Principaal beroep van The Body Shop faalt en incidenteel beroep van Rituals slaagt

Hof Den Haag 12 december 2023, IEF 21809; ECLI:NL:GHDHA:2023:2689 (Rituals tegen The Body Shop) Rituals houdt zich bezig met de verkoop van luxueuze verzorgingsproducten. The Body Shop produceert en verkoopt cosmetische producten. In eerste aanleg oordeelde de rechtbank dat sprake is van een inbreuk op de merkrechten van Rituals [zie IEF 20531]. The Body Shop is in hoger beroep gekomen en vordert dat het hof de vorderingen van Rituals afwijst. Rituals heeft incidenteel hoger beroep tegen het vonnis ingesteld voor het afwijzen van haar schadevergoeding.

The Body Shop voert ten eerste aan dat het woord 'ritual' in de door haar gebruikte SOTW-tekens niet wordt gebruikt als merk, maar op een volstrekt gebruikelijke wijze, uitsluitend in een beschrijvende context. Volgens het oordeel van het hof is het gebruik van het woord ritual door The Body Shop niet per definitie zo dat het relevante publiek het teken slechts opvat als een beschrijving van een ritueel. Er is een mogelijkheid dat het publiek het teken (gedeeltelijk) ziet als een aanduiding van de herkomst van een specifieke onderneming. Het gebruik ervan is niet strikt beperkt tot louter beschrijvende doeleinden met betrekking tot een ritueel. Voorts voert The Body Shop aan dat er geen sprake is van verwarringsgevaar, omdat het merk RITUALS in geringe mate in meervoudsvorm onderscheidend is en het woord ritual in de cosmetische wereld veelal wordt gebruikt. Het hof acht reëel verwarringsgevaar aanwezig. Het online aanbieden van producten op de website van The Body Shop zorgt er niet voor dat bij het relevante publiek de indruk wordt gewekt dat beide ondernemingen apart van elkaar opereren. Bij het publiek kan namelijk nog verwarring ontstaan. Nu er een inbreuk is vastgesteld komen we toe aan het schadeverhaal. Het hof zal de zaak voor de schadebegroting verwijzen naar de schadestaatprocedure, zoals gevorderd. Het hof acht redelijk dat Rituals marktonderzoek heeft laten verrichten ter vaststelling van aansprakelijkheid. Het hof zal om die reden de aanvullende gevorderde bedragen toewijzen. Volgens het hof faalt het principaal beroep van The Body Shop en slaagt het incidenteel beroep van Rituals. Daarbij zal The Body Shop worden veroordeeld in de proceskosten van beide beroepen.

6.12 Naar het oordeel van het hof is bij het gebruik door The Body Shop van de woorden RITUAL en RITUALS in de onder 3.6, 3.9 en 3.10 weergegeven uitingen niet uitgesloten dat het relevante publiek het teken (mede) opvat als aanduiding van herkomst uit een bepaalde onderneming. Er is niet uitsluitend sprake van beschrijvend gebruik om aan te duiden dat het om een ritueel zou gaan. Anders dan The Body Shop heeft betoogd zal de gemiddelde consument het woord ritual naar het oordeel van het hof ook niet opvatten als een set of een combinatie van producten. Ofschoon The Body Shop met de overgelegde producties GP 22, 23, 24 en GP 29 op zichzelf heeft aangetoond dat de woorden ‘ritual’ en ‘rituals’ veel worden gebruikt in de branche voor (huid)verzorgingsproducten, kennelijk om het gebruik van de verzorgingsproducten als onderdeel van een ritueel te presenteren, acht het hof de specifieke en prominente wijze waarop The Body Shop het woord RITUAL in de SOTW-tekens in de onder 3.9 afgebeelde displays en onder 3.10 getoonde online aanbod heeft gebruikt niet zuiver beschrijvend. Van belang hiervoor is het opvallende prominente en herhaalde gebruik in hoofdleners van het woord RITUAL, vaak ook in een afzonderlijk kader en in een groter lettertype dan de overige beschrijvende tekst van de aanprijzing en als onderdeel van het SOTW-teken als zodanig anders dan als onderdeel van een volledige zin. Het telkens terugkerend woord RITUAL in combinatie met de (in sommige uitingen anders gekleurde) bijvoeglijke naamwoorden ‘BLISFULL’ (etc.) duidt op (door het relevante publiek als zodanig op te vatten) merkgebruik. Die verschillende bijvoeglijke naamwoorden versterken juist het telkens terugkerende, soms afwijkend gekleurde, woord RITUAL, dat door de herhaling nog meer de aandacht trekt. Dat het publiek de producten en aanprijzingen (veelal) in een offline/online verkoopomgeving van The Body Shop zal waarnemen, doet aan het voorgaande niet (voldoende) af. De grieft faalt derhalve.