interviews met Bart Rutten, Stef van Gompel en Ilvy Njiokiktjien

Mag het nou wel of niet, werk van anderen gebruiken voor een eigen kunstwerk? Andy Warhol deed het, Jeff Koons doet het nog steeds – en met hem vele anderen. Dat leidt regelmatig tot hoogoplopende geschillen, die tot in de rechtbank worden uitgevochten.

Ook bij auteursrechtenorganisatie Pictoright doen dit soort dilemma’s zich voor. Zo kunnen twee aangesloten beeldmakers recht tegenover elkaar komen te staan, omdat de een het werk van de ander ongevraagd heeft gebruikt. Volgens de Auteurswet is dat in beginsel niet toegestaan, tenzij het om een uitzondering gaat, zoals de parodie- of citaatexceptie. Helaas zijn de grenzen van dergelijke uitzonderingen niet altijd duidelijk. Een strikte interpretatie van de wet zou hier wellicht de makkelijkste weg zijn, maar dat brengt een groot nadeel met zich mee: een beperking van de artistieke vrijheid.

Richtlijn
Met de lancering van de nieuwe richtlijn voor Appropriation Art kiest Pictoright voor een standpunt dat de artistieke vrijheid niet belemmert. Op basis van de Amerikaanse Code of Best Practices van de College Art Association is een model opgesteld waarbij Pictoright niet optreedt tegen ontleningskunst als er aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Met deze richtlijn zoekt Pictoright de balans tussen het belang van handhaving van de wet aan de ene kant en expressievrijheid van de maker aan de andere kant.

Online Special
Bij wijze van aftrap heeft Pictoright een online magazine gepubliceerd, waarin het thema nog eens van alle kanten belicht wordt. Aan de Pictoright Special hebben meegewerkt: Koos Breukel (fotograaf), Aukje Dekker (beeldend kunstenaar), Stef van Gompel (jurist, universitair hoofddocent bij het IViR), Niek Hendrix (beeldend kunstenaar), Ilvy Njiokiktjien (fotograaf) en Bart Rutten (directeur Centraal Museum).

Webinar
Op 16 juni krijgen makers, juristen en andere betrokken tijdens een webinar de kans om samen met Pictoright te reageren en te reflecteren op de richtlijn en wat dit in de praktijk betekent. Meer informatie over dit evenement wordt t.z.t. gepubliceerd op de website van Pictoright.