Rijdende rechter over foto van gebroken beschuit met muisjes

Bindend Advies De Rijdende Rechter 18 januari 2017, zaaknummer S21-71 (Kuiper tegen Hollandse Hoogte/Permission Machine) Bekijk de uitzending. Hogere schadevergoeding aan inbreuk dan niet-betaalde licentievergoeding. Kuiper is zelfstandig ondernemer. Zij voert een praktijk als doula, trainer, uitvaartbegeleider en lifecoach. Op haar website had zij een foto van een gebroken beschuitje geplaatst, die afkomstig is van de website Dutchfreecard.nl. De foto heeft 8 à 9 jaar op haar website gestaan. De fotograaf van deze foto is Ton Poortvliet. Hij wordt voor de exploitatie van zijn werk vertegenwoordigd door Hollandse Hoogte/Permission Machine. Kuiper heeft wellicht gedacht dat de foto’s op Dutchfreecard.nl gratis te gebruiken waren en dat de brieven van Permission Machine onder de naam ‘Graphic Detective’ spookfacturen waren; dat ontslaat haar niet van schadeplichtigheid. Ook een onbewust schenden van het auteursrecht komt voor rekening en risico van de inbreukmaker. De misgelopen licentie-inkomsten zijn €200. Als slechts de misgelopen licentievergoeding als schade zou worden toegewezen, zou schending van het auteursrecht voor de dader een ‘niet-geschoten-is-altijd-mis’ kwestie worden. De schadevergoeding zal daarom in ieder geval hoger moeten zijn dan de niet-betaalde licentievergoeding en wordt vastgesteld op €500. Deskundige in de zaal: professor Dirk Visser.

Kuiper heeft wellicht gedacht dat de foto’s op Dutchfreecard.nl gratis te gebruiken waren en dat de brieven van Permission Machine onder de naam ‘Graphic Detective’ spookfacturen waren. Dit brengt echter niet mee dat zij niet schadeplichtig is. Bij een auteursrechtelijke schending maakt goede trouw niet uit. Opzet op de inbreuk van het auteursrecht is niet vereist. De enkele inbreuk is onrechtmatig.

Kuiper stelt dat niet zij, maar Dutchfreecards de eerst aangesproken partij had moeten zijn. Of de website waar Kuiper de foto van afgehaald zich mogelijk ook van schending van het auteursrecht schuldig maakte is hier echter niet van belang. Zij is ten eerste geen partij is deze zaak. Hollandse Hoogte/Permission Machine hebben voorts gesteld dat zij een beleid voeren waarbij in principe alleen commercieel gebruik van auteursrechtelijk beschermd materiaal door hen wordt aangepakt. Dat staat hun vrij.

Gesteld noch gebleken is dat Dutchfreecards – in tegenstelling tot Kuiper – een commercieel doel nastreeft. Dat Ton Poortvliet het auteursrecht heeft op de foto staat niet ter discussie. Op grond van artikel 1 Auteurswet (hierna: Aw) heeft hij als auteursrechthebbende het uitsluitend recht om de foto openbaar te maken en te verveelvoudigen. Anderen mogen dit in beginsel alleen met voorafgaande toestemming van Hollandse Hoogte, Poortvliets vertegenwoordiger. Voorts komt de auteursrechthebbende op grond van artikel 25 lid 1 sub a en c Aw in beginsel het recht toe op vermelding van zijn naam als maker bij de foto, en het recht om zich te verzetten tegen het wijzigen van de foto.

Inbreuk
Tussen partijen staat vast dat de foto zonder toestemming van Hollandse Hoogte door Kuiper is bewerkt en vervolgens op de website openbaar is gemaakt zonder vermelding van de naam van Poortvliet als maker. Gelet daarop is er sprake van een inbreuk op de auteurs- en persoonlijkheidsrechten van Poortvliet en daarmee van onrechtmatig handelen van Kuiper jegens hem op grond waarvan Kuiper schadeplichtig is. De vermeende onwetendheid van Kuiper ter zake van de auteursrechtelijke bescherming die op de foto rust, doet hier niets aan af. Ook het onbewust schenden van het auteursrecht komt voor rekening en risico van de inbreukmaker.

Schadevergoeding voor het zonder toestemming publiceren van de foto Als slechts de misgelopen licentievergoeding als schade zou worden toegewezen, zou schending van het auteursrecht voor de dader een ‘niet-geschoten-is-altijd-mis’ kwestie worden. De schadevergoeding zal daarom in ieder geval hoger moeten zijn dan de niet-betaalde licentievergoeding. De rijdende rechter zal van het door Hollandse Hoogte gevorderde bedrag een bedrag van € 200,00 als vergoeding voor de auteursrechtinbreuk toewijzen.

Schadevergoeding door het ontbreken van naamsvermelding/ Schadevergoeding voor verminking van het werk
De rijdende rechter acht het in dit geval redelijk om naast genoemde bedragen een opslag te hanteren als vergoeding voor geleden schade vanwege misgelopen exposure als gevolg van het ontbreken van de naamsvermelding en vanwege de aangebrachte wijzigingen in het werk.

Deze schade begroot de rijdende rechter ex aequo et bono op € 100,00.

Schadevergoeding kosten vaststellen inbreuk/ kosten van juridische bijstand Hollandse Hoogte/Permission Machine heeft door deelname aan deze, voor partijen in principe kosteloze, bindend adviesprocedure de kans gekregen om aan meer dan een miljoen mensen duidelijk te maken dat het gebruik van foto’s van het internet voor commerciële doeleinden een aanzienlijk risico tot schadeplichtigheid meebrengt. In dat licht acht de rijdende rechter het redelijk dat zij in deze zaak de kosten (van juridische bijstand) zelf draagt.

Gelet op het vorenstaande bepaalt de rijdende rechter de door Kuiper te vergoeden schade op een bedrag van € 500,00. De vordering is in zoverre toewijsbaar.