4 dec 2018
Uitspraak ingezonden door Marc de Boer en Fabienne Dohmen, Boekx Advocaten.
Vorderingen toegewezen, intellectuele eigendomsrechten zijn van bedenkers Ereveld Vol Leven gezamenlijk
Vzr. Rechtbank Amsterdam 4 december 2018, IEF 18135 (Eiser tegen Ereveld Vol Leven) Merkenrecht. Domeinnaamrecht. Eiseres, die het audiovisueel productiebedrijf Media Luna bedrijft, en gedaagde 2 hebben samengewerkt aan het concept "Ereveld Vol Leven". Op Nationaal Ereveld Loenen en op andere erebegraafplaatsen zijn met deze titel evenementen georganiseerd door partijen. De Stichting Oorlogsgravenstichting is opgetreden als opdrachtgever van de herdenkingen. In de productieovereenkomsten voor de edities van 2015 en 2016, gesloten tussen de Stichting en Media Luna, staat dat Media Luna het concept samen met gedaagde 2 heeft bedacht en uitgewerkt en de wereldwijde rechten van intellectuele eigendom op het concept en de titel hebben, inclusief eventuele wijzigingen daarin. Gedaagde 2 heeft zonder eiseres daarvan in kennis te stellen, het woordmerk "Ereveld Vol Leven" ingescheven in het Benelux Merkenregister ingeschreven, EVL opgericht en de domeinnaam ereveldvolleven.nl geregistreerd. Eiseres stelt dat zij en gedaagde 2 de intellectuele eigendomsrechten samen hebben, terwijl gedaagde 2 stelt dat hij, EVL en de Stichting die hebben. In overlegde stukken zijn tal van aanwijzingen te vinden dat gedaagde 2 en eiseres gezamenlijk eigenaar zijn van het concept en de naam. Eiseres verzet zich met een beroep op art. 3:169 BW. EVL heeft nooit enig intellectueel eigendomsrecht op het concept verworven, omdat eiseres daar nooit toestemming voor heeft gegeven. EVL heeft dus geen rechten die zij (gedeeltelijk) aan eiseres zou kunnen overdragen. EVL kan de domeinnaam niet langer zonder toestemming van eiseres gebruiken. Beroep op depot te kwader trouw is terecht gedaan. Vorderingen toegewezen.
4.4. In de overgelegde stukken zijn ook tal van aanwijzingen te vinden dat gedaagde 2 en eiseres gezamenlijk eigenaar zijn van het concept en de naam “Ereveld Vol Leven”. In de overeenkomst voor de edities van 2015 en 2016 staat met zoveel woorden vermeld dat eiseres en gedaagde 2 het concept samen hebben bedacht en uitgewerkt. Gedaagde 2 heeft daartegen geen maatregelen getroffen. Integendeel, dat gedaagde 2 en eiseres het concept samen hebben bedacht en uitgewerkt staat ook in de door EVL met de Stichting gesloten overeenkomst voor de editie van 2017 en in de door gedaagde 2 aangeleverde concept coproductieovereenkomst en concept-aandeelhoudersovereenkomst. De naam Ereveld Vol Leven komt in die vorm voor het eerst voor in het door eiseres in juni 2014 geschreven concept. Eiseres verklaart dat zij in een mailbericht van eerdere datum van de werknaam Project Ereveld. de naam Ereveld vol leven heeft gemaakt.
4.6. Eiseres verzet zich met een beroep op artikel 3:169 BW tegen het gebruik van het concept zonder haar toestemming. Op zichzelf is iedere deelgenoot — in dit geval gedaagde 2— bevoegd tot het gebruik van een gemeenschappelijk goed, mits dat gebruik te verenigen is met het recht van de overige deelgenoten. Eiseres stelt het fundamenteel oneens te zijn met keuzes van gedaagde 2 aangaande de exploitatie van het concept, die volgens haar tegen de ethiek van het concept in gaan.
4.7. Andere venveren dan dat de intellectuele eigendomsrechten alleen aan gedaagde 2 toekomen en dat hiervoor al is verworpen, hebben EVL en gedaagde 2 niet gevoerd. De Stichting heeft aangevoerd dat zij een exclusief gebruiksrecht op het concept heeft, maar dat verweer gaat niet op. Voor iedere editie werd een nieuw contract ge1oten. Voorshands wordt er dan ook van uitgegaan dat het exclusieve gebruikrecht uitsluitend werd verleend voor het jaar van de contractsluiting. De Stichting heeft als tweede verweer gevoerd dat er geen grond is vâor een verbod tot uitvoering van het concept, omdat zij zich aan het oriënteren is op een nieuw concept voor toekomstige herdenldngen. Weliswaar heeft zij daartoe inderdaad een brainstormsessie gehouden in oktober 2014, maar ter zitting is gebleken dat zij uitvoering zou willen blijven geven aan het concept “Ereveld Vol Leven”, onder meer omdat zij daar al veel in heeft gernvesteerd. De Stichting heeft niet willen uitsluiten dat er een editie ‘19 komt. Dat gedaagde 2 en EVL het concept willen blijven exploiteren, is niet betwist en ligt ook voor de hand, nu dat hun enige, althans een van de voornaamste activiteiten lijken te zijn. Niet te verwachten is dat tijdig vôér 4 mei 2019 een bodemprocedure zal zijn afgerond. Eiseres heeft dan ook een spoedeisend belang bij liet uit te spreken verbod.
4.8. Tussen partijen is niet in geschil dat bij elke editie nieuwe elementen aan het concept zijn toegevoegd. In 2015 en 2016 zijn eiseres, gedaagde 2/EVL en de Stichting met elkaar overeengekomen dat de wereldwijde rechten van intellectuele eigendom op liet concept en de titel “Ereveld vol Leven”, inclusief eventuele wijzigingen die daarin zijn of worden aangebracht in overleg tussen partijen, bij Media Luna en gedaagde 2 gezamenlijk berusten. In afwijking daarvan is in 2017 tussen de Stichting en EVL overeengekomen dat die ‘aangewassen’ rechten bij EVL berusten, althans dat EVL daarvoor een licentie heeft verkregen. In de overeenkomst voor de editie van 2014 ontbreekt een bepaling over de ‘aangewassen’ rechten.
4.9. Nu eiseres en gedaagde 2 gezamenlijk eigenaar van het concept, komen ook de daarop ‘aangewassen’ elementen uit de edities 2017 en 2018 hen gezamenlijk toe. EVL heeft nimmer enig intellectueel eigendomsrecht op het concept verworven, omdat eiseres daar nooit toestemming voor heeft gegeven. Om die reden heeft zij ook geen ‘aangewassen’ rechten verworven uit de edities ‘17 en ‘18. EVL heeft dus geen rechten die zij (gedeeltelijk) aan eiseres zou kunnen overdragen. Hierop stuit deze vordering af.
4.12. De domeinnaam ereveldvolleven.nI staat nu alleen op naam van EVL, terwijl voorshands aannemelijk is dat de naam “Ereveld Vol Leven” toebehoort aan gedaagde 2 en eiseres gezamenlijk. Eiseres gaat er zelf van uit dat een domeinnaam niet op naam van twee houders kan worden gezet, en vordert daarom, om zoveel mogelijk recht te doen aan de positie van eiseres, veroordeling van EVL tot overdracht van de domeinnaam aan gedaagde 2 en een gebod aan gedaagde 2 om ten behoeve van eiseres een pandrecht op die domeinnaam te vestigen. De voorzieningenrechter begrijpt dat het eiseres erom te doen is dat EVL de domeinnaam niet langer zonder haar toestemming kan gebruiken. Eiseres heeft daarbij een voldoende spoedeisend belang omdat de naam verbonden is aan het concept. Zij heeft ook belang bij het behoud van de domeinnaam, waartoe een pandrecht kan dienen. De vordering zal worden toegewezen. Indien gedaagde 2 de domeinnaam niet wil aanvaarden, zal het mindere worden toegewezen, te weten een verbod voor EVL om de domeinnaam te gebruiken.
4.13. Gedaagde 2 heeft het woordmerk gedeponeerd terwijl hij uit hoofde van zijn samenwerking met eiseres wist dat zij ook gebruik maakte van datzelfde teken voor dezelfde waren of diensten. Het beroep van eiseres op een depot te kwader trouw is dan ook terecht gedaan. Op een merk dat te kwader trouw is gedeponeerd, wordt geen recht verkregen. In die situatie is het merkrecht nooit ontstaan. Partijen beogen die situatie niet. Eiseres heeft zich er ook op beroepen dat er op dit moment een evident onjuiste en misleidende toestand bestaat door het depot van gedaagde 2. Daarmee is aannemelijk dat gedaagde 2 jegens eiseres onrechtmatig heeft gehandeld door het eenzijdig merkdepot. Deze toestand kan worden opgeheven, indien gedaagde 2 eiseres als mede-merkhouder registreert. Gedaagde 2 zal daartoe worden veroordeeld.