Telecom octrooi Philips vernietigd wegens gebrek aan nieuwheid en inventiviteit

Rechtbank Den Haag 27 september 2017, IEF 17136; ECLI:NL:RBDHA:2017:10934 (Koninklijke Philips N.V. tegen Asus) ; ECLI:NL:RBDHA:2017:10935 (Philips tegen Wiko) Telecom octrooi vernietigd. Philips vordert een verbod op inbreuk op EP 659, 'a radio communication system' en stelt dat de Asus-producten onder de beschermingsomvang van het octrooi vallen. De rechtbank wijst de vorderingen af en vernietigt het Nederlandse deel van EP 659. De redenering van Wiko in de uitspraak van rechtbank Den Haag 27 september 2017 wijkt in essentie niet af van de redenering van Asus. Tot de stand van de techniek op de prioriteitsdatum van EP 659 behoort Nortel 1: een voorstel voor de inrichting van het DPCH volgens TS 25.211. De conclusies 1, 2 en 3 van het octrooi zijn geopenbaard in Nortel 1, zodat deze niet nieuw zijn. Daarnaast ontbreekt inventiviteit bij conclusie 1. De gemiddelde vakman die naar Nortel 1 kijkt, zal de oplossing voor het probleem (de vraag hoe meer systeemruimte in het F-DPCH kanaal kan worden verkregen zodat meer gebruikers tot dat kanaal kunnen worden toegelaten) zonder uitvinderswerkzaamheid vinden. 

4.10. Gelet op het voorgaande gaat het in r.o. 4.8 weergegeven verweer van Philips met betrekking tot (in ieder geval) optie 3 van Nortel 1, bestaande uit een slotstructuur voor het DPCCH van TCFI- en TPC symbolen, niet op. Daarom en omdat Philips de nieuwheid van conclusie 3 niet met enig ander argument heeft verdedigd, wordt met Asus geoordeeld dat (in ieder geval) optie 3 in Nortel 1 nieuwheidsschadelijk is voor conclusie 3 van EP 659 als verleend. Deze conclusie is dus ongeldig. In gelijke zin oordeelde het Landgericht Mannheim op 11 november 2016, die de inbreukzaak daarom schorste in afwachting van de nietigheidsprocedure bij het Bundespatentgericht. Voor de andere conclusies van EP 659 geldt evenzeer dat deze ongeldig zijn, nu Philips tegen het gemotiveerd gestelde gebrek aan nieuwheid daarvan geen (ander) verweer heeft gevoerd.

4.11. Asus’ betoog dat conclusie 1 volgens hulpverzoek I evenmin geldig is omdat deze conclusie inventiviteit ontbeert, slaagt. De rechtbank overweegt daartoe als volgt.

4.12. Bij de beoordeling van de inventiviteit gaat de rechtbank uit van de PSA17-methode. Wat betreft de meest nabije stand van de techniek gaat de rechtbank uit van het door Philips overgelegde document Nortel 2, waarop Asus zich ter zitting heeft beroepen en waarvan Philips niet betwist dat dit als meest nabije stand van de techniek kan worden aangemerkt.18 Partijen hanteren een iets andere definitie van de gemiddelde vakman. Voor zover Asus ingang wil doen vinden dat deze vakman betrokken is bij de ontwikkeling en standaardisatie van telecommunicatietechnologie, wordt zij daarin niet gevolgd, omdat - zoals Philips terecht stelt - de gemiddelde vakman iedere inventieve gedachte moet worden ontzegd. Voor het overige heeft Philips de juistheid van de definitie van Asus, die verder ook niet wezenlijk van de hare lijkt te verschillen, niet weersproken. Gelet hierop kan de gemiddelde vakman worden gedefinieerd als een gekwalificeerde technicus in radiocommunicatietechnologie met een aantal jaren professionele ervaring die in staat is de betreffende standaarden te lezen, begrijpen en toe te passen.

4.13. In conclusie 1 van hulpverzoek I is ten opzichte van conclusie 1 als verleend kort gezegd de beperking opgenomen dat de niet vooraf bepaalde gegevenswaarden uitsluitend uit TPC commando’s bestaan (kenmerk Ib) en dat deze worden verzonden op een neergaand fractioneel functiegebonden kanaal en worden gemultiplext tussen gebruikers (kenmerk Ia).

4.14. Nortel 2 ziet op de inrichting van een neergaand fractioneel functiegebonden kanaal volgens het HSDPA-protocol, te weten het downlink dedicated fractional channel (F-DPCH). In de in Nortel 2 weergegeven opties voor slotstructuren van dit fractionele kanaal worden naast TPC bits, pilootbits verzonden. Niet in geschil is dat dit het enige verschil is tussen Nortel 2 en conclusie 1 van het hulpverzoek: het fractionele kanaal volgens Nortel 2 bevat ook pilootbits, terwijl het fractionele kanaal volgens conclusie 1 uitsluitend TPC bits bevat (kenmerk Ib).

4.15. Het technisch effect van deze verschilmaatregel is, zoals Asus onweersproken heeft aangevoerd, dat er bij het fractioneel kanaal volgens het octrooi meer systeemruimte is, zodat er meer gebruikers op dat kanaal kunnen worden toegelaten. Een ander technisch effect is door partijen niet gesteld.

4.16. Daarvan uitgaande, kan het probleem worden geformuleerd als de vraag hoe meer systeemruimte in het F-DPCH kanaal kan worden verkregen zodat meer gebruikers tot dat kanaal kunnen worden toegelaten. Philips heeft dit door Asus in gelijke zin geformuleerde probleem20niet weersproken.

4.17. Zoals Asus voorts onweersproken heeft aangevoerd, zal de vakman - gegeven de noodzakelijkheid in het F-DPCH kanaal van TPC-bits voor de vermogensbesturing - met name onderzoeken of hij pilootbits in het kanaal kan missen. Met Asus is de rechtbank van oordeel dat de gemiddelde vakman die alsdan naar Nortel 1 kijkt, de oplossing voor voornoemd probleem daarin zonder uitvinderswerkzaamheid zal vinden. Nortel 1 gaat over de vraag hoeveel pilootsymbolen (of liever: bits) in de DPCCH nodig zijn om een schatting te kunnen maken van de signaal-ruisverhouding van het kanaal. De gemiddelde vakman ziet aan opties 1 en 3 van Nortel 1 dat het kanaal daartoe zonder pilootbits kan worden ingericht.