Gepubliceerd op maandag 24 april 2017
IEF 16736

Bijdrage ingezonden door Bastiaan van Ramshorst, Advocaat & Hoofd Juridische Zaken Stichting BREIN.

Auteursrechtdebat - Bastiaan van Ramshorst: Kort commentaar op “Piraat of vrijheidsstrijder?”

Remco Bakker [IEF 16721] neemt het op voor de generatie die tot op heden is opgegroeid met de mogelijkheid alles wat het hart begeert gratis van The Pirate Bay te kunnen downloaden en dat graag zo wil houden. Handhaving is overbodig en ongewenst want niet effectief. Ik breng graag met een focus op handhaving kort een niet uitputtend aantal nuanceringen aan op het relaas dat helaas een aantal hardnekkige misvattingen over handhaving van auteursrechten op internet bevat.

Effectiviteit handhaving
De auteur somt redenen op waarom volgens hem aan de effectiviteit van blokkeringsmaatregelen moet worden getwijfeld. Al deze argumenten worden in de genoemde uitspraak uit oktober 2014 door Justice Arnold al gemotiveerd weersproken, waarna de High Court [BAILII] tot de conclusie komt dat blokkeren wel effectief is. Zonder nadere motivering dragen de argumenten dus niet een tegenovergestelde conclusie.

Het is juist dat in het Verenigd Koninkrijk na blokkering van diverse illegale websites 146% van de gebruikers uitweek naar andere, niet geblokkeerde, illegale websites. Door echter selectief te citeren en geen verdere context te geven, schetst het noemen van alleen dit percentage een misleidend beeld. De conclusie van de overweging waaruit het percentage van 146% komt, is nu juist dat inbreuken over het geheel zijn afgenomen:

228.       This graph is particularly interesting. Consistently with the individual analyses of targeted websites discussed above, it shows that the UK has experienced a significant decrease in traffic to blocked websites (-71.2%), whereas the rest of the world has experienced an increase in traffic to those websites (27.8%). On the other hand, the UK has experienced a greater increase in traffic to non-blocked websites (146%) than the rest of the world (67.6%). This suggests that many UK users who have been blocked from accessing websites as a result of section 97A orders have not circumvented the blocks, but have started using different websites instead. Nevertheless, the overall increase in use of these websites is lower for the UK (10.6%) than for the rest of the world (51%). This suggests that the section 97A orders have resulted in a decrease in the overall level of infringement in this sector in the UK.

Justice Arnold trekt dezelfde conclusie als hij naast het Alexa bewijs al het aangevoerde bewijs in ogenschouw neemt:

236.       Overall, the conclusion which I draw from the evidence is that, in the section 97A context, blocking of targeted websites has proved reasonably effective in reducing use of those websites in the UK. No doubt it is the casual, inexperienced or lazy users who stop visiting those websites, whereas the experienced and determined users circumvent the blocking measures; but that does not mean that it is not a worthwhile outcome.

De Britse ISP’s en de Open Rights Group gingen in beroep tegen deze uitspraak. Effectiviteit van blokkering was daarbij uitgebreid onderwerp van het debat waarna de England and Wales Court of Appeal het appel afwees en het oordeel van de High Court, onder meer expliciet ook over de effectiviteit, bevestigde (2).

De door de Nederlandse ISP’s beargumenteerde ineffectiviteit van blokkeringsmaatregelen vormde de belangrijkste reden voor het Hof Den Haag de blokkering van The Pirate Bay in Nederland terug te draaien (3). Dit oordeel kon al rekenen op stevige kritiek van de High Court (4) en de Court of Appeals (5). De Hoge Raad (6) leert ons dat het Hof Den Haag een onjuiste te strenge maatstaf hanteerde. Ook Advocaat Generaal Szpunar (7) is kritisch op tussenpersonen die zich aan de verplichting medewerking te verlenen bij het tegengaan van inbreuken onttrekken met het argument dat de betreffende handhavingsmaatregel ondoeltreffend zou zijn. Het Hof van Justitie EU zal binnenkort uitsluitsel geven. Overigens zijn inmiddels naast het onderzoek naar de Alexa data diverse studies verricht die de effectiviteit van blokkering onderschrijven (8).

De data van Alexa, waar de High Court in haar uitspraak naar verwijst, zouden niet betrouwbaar genoeg zijn, vindt Bakker; met name omdat torrentgebruikers zeer terughoudend zouden zijn om mee te werken aan Alexa-onderzoeken. De High Court vergelijkt de Alexa-data van het Verenigd Koninkrijk echter met de Alexa-data van andere landen. Aangezien de data van Alexa overal op dezelfde manier worden verzameld, bieden deze onderling hoe dan ook goed vergelijkingsmateriaal en relevante inzichten, zelfs als men kanttekeningen zou willen plaatsen bij de betrouwbaarheid van de verzamelmethode.

Overigens gaat ook de aanname dat bezoekers aan torrentsites niet mee zouden werken met Alexa niet op. Neem in Alexa de meest populaire sites in Nederland (9) als voorbeeld: Meest bezocht zijn uiteraard Google, Facebook, YouTube en sites als Wikipedia en nu.nl. Maar ook een site met tech-nieuws tweakers.net staat hoog (plek 25). Thepiratebay.org staat in Nederland, sinds de site niet meer geblokkeerd hoeft te worden opnieuw erg hoog in de ranking (op dit moment op plek 39). Opnieuw populairder dan sites als volkskrant.nl, nrc.nl, blendle.com, spotify.com en de site van de Nederlandse publieke omroep en vele andere in Nederland immens populaire websites. Gebruikers van The Pirate Bay torrentsite worden dus wel degelijk door Alexa getrackt en The Pirate Bay blijkt veel populairder dan vele legale bronnen, inclusief nieuwe businessmodellen, die wel gewoon geld afdragen aan auteurs en die bescherming behoeven tegen illegale concurrentie.

Handhaving in dienst van verouderde businessmodellen?
Ja inderdaad, ondanks The Pirate Bay zijn er nog steeds blockbusters die omzetrecords breken maar dit betekent niet dat daarmee elke rechthebbende, maker en auteur van films, boeken, games of muziekwerken gevrijwaard is van onherstelbare schade door dit soort websites. Het blijkt nodig om te blijven herhalen: Als jouw werk eenmaal gratis illegaal wordt aangeboden op The Pirate Bay dan ben je de macht over hoe je het aan het grote publiek wenst aan te bieden kwijt. Hoe zeer je ook smeekt als auteur van een boek of ander werk: The Pirate Bay laat de inbreukmakende kopie voor iedereen staan zonder dat er iets tegen te doen valt. The Pirate Bay houdt alle advertentie-inkomsten voor zichzelf en draagt geen cent af aan de rechtmatige eigenaren. Om de wens van rechthebbenden om zich te beschermen tegen een illegale site als The Pirate Bay af te doen als een angst voor verandering is een extreme stelling die op zijn minst een uiterst degelijke onderbouwing behoeft. 

Gezien het voorgaande, stemt het hoopvol te lezen dat nieuwe businessmodellen als Spotify wel een warm hart wordt toegedragen. Dat zijn precies de businessmodellen die BREIN probeert te beschermen door illegale Spotify-varianten offline te halen. Hetzelfde doet BREIN met illegale Netflix klonen, illegale concurrenten van nieuwe Nederlandse initiatieven zoals Cinetree.nl en Picl.nl, illegale e-book aanbieders, etcetera. BREIN is niet bezig markten af te struinen naar illegale videocassettes en CD’s om zo oude businessmodellen in stand te houden. Het gaat om het beschermen van de businessmodellen waarmee anno 2017 het geld verdiend wordt, inclusief Spotify. BREIN doet dit voor al die mensen voor wie het inkomen afhankelijk is van auteursrechten.

Tot slot

Een vrij en open internet is niet tegengesteld aan het blokkeren van evident illegale sites als The Pirate Bay. The Pirate Bay en vergelijkbare sites worden inmiddels in diverse landen geblokkeerd. Het internet bestaat nog steeds en groeit zelfs harder dan ooit tevoren. Ook de Britse ISP’s zelf erkennen dat het blokkeren van websites geen gevolg heeft voor de werking van het internet (10). Eenieder mag pleiten voor een ongereguleerd internet zonder handhaving maar ik stel voor dat in de discussie de feiten juist en met de relevante context gepresenteerd worden.

1) https://www.bailii.org/ew/cases/EWHC/Ch/2003/3354.html
2) https://www.bailii.org/cgi-bin/format.cgi?doc=/ew/cases/EWCA/Civ/2016/658.html&query=(%5b2016%5d)+AND+(EWCA)+AND+(Civ)+AND+(658)
3) https://deeplink.rechtspraak.nl/uitspraak?id=ECLI:NL:GHDHA:2014:88
4) Aldus Justice Arnold is dit oordeel wrong in principle” zie r.o. 173
5) Zie r.o. 107 – 118
6) Zie r.o. 4.4.3 in het arrest: https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:HR:2015:3307
7) https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=187646&pageIndex=0&doclang=NL&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=349723
8) Zie bijvoorbeeld de diverse studies waarnaar in de voetnoten het ITIF artikel “How Website Blocking Is Curbing Digital Piracy Without “Breaking the Internet” wordt verwezen: https://itif.org/publications/2016/08/22/how-website-blocking-curbing-digital-piracy-without-breaking-internet.
9) https://www.alexa.com/topsites/countries/NL
10) Zie overweging 15 van het genoemde arrest: https://www.bailii.org/cgi-bin/format.cgi?doc=/ew/cases/EWCA/Civ/2016/658.html&query=(%5b2016%5d)+AND+(EWCA)+AND+(Civ)+AND+(658)