Start-up is fase van proef nog niet ontgroeid, verwarringsrisico niet aannemelijk

Vzr. Rechtbank Amsterdam 3 april 2019, IEF 18374 (Facturis tegen Factris) Handelsnaamrecht. Facturis richt zich met name op het verbeteren van kasstromen en financiële processen van bedrijven. Factris is een start-up en verstrekt financiering aan bedrijven door hun openstaande facturen over te nemen. Facturis was van mening dat Factris door het gebruik van de handelsnaam Factris inbreuk maakte op haar handelsnaam- en merkenrecht. Dit is niet het geval. Factris is de fase van proef nog niet ontgroeid, het risico dat het relevante publiek partijen met elkaar zal verwarren, is niet aannemelijk. Ook verwarringsgevaar is niet aannemelijk, de aard van de beide ondernemingen verschilt daarvoor teveel. Ondernemers die behoefte hebben aan extra liquiditeit kunnen bij beide partijen terecht, maar daar houdt de gelijkenis op.

4.2. Facturis is langer actief op de markt dan Factris. Dat is tussen partijen niet in geschil. De namen van partijen vertonen ook gelijkenis. Voor een geslaagd beroep op artikel 5 van de Handelsnaamwet is echter vereist dat bij het publiek verwarring tussen beide ondernemingen te duchten is. Voorshands is niet aannemelijk dat het risico bestaat dat het relevante publiek partijen met elkaar zal verwarren, gelet op het navolgende.

4.3. Het factuurkrediet van Facturis is de fase van een proef nog niet ontgroeid. Aan het grote publiek is het factuurkrediet alleen bekend gemaakt in de aankondigingen van een proef in 2017. Daarna is het stil gebleven. Een zoektocht via Google op de termen ‘Facturis factuurkrediet”, levert blijkens door Factris overgelegde zoekresultaten alleen de berichten uit 2017 op, en verder de pagina van Facturis op de website van Rabobank, waarbij Google dan wel vermeldt dat het zoekwoord “factuurkrediet” op die site niet is gevonden, Op de als productie 22 door facturis overgelegde print van haar pagina op de site van Rabobank staat het Factuurkrediet ook niet genoemd.
Voorshands is dan ook aannemelijk dat het factuurkrediet de afgelopen jaren in de markt alleen bekend was hij een klein publiek, namelijk de deelnemers aan de proef. Gekozen is voor een proef onder een kleine groep klanten omdat anders het risico van een te grote vraag naar het product zou kunnen ontstaan, waarin niet zou kunnen worden voorzien, zo heeft Facturis toegelicht. Afgaande op de stellingen van Facturis is de proef in 2017 gestart met twintig klanten en is deze in december 201$ uitgebreid tot honderden klanten. Harde gegevens over de omvang van de proef en over de plannen om het product dit jaar uit te rollen ontbreken, maar voorshands is er onvoldoende reden om de stellingen van facturis op dit punt in twijfel te trekken, mede gezien het interview met Ten Wolde uit augustus 2017 waarin hij de proef als een succes heeft benoemd. Wat daar ook van zij, dat Facturis in samenwerking met Rabobank het Factuurkrediet aanbiedt, is in de relevante markt tot dusver in onvoldoende mate bekend om die dienst te betrekken bij de vergelijking van de activiteiten van partijen.

4.4. Maar ook indien het aanbieden van factuurkredieten wel tot de activiteiten van Facturis moet worden gerekend, is niet aannemelijk dat dit verwarringsgevaar oplevert, omdat de aard van de beide ondernemingen daarvoor teveel verschilt. Ondernemers die behoefte hebben aan extra liquiditeit kunnen dan bij beide partijen terecht, maar daar houdt de gelijkenis op. De primaire activiteit van facturis is het leveren van diensten voor het vereenvoudigen van het facturatieproces door middel van een online platform. Dat is een vorm van administratieve ondersteuning. Deze diensten verricht Factris in het geheel niet en zij is dat ook niet van plan. Zij houdt zich uitsluitend bezig met het verstrekken van financiering aan ondernemers door hun uitstaande facturen te kopen, ook wel factoring genoemd. Deze vorm van financiering levert Facturis weer niet. Zij werkt met Rabobank samen bij het verlenen, door Rabobank, van kredieten aan ondernemers op basis van hun uitstaande facturen. Met kredietverlening houdt factris zich weer niet bezig. Bovendien bestaat tussen de liquiditeitsruimte die beide partijen bieden een wezenlijk verschil. Factris neemt het incassorisico over van haar klanten; bij de kredietverlening door Facturis/Rabobank blijft dat risico bij de klant. Dit verschil is voor de relevante markt aanstonds duidelijk en volgt ook uit de namen van partijen: Facturis duidt op facturen en Factris op factoring. De klanten, ondernemers, zijn bij uitstek gespitst op ondernemersrisico’s. De ondernemingen van partijen hebben overwegend verschillend opgeleide werknemers in dienst. Bij Factris werken bijvoorbeeld risk- en creditmanagers, Facturis kent functies zoals een CTO, een product manager, een controller en dergelijke. Om aan te tonen dat partijen daadwerkelijk met elkaar worden verward, heeft facturis een tweetal e-mails overgelegd (productie 20 hij dagvaarding). Die zijn echter afkomstig van medewerkers van Rabobank. de grootaandeelhouder van Facturis. en bieden onvoldoende basis voor het aannemen van verwarringsgevaar.

4.5. Dat Factris haar naam heeft gekozen om aan te haken bij het succes van facturis. is evenmin aannemelijk. Facturis stelt in dit verband dat factris net zo goed de naam Crown Finance had kunnen gebruiken, een financiële dienstverlener die door haar is overgenomen. Factris heeft in dit verband aangevoerd dat zij Crown finance een weinig onderscheidende naam vond. Zij heeft gekozen voor Factris, een samenvoeging van de woorden ‘factoring’ en tetris’, een bekend computerspelletje uit de jaren ‘80. Factris is ook de naa gezien de verschillen in de aard van de ondernemingen geen sprake, ook niet wanneer het onderscheidend vermogen van het merk facturis, en meer bepaald de bekendheid daarvan, in aanmerking wordt genomen. Het onderscheidend vermogen van het merk Facturis is beperkt. Het duidt op facturen en is afgeleid van facturist, het beroep van iemand die belast is met het proces van factureren. en daarmee in overwegende mate beschrijvend voor de activiteiten van de onderneming. Het weglaten van de letter ‘t’ aan het eind maakt het merk weinig minder beschrijvend. Tegenover de betwisting door factris heeft Faturis onvoldoende aannemelijk gemaakt dat het beperkte onderscheidend vermogen is toegenomen als gevolg van intensief gebruik. Haar stellingen in dit verband heeft zij alleen gestaafd met een wehpagina op de site van Rabobank die aan Facturis is gewijd en gegevens waaruit blijkt dat Rabobank in Nederland een groot marktaandeel heeft als financiele dienstverlener. Dat is onvoldoende om inburgering van het merk te kunnen aannemen. Verder is facturis niet te beschouwen als een bekend merk binnen het Benelux-gebied zoals bedoeld in artikel 2.20 lid 2, aanhef en sub c BVIE. Evenmin kan worden geoordeeld dat Factris met haar naam afbreuk doet aan het onderscheidend vermogen of de reputatie van Facturis zoals bedoeld in artikel 2.20 lid 2. aanhef en sub d BVIE. Daarvoor is het merk facturis onvoldoende onderscheidend en gerenommeerd. Van merkinbreuk is dan ook reeds om de genoemde redenen geen sprake.