President van Suriname bestrijdt gebruik portret voor boek over corruptie

Rb. Rotterdam 6 maart 2024, IEF 21941, IT 4492; ECLI:NL:RBROT:2024:1770 (de President tegen gedaagden). De president van Suriname (eiser) is afgebeeld op de voorkant en pagina 11 (onder het kopje “de hoofdrolspelers”) van een boek over corruptie in regeringskringen en door bekende personen. Het boek is geschreven door gedaagde en gepubliceerd door de vrouw van gedaagde (hierna samen: gedaagden). De geschetste context in het boek zou ten onrechte de suggestie wekken dat de president corrupt zou zijn, aldus de president. De president vordert onder meer een publicatieverbod. De voorzieningenrechter acht de president ontvankelijk wegens zijn spoedeisend belang bij de publicatie van de nieuwe druk. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter is het onderwerp van betreffend boek van algemeen belang. Gezien het bestaan van dit belang bestaat er ook een hoog niveau van journalistieke vrijheid. De president moet onder omstandigheden gedogen dat zijn portret wordt gebruikt voor dergelijke onderwerpen. Het gebruik van zijn portret kan zodoende niet aangemerkt worden als onnodig diffamerend en daarmee buitensporig. Van ongerechtvaardigde inbreuk op het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer van de president is dus geen sprake; de vordering wordt afgewezen.

2.18. [gedaagde01] snijdt in het boek een onderwerp van openbaar belang aan dat actueel is voor Suriname, namelijk corruptie in regeringskringen en door vooraanstaande/bekende personen (“op het hoogste niveau”). Om het publiek te informeren over of te waarschuwen voor misstanden zoals vermeende wandaden van de overheid mag [gedaagde01] tot op zekere hoogte overdrijven of zelfs provoceren; dat is journalistieke vrijheid. Er is weinig ruimte voor beperkingen van het debat over aangelegenheden van openbaar belang en dat heeft tot gevolg dat een hoog niveau van bescherming aan de vrijheid van meningsuiting wordt toegekend; de rechter beschikt in zo’n geval over een bijzonder kleine “margin of appreciation”. De mogelijke ernst van bepaalde uitlatingen doet niets af aan het recht op een hoog niveau van bescherming, gezien het bestaan van een kwestie van openbaar belang. 5 Dit brengt mee dat de President onder omstandigheden moet gedogen dat zijn portret wordt gebruikt in/op een publicatie over corruptie in Suriname, zoals het boek.

2.19. Daar komt bij dat de grenzen van toelaatbare kritiek ruimer zijn als het om kritiek op een politicus en staatshoofd gaat, zoals de President. Politici, en zeker staatshoofden, stellen zich namelijk willens en wetens bloot aan een nauwgezet onderzoek van hun woorden en daden door journalisten en het grote publiek en daarom moeten zij een grotere mate van tolerantie aan de dag leggen. Ook dit brengt mee dat de President onder omstandigheden moet gedogen dat zijn portret wordt gebruikt in/op een publicatie over corruptie in Suriname, zoals het boek.