Langenscheidt geel of hoe een Amerikaanse wereldspeler een blauwtje loopt
Bijdrage ingezonden door Michiel Heffels, Spiegeler advocaten. Contourloze kleurmerken blijven een hot item. Na het richtinggevende Oberbank-arrest [IEF 13958] van het Europese Hof van Justitie over inburgering van kleurmerken [commentaar hier], heeft de hoogste Duitse rechter op 18 september 2014 uitspraak gedaan over de bescherming van de kleur geel voor woordenboeken en soortgelijke producten. Uitgeverij Langenscheidt is onbetwist marktleider in Duitsland op het gebied van tweetalige woordenboeken. Het logo van Langenscheidt bestaat uit een blauwe letter L tegen een gele achtergrond.
Zoals de M van MacDonalds al met friet en hamburgers wordt geassocieerd bij kinderen vanaf een jaar of 3, zo is de blauwe L tegen een gele achtergrond in Duitsland al decennia lang bij iedereen bekend vanaf het moment dat hij kan lezen en schrijven. Toen het Amerikaanse Rosetta Stone – geen onbekende als het gaat om taalcursussen en woordenboeken – haar taalsoftware eveneens in een gele verpakking op de Duitse markt bracht, kwam Langenscheidt daartegen in het geweer en vorderde een verbod en schadevergoeding. De zaak eindigde uiteindelijk bij het Bundesgerichtshof, de hoogste instantie voor burgerlijke rechtspraak in Duitsland.
Langenscheid beschikte niet alleen over een logo, maar ook over een contourloos kleurmerk geel. Het is niet eenvoudig om een enkele kleur als merk ingeschreven te krijgen. En eigenlijk is dat maar goed ook. Een enkele ‘contourloze’ kleur als merk geeft de merkhouder immers een monopolie op het gebruik van een specifieke kleur ongeacht op welke manier het wordt gebruikt, zolang het maar dient ter onderscheiding van zijn producten en diensten. Merkhouders dienen daarom aan te tonen dat ‘hun’ kleur al bij het overgrote deel van het publiek als bekend merk functioneert voordat het kan worden ingeschreven als merk. Volgens het Bundesgerichtshof [hier] was dat bij Langenscheidt het geval. Het Bundesgerichtshof stelt verder dat consumenten in de markt voor woordenboeken juist wel kleuren met een bepaald product van een specifieke merkhouder associëren. Langenscheidt voert de kleur geel, haar grootste concurrent gebruikt steevast de kleur groen. Ook voor equivalente producten als vertaalsoftware en online taalcursussen geldt volgens het Bundesgerichtshof dat Langenscheidt terecht haar kleurmerk inroept.
Rosetta Stone mag de gele kleur dus niet meer voor haar taalsoftware in Duitsland gebruiken. Zo kan het gebeuren dat Rosetta Stone in alle landen in de wereld haar blauwe logo op een gele achtergrond plaatst, behalve in Duitsland. In Duitsland zet Rosetta nu – heel ondeugend – een enkele gele lijn onder haar blauwe logo met een witte achtergrond.
Michiel Heffels