Bruorrestriid
Rechtbank Leeuwarden , 9 januari 2007, LJN: AZ5778. [De eisende broer & echtgenote Van Dijk] VOF, h.o.d.n. Van Dijk Roggebroodbakkerij tegen VOF [De gedaagde broer & echtgenote Van Dijk], h.o.d.n. De Breabakker & Eurobanket VOF.
‘De Hnw bevat verboden, het BVIE geeft rechten.’ Geschil tussen twee broers over het gebruik van hun beider achternaam in roggebroodmerken. Er bestaat ‘enig verwarringsgevaar’ en ‘enig gevaar van associatie met het merk van eisers.’ Kleurcombinatie geel met zwarte letters is zeer gebruikelijk voor roggebrood. Gebruik eigennaam is niet toegelaten als de vermelding van de eigennaam op een zo opvallende wijze gebeurt, dat het als gebruik van handelsnaam of merk heeft te gelden. Het verweer dat er geen sprake is van een bekend merk wordt gepasseerd nu er sprake is van een gedeponeerd merk. Ook de Friese vertaling van roggebrood wordt expliciet uitgesloten bij inbreukverbod.
In 1977 hebben de gebroeders Van Dijk het de roggebroodbakkerij van hun vader overgenomen. De samenwerking is stukgelopen,. De eisende broer heeft samen met zijn vrouw het familiebedrijf voortgezet en heeft 2002 het woord/beeldmerk Van Dijks Speciaal Fries Roggebrood gedeponeerd (zie afbeelding). De gedaagde broer is met zijn echtgenote onder de naam De Breabakker (De Broodbakker) in 2002 in Joure een nieuwe roggebroodbakkerij begonnen.
Sinds kort liggen er in diverse winkels pakjes roggebrood met een zogenaamd "private label". De gedaagde broer levert het door haar geproduceerde roggebrood aan Eurobanket die het voorziet dan wel doet voorzien van bedoeld etiket en die vervolgens dit roggebrood op de markt brengt. In het onderhavige geval is dit een geel etiket waarop met zwarte letters bovenaan in midden vermeld staat: Het Fries Roggebrood Gebakken door [de gedaagde broer] De Brea Bakker
De eisende broer stelt dat zijn broer hiermee inbreuk maakt op zijn merk- en handelsnaamrecht. De rechtbank is het hier grotendeels mee eens.
Eisers hebben terecht een beroep gedaan op artikel 2.20 lid 1.b. BVIE, aangezien sprake is van verwarringsgevaar doordat gedaagden gebruik maken van het in het geding zijnde etiket. “Bij de visuele gelijkenis komt het allereerst aan op het beeld van het merk en wat van dat beeld in het geheugen blijft hangen.” In het onderhavige geval zijn dat de woorden Van Dijk's zoals die voorkomen op het door eisers geproduceerde en op de markt gebrachte roggebrood.
Doordat ook op het door [de gedaagde broer & echtgenote] geproduceerde en door gedaagden, althans Eurobanket, op de markt gebrachte roggebrood de vermelding Van Dijk voorkomt, bestaat naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter enig verwarringsgevaar. Sommige consumenten zullen waarschijnlijk wel kijken of de naam Van Dijk op het door hen te kopen pakje roggebrood voorkomt. Nu dit tevens het geval is bij het door gedaagden geproduceerde en op de markt gebrachte roggebrood, bestaat dus enig gevaar van associatie met het merk van eisers. Het gebruik van de kleur geel met zwarte letters speelt echter nauwelijks of geen rol. Die kleurencombinatie is zeer gebruikelijk bij verpakkingen van roggebrood van allerlei merken.
‘De Hnw bevat verboden, het BVIE geeft rechten.’ Op grond van de combinatie van beide wettelijke bepalingen kan het gebruik worden verboden van een handelsnaam die met een merk overeenstemt. Naar het voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter is daarvan in het onderhavige geval sprake, nu het roggebrood geproduceerd en op de markt gebracht door gedaagden als naam van de producent vermeld "[gedaagde broer], De Brea Bakker".
Deze naamsaanduiding is - anders dan Eurobanket heeft betoogd - aan te merken als een handelsnaam. Dit gebruik kan enige verwarring opleveren bij het publiek. Gelet op het feit dat de eisende broer het familiebedrijf heeft voortgezet en het merk Van Dijk’s roggebrood al vele jaren op de markt wordt gebracht, acht de voorzieningenrechter voldoende aannemelijk dat door het handelen van de gedaagde broer afbreuk wordt gedaan aan het onderscheidend vermogen dan wel de reputatie van het merk.
Derhalve is er eveneens sprake van het plegen van inbreuk op het merkenrecht van [de eisende broer] als bedoeld in artikel 2.20.1.d BVIE.
Voor zover eisers hebben betoogd dat gedaagden een verbod moet worden opgelegd op grond van de Handelsnaamwet, overweegt de voorzieningenrechter dat voor een dergelijk verbod de verzoekschriftprocedure ex artikel 6 Hnw de geëigende weg is, zodat deze overtreding niet kan dienen als grondslag voor de vordering.
Het verweer van Eurobanket dat er geen sprake is van een bekend merk zal worden gepasseerd nu er sprake is van een gedeponeerd merk dat bescherming geniet op grond van het BVIE.
Met betrekking tot het gebruik van de eigen naam stelt de rechter dat artikel 2.23. lid 1.a BVIE (art. 13A lid 7.a BMW oud) weliswaar het recht beperkt van de merkhouder in die zin dat hij niet kan optreden tegen gebruik in het economisch verkeer van naam en adres van een derde voor zover er sprake is van eerlijk gebruik in nijverheid en handel.
Niet toegelaten is echter de vermelding van de eigennaam op een zo opvallende wijze, dat het als gebruik van handelsnaam of merk heeft te gelden. De wijze waarop de woorden "Gebakken door [de gedaagde broer], De Brea Bakker" op het in het geding zijnde etiket zijn vermeld, is zo opvallend dat het als handelsnaam of merk heeft te gelden. De gewraakte tekst is in grote letters op het etiket vermeld en bovendien in een kader geplaatst, waardoor deze duidelijk opvalt. Het door gedaagden gedane beroep op voormelde uitzonderingsbepaling kan dan ook niet slagen.
De Rechtbak verbiedt vervolgens “iedere inbreuk op het merkrechten van [de eisende broer] en ieder onrechtmatig gedrag bestaande uit het op ongeoorloofde wijze aanhaken bij de naamsbekendheid van het merk Van Dijk en het afbreuk doen aan de reputatie van [de eisende broer & echtgenote naam] Vof, te staken en gestaakt te houden, waartoe, althans voor zover het roggebrood betreft dat niet door [de eisende broer & echtgenote naam] Vof is geproduceerd, eveneens behoort een verbod op het gebruik van de naam [Van Dijk] in combinatie met Fries roggebrood, althans roggebrood of een al dan niet Friese vertaling daarvan, op productaanduidingen in of op enig medium gericht op Nederland, waaronder ook Internet (…)]
De proceskostenveroordeling is een beetje onduidelijk. Hoewel de gedaagde broer iedere verdere inbreuk wordt verboden concludeert de Rechtbank toch “Nu alle partijen deels in het (on)gelijk zullen worden gesteld, zullen de proceskosten worden gecompenseerd als na te melden. (…) compenseert de proceskosten, in die zin dat ieder de eigen kosten draagt.“
Lees het vonnis hier.
