Reclames Shell in strijd met de Code voor Duurzaamheidsreclame (CDR)

RCC 9 oktober 2023, IEF 21749, RB 3807; 2023/00091 (Klager tegen Shell) Al eerder behandelden de Reclame Code Commissie (RCC) en het College van Beroep klachten die gericht waren op Shell’s uitingen in het kader van CO2-Compensatie. In dossiers 2021/00190 en 2022/00100 ging het om Shell’s brandstofproduct en werden de uitingen misleidend geacht. Dat het voor Shell niet volstaat om zich simpelweg te beroepen op de aankoop van carbon credits wanneer zij een absolute compensatieclaim doet, is duidelijk. De onderhavige klachtprocedure betreft de nagenoeg wederom een dergelijke milieuclaim, maar ditmaal ten aanzien van Shell’s gasproduct. Via Shell Energy B.V. leverde Shell gas aan de consument in Nederland, inmiddels is deze tak geheel gestaakt. Shell adverteerde hierbij over de mogelijkheid om “je CO2-uitstoot” te compenseren en heeft het in tal van bewoordingen, zonder nuancering, over haar “CO2-gecompenseerd gas”.

Ondanks een uitvoerig verweer van Shell oordeelt de RCC dat ook in dit geval sprake is (geweest) van een absolute milieuclaim. De consument krijgt onterecht de indruk dat volledige compensatie wordt gerealiseerd. De disclaimer aanwezig op de website doet daar niet aan af. De RCC acht de bestreden reclames daarom in strijd met de artikelen 3.1 en 4 van de Code voor Duurzaamheidsreclame (CDR). Aan het bewijs voor zo’n absolute milieuclaim worden hoge eisen gesteld door de CDR. Wederom lukt het Shell niet om (voldoende) aan te tonen dat de projecten waarin wordt geïnvesteerd in staat zijn de in carbon credits omgerekende opname van CO2 te realiseren op een wijze die de CO2-uitstoot volledig compenseert.

5. Ter onderbouwing van de absolute CO2-compensatie claims verwijst Shell naar de carbon credits die zij koopt uit projecten die voldoen aan internationale normen. Uit eerdere uitspraken (zie bijvoorbeeld de uitspraak van het College van Beroep in 2022/0100) volgt dat het zich alleen beroepen op de theoretische, op afspraken gebaseerde standaarden, normen en stelsels in het geval van absolute CO2-compensatieclaims ontoereikend is. Deze standaarden, normen en stelsel zijn geen onweerlegbaar bewijs voor de juistheid van de claim dat sprak is van het volledig ongedaan maken van de schadelijke effecten van de CO2-uitstoot die vrijkomt bij de winning, productie, distributie en het verbruik van het aardgas van Shell. Gezien de door Shell ingebrachte stellingen en de op Shell rustende bewijslast voor de absolute milieuclaims, oordeelt de Commissie dat niet of onvoldoende is aangetoond dat de projecten waarin wordt geïnvesteerd in staat zijn de in carbon credits omgekeerde opname van CO2 te realiseren op een wijze die de CO2-uitstoot volledig compenseert. Dit maakt de bestreden reclames in strijd met artikel 4 van de CDR, waarin is bepaald dat duurzaamheidsclaims aantoonbaar juist moeten zijn en dat hoe absoluter de claim hoe meer uit het bewijsmateriaal moet blijken dat het beweerde resultaat gegarandeerd bereikt kan worden.

6. Gelet op wat hiervoor is overwegen zijn de reclames ook in strijd zijn met artikel 3.1 CDR. De suggesties die de uitingen bevatten kunnen de consument namelijk misleiden over de milieuaspecten van het deelnemen aan het CO2-compensatieprogramma bij het afnemen van aardgas bij Shell (volledige compensatie). De gemiddelde consument moet bij de beslissing om wel of niet mee te doen met het compensatieprogramma, door een extra betaling/ verhoging van de maandlasten, correct worden voorgelicht om te voorkomen dat op grond van onjuiste verwachtingen een besluit tot een transactie wordt genomen, dat anders niet was genomen. De tekst in de disclaimer op de website neemt deze misleiding niet, althans niet voldoende weg. Daarin wordt weliswaar toegelicht dat ook bij CO2- gecompenseerd gas sprake is van Co2-uitstoot, maar wordt de claim in de reclames van CO2-gecompenseerd gas niet genuanceerd, in die zin dat geen volledige compensatie plaatsvindt, althans dat dit niet vaststaat. De reclames zijn hierdoor te stellig over de milieuaspecten van het deelnemen aan het CO2-compensatieprogramma bij het (destijds) afnemen van CO2 gecompenseerd aardgas bij Shell.