Weliswaar lastig

Volledige tekst:

Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het lid Gerkens (SP) aan de Minister van Economische Zaken over domeinnamen. (Ingezonden 5 april 2006, kenmerk 2050611110)

1 Wat is uw reactie op het bericht “Verhuisbericht als digitale verdwijntruc”?

In het bericht wordt terecht aandacht gevraagd voor de lastige consequenties van onterechte verhuizingen van domeinnamen voor domeinnaamhouders.

Een .nl-domeinnaam staat op naam van een domeinnaamhouder (hierna: ‘houder’), die administratief en technisch ondersteund wordt door een registrar. De registrar treedt op als agent namens de houder, vergelijkbaar met de positie van een assurantie-tussenpersoon voor een verzekerde. SIDN telt een geautoriseerde groep van circa 2.000 bij haar aangesloten registrars. Bij de in het Volkskrantartikel bedoelde verhuizing wijzigt enkel de registrar, zonder dat de domeinnaam op naam van een andere houder komt te staan. De achtergrond hiervan is als volgt.

Een verzoek tot wijziging van registrar wordt in beginsel ingediend door de houder. De houder meldt SIDN via een door hem gekozen nieuwe registrar dat hij vertegenwoordigd wenst te worden door een nieuwe registrar. Aan een dergelijk verzoek ligt een door de houder ondertekende schriftelijke opdracht ten grondslag. Als onderdeel van de procedure bevestigt SIDN vervolgens de wijzigingsaanvraag aan de oorspronkelijke registrar en de houder. Maximaal 24 uur later wordt de wijziging van registrar automatisch geëffectueerd.

Bij een klein deel van de ingediende verhuisaanvragen wordt deze procedure door de registrar niet correct gevolgd. Indien de houder bijvoorbeeld geen opdracht heeft verstrekt, maar toch de registrar gewijzigd wordt, is sprake van een onterechte verhuizing. Registrar en houder zijn verplicht hun contactgegevens bij SIDN actueel te houden. Als de contactgegevens van de houder niet correct zijn doorgegeven waardoor de houder geen bevestiging van de verhuizing heeft gekregen, zal de houder de verhuizing pas bemerken als deze is geëffectueerd. Als exclusief beschikkingsbevoegde kan de houder te allen tijde de keuze van registrar bij SIDN doen aanpassen. De verhuisprocedure heeft op zichzelf geen effect op de tenaamstelling van de .nl-domeinnaam, noch op het functioneren daarvan.

SIDN heeft mij gemeld dat er in het jaar 2005 737 onterechte verhuizingen plaatsvonden die allen met succes op verzoek van de houder door SIDN zijn teruggedraaid. Op het totaal van 125.515 verhuizingen is dit minder dan 0,6 procent, op een totaal van (anno 2005) meer dan 1,5 miljoen domeinnamen is dit een klein aantal. SIDN heeft me verder verzekerd dat de huidige verhuizingprocedure verbeterd wordt. De verbeteringen zullen medio 2006 doorgevoerd worden in een nieuw registratiesysteem.

Mijn conclusie is dat de consequenties van onterechte verhuizingen voor houders weliswaar lastig zijn, maar dat de houder geen noemenswaardig risico loopt zijn domeinnaam kwijt te raken, zoals het artikel suggereert. De uitgifte van .nl gebeurt op basis van zelfregulering. Dit stelsel voorziet mijns inziens in voldoende waarborgen. SIDN zal, in afstemming met haar deelnemers en de markt, haar reglement en systemen blijven aanpassen om ervoor te zorgen dat de effecten van zaken zoals onterechte verhuizingen onder een acceptabel risiconiveau blijven voor haar klanten. Gezien de komende aanpassingen van het registratiesysteem blijkt dat SIDN ontvankelijk is voor suggesties voor beleidsmatige, technische en operationele verbeteringen.

2 Wat is uw reactie op de uitspraken van de directeur van TransIP bv, Ali Niknam, dat “SIDN al jaren tekortschiet in de veiligheid van .nl-domeinen” en “dat de vernieuwde registratie daar ook weinig aan zal veranderen”? Zo neen, waarom niet?

Uit het artikel blijkt niet op welk veiligheidsaspect van .nl-domeinnamen precies gedoeld wordt. Als de veiligheid van .nl-domeinnamen in algemene zin wordt bedoeld, kan ik alleen maar constateren dat er in de 10 jaar dat SIDN het .nl-domein beheert geen incidenten plaats hebben gevonden waardoor de veiligheid van het domein in het geding is geweest.

Voor zover de uitspraak betrekking heeft op het thema van het artikel, namelijk dat houders nog steeds ongemerkt hun domein (tijdelijk) kunnen kwijtraken als gevolg van een onterechte verhuizing voor houders, verwijs ik naar de beantwoording van vraag 1.
 
Mogelijk dat de Dhr. Niknam doelt op het verder in dit artikel niet genoemde risico dat de tenaamstelling van een .nl-domeinnaam onterecht wijzigt, waardoor de houder de naam kwijt raakt.

Een verzoek tot wijziging wordt in beginsel ingediend op initiatief van de oorspronkelijke houder die het verzoek ook moet tekenen. De oude en nieuwe houder verzoeken SIDN via een registrar de betreffende .nl-domeinnaam op naam van de nieuwe houder te stellen. Als onderdeel van de procedure bevestigt SIDN vervolgens de wijzigingsaanvraag aan de oorspronkelijke houder, de nieuwe houder en de registrar, waarbij ieder van deze partijen de gelegenheid heeft bezwaar aan te tekenen. Het wijzigen van de tenaamstelling heeft overigens geen onmiddellijk effect op het functioneren van de domeinnaam, en er is dus ook geen onmiddellijk risico van discontinuïteit. SIDN heeft over 2005 in totaal 54.557 van deze wijzigingen van houder verwerkt. In 68 gevallen heeft SIDN een wijziging teruggedraaid. Ook hier ben ik van mening dat er geen noemenswaardig veiligheidsrisico is.

3 Wat vindt u van de suggestie van Pauline Middelink van Internet Acces Facilities die pleit voor een unieke autorisatiecode voor opheffing of verhuizing van een domeinnaam?

De uitgifte van .nl gebeurt op basis van zelfregulering. Ik ben van mening dat SIDN in samenspraak met haar deelnemers en marktpartijen aan zet is om geschikte (technische) opties uit te werken en te implementeren om opheffingen of verhuizingen van domeinnamen soepel en veilig te laten plaatsvinden. Zoals mijn antwoord op vraag 1 aangeeft heb ik er vertrouwen in dat dit ook zo wordt opgepakt.

Overigens werkt de SIDN bij haar wijzigingsprocedures op een wijze die vergelijkbaar is met het hanteren van een autorisatiecode; wijzigingen kunnen namelijk alleen worden aangevraagd door geautoriseerde registrars, die toegang hebben tot het SIDN systeem via een inlogprocedure.

4 Deelt u de mening dat het toekennen van domeinnamen van eenzelfde belang is als het toekennen van telefoonnummers? Zo neen, waarom niet?

Ja.
 
5 Deelt u de mening dat de toekenning van domeinnamen op dit moment voldoende veilig en democratisch georganiseerd is? Zo ja waarom? Zo neen, wat gaat u doen om dit te verbeteren?

Ja. Door het principe van zelfregulering dat in Nederland gehanteerd wordt, zijn beheerders van domeinnaamzones, marktpartijen en consumenten zelf aan zet. Ik ben van mening dat dit mechanisme, dat ook internationaal in brede zin succesvol wordt toegepast, tegemoetkomt aan de economische en maatschappelijke eisen die burgers, bedrijven en instellingen stellen op het gebied van de beschikbaarheid van domeinnamen. Zelfregulering heeft ertoe geleid dat er een grote keuzevrijheid is bij domeinnamen (.nl, .com, etc), en dat domeinnamen door meerdere partijen in onderlinge concurrentie aangeboden worden. Voor wat betreft de uitgifte van .nl-domeinnamen heeft de staatssecretaris van V&W  in 2001 al geconcludeerd dat het mechanisme van zelfregulering naar behoren werkt . Voor wat betreft de veiligheid verwijs ik naar het antwoord op vraag 7.

6 Wanneer kunnen wij de door u beloofde evaluatie over het beheer van de .nl-domeinnamen verwachten?

Bij het beheer van .nl-domeinnamen is sprake van zelfregulering. Ik evalueer het beheer derhalve niet. Wel laat de eerder onder vraag 5 genoemde toets van de staatssecretaris van V&W zien dat het systeem van zelfregulering bij de uitgifte van .nl-domeinnamen naar behoren werkt.

7 Deelt u de mening dat met het oog op het economisch belang als wel de veiligheid van de digitale samenleving het wenselijk is dat het beheer van domeinnamen (die eindigen op .nl) in de toekomst onder de Opta komt te vallen, net zoals de telefoonnummers? Zo neen, waarom niet? Zo ja, bent u van plan met een wetswijziging te komen? Zo ja, wanneer?

Nee.

Ik onderken zeker het economisch en maatschappelijk belang van het .nl-domein. In vervolg op de brief van het Kabinet van 9 juli 2001 waarin de Tweede Kamer geïnformeerd 2 is dat het Kabinet de relatie tussen de overheid en SIDN nader wenst vast te leggen, heb ik in 2004 onderzoek  laten doen naar de schade als gevolg van het eventueel uitvallen van het .nl-domein. Het onderzoek geeft aan dat in geval van het niet bereikbaar zijn van .nl-domeinnamen de maatschappelijke en economische gevolgen aanzienlijk zullen zijn. Consumenten, instellingen en bedrijven in Nederland zijn in verregaande mate afhankelijk geworden van de internetinfrastructuur. Communicatie verloopt veelal via e-mail, en meer en meer betalingen en consumenten- en handelstransacties geschieden middels internetbankieren of via webwinkels. Ook de overheid biedt on-line diensten aan. In Nederland worden voor deze handelingen hoofdzakelijk gebruik gemaakt van domeinnamen in het .nl-domein.
Ik heb daaruit geconcludeerd dat het .nl-domein met meer waarborgen moet worden omkleed; het is noodzakelijk dat het .nl-domein onder alle omstandigheden bereikbaar blijft op het internet, en dat het .nl domein aan Nederland verbonden blijft.

In dit kader, en in lijn met het door de overheid ingezette beleid om waar mogelijk aan te sluiten op het bestaande systeem van zelfregulering, hebben EZ en SIDN zich in 2005 gecommitteerd om maatregelen en afspraken uit te werken om het ‘.nl’ domein verder te waarborgen zonder additionele wetgeving. De belangrijkste aspecten daarbij zijn dat de relatie tussen de overheid en de SIDN wordt vastgelegd, en dat de continuïteit en de bereikbaarheid van het .nl domein verzekerd blijft. Naast maatregelen en afspraken die ten doel hebben de stabiliteit van de huidige dienstverlening te versterken, zullen er ook afspraken gemaakt worden voor het uitzonderlijke geval dat SIDN haar activiteiten onherroepelijk moet stopzetten of niet meer kan uitvoeren, bijvoorbeeld als gevolg van ernstig technisch of organisatorisch falen, faillissement of vrijwillige beëindiging. De afspraken zullen erin voorzien dat het .nl-domein zonder onderbreking in de lucht blijft totdat het beheer wordt overgenomen door een opvolger, die de instemming heeft van de overheid en de locale internetgemeenschap (local internet community). Het onderbrengen van het beheer van .nl-domeinnamen bij de OPTA is dus vooralsnog niet aan de orde.

Bovengenoemd traject tussen EZ en SIDN is gaande. Mocht dit, tegen de verwachting in, geen succes hebben, dan is de optie van wetgeving alsnog aan de orde. Ik verwacht in het najaar van 2006 hierover meer duidelijkheid te hebben, en ik zal u hier dan terstond over inlichten.

(w.g.) mr. L.J. Brinkhorst
Minister van Economische Zaken