Publicatie over PAK in Marinjo is onrechtmatig

Vzr. Rechtbank Gelderland 19 februari 2020, IEF 19025; ECLI:NL:RBGEL:2020:1497 (Toestemming PAK T-shirts) Eiseres is een Molukse vrijwilligster voor de Molukse mensenrechtenorganisatie (tevens stichting) Perintis Aksi Kilat (“PAK”). PAK zet zich in voor de belangen van Molukse gewetensgevangenen op de Molukken en in Indonesië en is opgezet net nadat een hoogstaande RMS-activist was opgepakt (hierna: “de gevangene”), die sinds afgelopen december overleden is. Gedaagde 1 is ook Molukker en in het verleden actief geweest voor PAK. Nu vormt hij samen met gedaagde 2 de vertegenwoordiging van het Front Kedaulatan Maluku (“FKM”) – een samenbundeling van verschillende RMS-organisaties op de Molukken. Gedaagde 3 is een uitgever die via zijn eenmanszaak MalukuXperience, het tweemaandelijkse Molukse magazine Marinjo uitgeeft.

Gedaagde 1 had een telefoongesprek gevoerd met de gevangene, welke hij had opgenomen en gezamenlijk met de andere gedaagden gepubliceerd in de Marinjo (hierna: “het artikel”). In het artikel werd vermeld dat de toestemming voor het gebruik van de naam van de gevangene op T-shirts door PAK wederom is ingetrokken. Eiseres heeft een klacht ingediend over publicatie van het artikel.

Er wordt geoordeeld dat in de context van de rivaliteit tussen PAK en FKM zo’n mededeling over eiseres, die in het kader van PAK-activiteiten de merchandise met de naam van gevangene erop verkoopt, beschadigend is, omdat zij daarmee voor het publiek wordt neergezet als iemand die zonder toestemming gebruik maakt van het lot van een gedetineerde vrijheidsstrijder. Aangezien het telefoongesprek in het Maleis was en niet ter zitting kon worden vertaald, moet worden aangenomen dat de mededeling in Marinjo geen steun vindt in feiten. Bovendien is de mededeling gedaan zonder eiseres de gelegenheid te geven haar lezing te geven, terwijl Marinjo binnen de gehele Molukse gemeenschap wordt gelezen. Onder deze omstandigheden moet het recht op vrijheid van meningsuiting wijken voor het recht van eiseres op bescherming van haar eer en goede naam.

4.10.   Gedaagden hebben zich beroepen op een opname van een telefoongesprek dat op 2 november 2018 met de gevangene is gevoerd, waarin de gevangene zou hebben gezegd dat eiseres niet langer toestemming had. Overwogen wordt dat gedaagde 1 ter zitting heeft aangeboden om de opname af te spelen. De voorzieningenrechter heeft echter geen kennis daarvan genomen, omdat de opname in het Maleis is en noch de voorzieningenrechter, noch de advocaat van eiseres deze taal machtig is. Dit maakt dat bij het beluisteren van de opname onzeker zou blijven wat gezegd is. De voorzieningenrechter kan er dan ook niet van uit gaan dat die toestemming na 5 oktober 2018 wederom is ingetrokken. In het licht hiervan kan de mededeling in het artikel in Marinjo dat eiseres die toestemming niet had, in het bestek van dit kort geding niet voor waar worden gehouden. Verder is aannemelijk in de context van de rivaliteit tussen PAK en FKM dat zo’n mededeling over eiseres, die in het kader van PAK-activiteiten deze waren verkoopt, beschadigend is, omdat zij daarmee voor het publiek wordt neergezet als iemand die zonder toestemming gebruik maakt van het lot van een gedetineerde vrijheidsstrijder. Aangenomen moet worden dat de mededeling in Marinjo geen steun vindt in de feiten. Bovendien is deze mededeling gedaan zonder eiseres de gelegenheid te geven haar lezing te geven, terwijl Marinjo binnen de gehele Molukse gemeenschap wordt gelezen. Onder deze omstandigheden moet het recht op vrijheid van meningsuiting wijken voor het recht van eiseres op bescherming van haar eer en goede naam, hetgeen betekent dat gedaagden door het schrijven en het publiceren van het artikel onrechtmatig jegens eiseres hebben gehandeld. Dit onrechtmatig handelen geeft aanleiding om het onder I. gevorderde verbod te geven. Behoudens voor zover dit al is gebeurd in editie 2018-6 van Marinjo, mogen gedaagden de foto en de betreffende passage in het artikel niet verder openbaar maken. Voor een verbod zoals onder II. Gevorderd is in zijn algemeenheid geen grond.