RE: over de context
Bijdrage ingezonden door Arnoud Engelfriet, ICTRecht.
Ik lees net de PPT-publicatie van Visser (IEF 10949) met daarin een citaat van mij: "Wat er op Bittorrent of Usenet gebeurt krijg je met geen honderdduizend fair use factoren rechtgepraat." (Ius Mentis)
Hoewel ik me gevleid voel dat mijn mening belangrijk blijkt te zijn voor Visser, wil ik graag even reageren over de context.
Het downloaddebat gáát niet om het onder fair use rechtpraten van Bittorrent of Usenet. Dat is een stropopargument dat twee parallelle problemen met het auteursrecht met elkaar vermengt.
Het huidige auteursrecht biedt de rechthebbende een absoluut recht dat ze te allen tijde kunnen inzetten. Fair use of onze limitatieve lijst met uitzonderingen biedt daar een beperking op, maar die beperkingen zijn eigenlijk alleen gericht op het corrigeren van misbruik. Het is niet de bedoeling dat een auteursrechthebbende een wetenschappelijke publicatie kan hinderen die op zijn kennis voortbouwt, dus biedt citaatrecht een exceptie om korte stukjes uit een publicatie over te nemen. Maar citeren (en alle andere uitzonderingen) mogen niet botsen met de normale exploitatie van het werk.
De discussie over fair use of specifieke internetexcepties (de remixclausule) wordt gevoerd in de context van misbruik van auteursrecht tegen nieuwe initiatieven zoals mashups die in feite niet botsen met de normale exploitatie van het werk. Maar daar hebben we het dus niet over.
Heel fundamenteel is de vraag of je met auteursrecht moet kunnen optreden tegen diensten als Bittorrent, of dat je juist wilt dat dergelijke diensten kunnen bloeien. Mensen die dat soort diensten willen ontwikkelen, botsen per definitie met de "normale exploitatie" van het werk (de verkoop van DVD, videocassette, of, vooruit, Veamer/Netflix/Hulu). Zij kunnen hun diensten niet ontwikkelen zonder toestemming, en die krijgen ze niet (vraag maar aan Kazaa, dat het netjes probeerde bij Buma/Stemra). Laat je vooraf zien wat je dienst kan, dan is het te speculatief of worden er irreële royaltybedragen geëist. En lanceer je zonder toestemming, dan ben je een piraat. En dát schiet niet op natuurlijk.
Het probleem is dus niet hoe we auteursrechten gaan handhaven en of filteren wel of niet daarbinnen past. Het probleem is hoe we auteursrecht gaan inzetten om het gebruik van nieuwe technologie te stimuleren. Want uiteindelijk lijkt het me toch de bedoeling dat alle content een keer online beschikbaar komt, en niet alleen via één of twee partijen maar via zo veel als de markt maar kan dragen. Groot en sjiek en compleet, of klein en beperkt maar goedkoop. Met aanbod en service voor ieder wat wils. Specifiek de Simpsons of juist alle cartoons. Alle blockbusters of misschien juist alleen die vage arthouse films waar alleen een vage Canadees nog een kopie van op zolder had. Drie keer kijken voor een paar euro of download-to-own voor wat meer. Binnen via Bittorrent of streamen vanaf een Servische server. Het kan allemaal. De techniek bestaat allang. Het is het auteursrecht dat in de weg staat aan al die nieuwe dingen. Dus hoe gaan we dát oplossen?
