Uitgebreid negatiefarchief fotograaf zorgt voor niet toepassen artikel 8 Aw

Ktr. Rechtbank Den Haag 5 april 2018, IEF 17607; ECLI:NL:RBDHA:2018:3768 (X tegen Erfgoed Leiden e.o.) Auteursrecht. Geen verweesde werken. X is uitgever en gespecialiseerd in historische foto's, boeken en prentbriefkaarten over Rotterdam en omgeving. X en fotograaf Roovers (overleden in 2000) hebben een overeenkomst gesloten. Erfgoed Leiden heeft in een beeldbank 25 afbeeldingen opgenomen met foto's van Roovers. Overleg heeft niet tot overeenstemming geleid voor het gebruik van de foto's. Uit producties blijkt van een handelwijze van Roover met een negatiefarchief waarop extra informatie met witte inkt op de foto's werd geschreven. Dat uitgevers Roovers' naam niet hebben weergegeven doet er niet aan af dat hij de foto's voorzag van een stempel met zijn naam. Dat kan niet zonder meer leiden dat er sprake is van de in artikel 8 Aw beschreven situatie, waarin een rechtspersoon een werk als van haar afkomstig openbaar maakt. Geen verval van artikel 38 Aw, maar ex 37 lid 1 Aw verloop na 70 jaren vanaf eerste januari volgende op het sterfjaar van de maker. De gederfde licentievergoeding is €75,00 per foto. De kantonrechter ziet in de artikelen 16o tot en met 16r Aw, die handelen over verweesde werken, geen aanleiding om de schadevergoeding te beperken zoals bepleit. Ook is er geen aanleiding om aansluiting te zoeken bij Extended Collective Licensing, omdat het slechts om een voorstel gaat, waarvan de tekst nog niet vaststaat. Verklaring voor recht, een schadevergoeding van €1.875,00 en proceskostenveroordeling van €12.413,92.

4.4. Erfgoed Leiden erkent dat Roovers de foto's waar het hier om gaat, heeft gemaakt, en dat X de negatieven van die foto's bezit, althans betwist dit uitdrukkelijk niet. Ook staat tussen partijen niet ter discussie dat de foto's in beginsel voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komen. Erfgoed Leiden betwist echter dat X het auteursrecht heeft op de 25 Roovers-foto's. Voor zover Ergoed Leiden zich op artikel 8 Aw beroept, wijst hij erop dat Roovers de rechten op de desbetreffende foto's niet aan X heeft over kunnen dragen omdat Roovers die zelf niet bezat aangezien deze toekwamen aan de uitgever van de desbetreffende prentbriefkaart(en). Ten aanzien van de anoniem gepubliceerde foto's, stelt Erfgoed Leiden zich op het standpunt dat auteursrecht op deze foto's door tijdsverloop al in 2016 is komen te vervallen, met uitzondering van één foto uit 1953.

4.6. Aan de hand van de overlegde producties heeft X de door Roovers gevolgde handelwijze met betrekking tot (de exploitatie van) de door Roovers gemaakte foto's als volgt uiteengezet. Roovers hield negatiefregisters bij van de negatieven van door hem gemaakte foto's/ Op de voorzijde van iedere foto schreef Roovers met witte inkt wat op de foto was afgebeeld. Op de achterzijde van de foto's schreef hij het onderwerp van de afbeelding en plaatst hij een stempel met de tekst: "Reproductierecht Fotobureau "ROOVERS" (...) Reproductie in welken vorm ook, zonder toestemming, is verboden. Neg. No. ... ... .... Bij nabestelling dit nummer opgeven." Met de hand vulde Roovers het negatiefnummer in. Dit nummer correspondeert met het nummer waaronder het desbetreffende negatief in het negatiefregister door Roovers is opgenomen. In het negatiefregister is bij ieder negatiefnummer een korte omschrijving van de afbeelding vermeld. Ook is in het register opgenomen of, en aan wie , toestemming is gegeven voor reproductie en of het negatief op enig moment is afgegeven in verband met overdracht van het auteursrecht op een foto overdroeg, overhandige Roovers het desbetreffende negatief namelijk aan de nieuwe rechthebbende.