6 okt 2021
Uitspraak ingezonden door Josine van den Berg, Mount Law.
Uitzending 'Undercover in Nederland' niet onrechtmatig
Vzr. Rechtbank Amsterdam 6 oktober 2021, IEF 20236, IT 3677; C/13/706042 (Eiser tegen Talpa en Noordkaap) Kort geding. Noordkaap produceert het programma 'Undercover in Nederland', wat wordt uitgezonden door Talpa. In deze zaak is betrokkene door de presentator van het programma gefilmd, gevolgd en geconfronteerd. Talpa heeft deze opnames uitgezonden, waarbij betrokkene herkenbaar in beeld is. De raadsman van betrokkene heeft Noordkaap verzocht deze uitzending, die nog 'on demand' te bekijken is te verwijderen, dan wel het gezicht van betrokkene te 'blurren'. Na dit verzoek is er in een tweede uitzending nogmaals aandacht aan betrokkene besteed. Betrokkene vordert in deze zaak dat Noordkaap wordt verboden het beeld- en geluidsmateriaal dat er van hem is openbaar te maken, evenals hetgeen al openbaar is gemaakt te verwijderen. Toewijzing van deze vordering zou een beperking vormen op de vrijheid van meningsuiting. Een dergelijk recht kan slechts worden beperkt indien dit bij wet is voorzien en noodzakelijk is in een democratische samenleving. Het belang van Noordkaap als medium is dat zij zich kritisch, informerend en waarschuwend moet kunnen uitlaten. Het belang van betrokkene is dat hij niet in zijn privacy en goede naam wordt aangetast. Voor de beoordeling of deze aantasting zwaarder weegt dan het grondrecht wordt naar de feiten van de zaak en de omstandigheden van het geval gekeken. De rechtbank oordeelt dat de handelwijze van betrokkene kan worden aangemerkt als een misstand waarbij Noordkaap belang had om deze aan de kaak te stellen. Het belang van betrokkene weegt volgens de rechter minder zwaar. Het beschikbaar houden van de beelden is onder deze omstandigheden niet onrechtmatig.
4.11. Daartegenover weegt het belang van [...] om de beelden te doen verwijderen en/of vernietigen minder zwaar. Nu de beschuldigingen aan zijn adres steun vinden in het feitenmateriaal en zijn handelwijze heeft geleid en nog kan leiden tot benadeling van verschillende personen, is het aan de kaak stellen van deze misstand op zijn plaats. De wijze waarop dat gebeurt is - binnen de grenzen van het maatschappelijk betamelijke - ter bepaling van het nieuwsmedium zelf. [...]'s persoonlijke levenssfeer wordt inderdaad aangetast, doordat hij volledig herkenbaar in beeld wordt gebracht. Noordkaap c.s. hebben echter terecht aangevoerd dat de herkenbaarheid belangrijk is voor de zeggingskracht van de beelden en voor de waarschuwende functie van de uitzending. Daarnaast hebben zij met de belangen van [...] rekening gehouden door zijn achternaam en/of woonplaats niet te noemen. [...] kan weliswaar op de beelden worden herkend, maar hij is niet traceerbaar door bijvoorbeeld te googelen op zijn achternaam. De mogelijke schadelijke gevolgen zijn daarmee te overzien. Daar komt bij dat de uitzendingen nu alleen nog 'on demand' beschikbaar zijn, alleen via het onder 2.18 genoemde kanaal, waardoor de mate waarin publiek de beelden zal zien en horen beperkt is. [...] heeft bovendien vooralsnog onvoldoende aannemelijk gemaakt dat hij na de uitzendingen in zijn privéleven en/of beroepshalve schade heeft ondervonden, daargelaten dat Noordkaap C.s. terecht hebben opgemerkt dat die eventuele schade eerder een gevolg is van zijn eigen handelwijze dan van de omstandigheid dat Noordkaap c.s. die in de openbaarheid hebben gebracht.