Voldoende afstand van AHK-merken gezien zeer geringe bescherming van Dutch Film Academy

Rechtbank Den Haag 25 april 2018, IEF 17653; ECLI:NL:RBDHA:2018:6108 (Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten tegen Nederlandse Fotovakschool-opleiding) Merkenrecht. Handelsnaamrecht. AHK is houder en aanvrager van diverse Uniewoordmerken 'Dutch Film Academy'. NFo handeld onder de naam Dutch Filmers Academy. In het kader van de registratie van de AHK Uniemerken, gedaan nadat NFo het teken Dutch filmers Academy is gaan gebruiken, moet AHK als ‘voor-voorgebruiker’ te goeder trouw worden gekwalificeerd, zodat zij zich met succes jegens NFo op haar merkrechten kan beroepen. De merken zijn grotendeels beschrijvend voor de in deze zaak relevante diensten in klasse 41; Education. Gezien de zeer geringe beschermingsomvang van het AHK-Uniemerken is de rechtbank van oordeel dat ondanks de met name begripsmatige gelijkenis tussen merk en teken, Nfo met haar teken voldoende afstand heeft genomen van de AHK-Uniemerken en -handelsnamen en dat er geen sprake is van direct- of indirect verwarringsgevaar. Vordering wordt afgewezen.

4.4. Wat betreft de vraag naar de overeenstemming tussen merk en teken, is de rechtbank van oordeel dat het grootste punt van overeenstemming de begripsmatige is. Zowel merk als teken verwijst in het Engels naar een Nederlandse (hogere) opleiding op het gebied van film. Hoewel - zoals NFo opmerkt - ‘Dutch’ in deze context taalkundig geen correcte vertaling is van ‘Nederlands’ (zoals ‘Netherlands’ wel is), gaat de rechtbank ervan uit dat het relevante publiek begrijpt dat beide zien op iets dat uit Nederland afkomstig is. Met betrekking tot het verschil tussen ‘film’ en ‘Filmers’ is het de vraag of het publiek bij het zien van het gehele teken (de totaalindruk) het verschil daartussen op zal merken. Ook hier geldt dat NFo op zich terecht opmerkt dat ‘Filmers’ een Nederlands en geen Engels woord is met bovendien een andere betekenis (een correcte Engelse vertaling van ‘Filmers’ zou ‘movie makers’ zijn). Dit woordgrapje is naar het oordeel van de rechtbank echter dermate subtiel, dat het de vraag is of dat onmiddellijk wordt gezien en begrepen. Dat zal in ieder geval niet zo zijn bij het niet-Nederlandstalige deel van het relevante publiek dat het woord ‘Filmer’ niet zal kunnen plaatsen.

4.10. Het merk Netherlands Film Academy is naar het oordeel van de rechtbank grotendeels beschrijvend voor de in deze zaak relevante diensten in klasse 41. Het merk draagt met haar naam immers uit dat het gaat om een Nederlandse instelling voor onderwijs op het gebied van film. Voorts zijn er andere organisaties in Nederland actief die vergelijkbare namen gebruiken, zoals de ‘Dutch Academy for film’, de ‘Amsterdam film School’ en de ‘New York Film Academy’ . Ten opzichte van deze namen is het 3e AHK Uniemerk nauwelijks onderscheidend.

4.11. Dat onderscheidend vermogen wordt slechts zeer beperkt vergroot door gebruik van het merk. AHK heeft de enkele stelling geponeerd dat Nederlandse Filmacademie (het ie AHK-Uniemerk) en de Engelse vertaling daarvan (het 3de AHK-Uniemerk Netherlands film Academy) een lange historie kennen en nationaal en internationaal grote bekendheid genieten, maar Nfo heeft dit betwist en in dit kader terecht opgemerkt dat de naamgeving van het 1 AHK-Uniemerk pas sinds 2013 (weer) wordt gevoerd door Al-IK. Tussen 1975 en 2013 had de onderhavige opleiding van AHK de naam ‘Nederlandse film en Televisie Academie’ (zie hiervoor sub 2.3). Bovendien heeft Al-IK zelf ter zitting naar voren gebracht dat in het dagelijks spraakgebruik niet zozeer Nederlandse Filmacademie maar ‘De filmacademie’ wordt gehanteerd en dat AHK zelf feitelijk altijd de naam ‘De Filmacademie’ heeft gebruikt. Dat het Engelstalige merk Netherlands Film Academy is ingeburgerd, is niet nader onderbouwd. Tegen deze achtergrond gaat de rechtbank dan ook voorbij aan de stelling dat dit 3 AHK-Uniemerk een zodanige bekendheid zou genieten dat die leidt tot een groter onderscheidend vermogen.

4.12. Gezien de zeer geringe beschermingsomvang van het 3e AHK-Uniemerk is de rechtbank van oordeel dat ondanks de met name begripsmatige gelijkenis tussen merk en teken, Nfo met haar teken voldoende afstand heeft genomen van het 3e AHK-Uniemerk en dat er geen sprake is van direct- of indirect verwarringsgevaar. Daarbij wordt ook betrokken dat AHK zelf het relevante publiek beperkt tot de aankomende studenten van de betreffende opleidingen. Van deze groep mag een zeer hoge mate van oplettendheid worden verwacht, nu het gaat om overwegend meerjarige opleidingstrajecten waarbij het in de rede ligt dat het volgen van een dergelijk traject een weloverwogen beslissing is die wordt genomen nadat men zich heeft geïnformeerd over de verschillende mogelijkheden. Voorts wordt meegewogen de omstandigheid dat het logo dat Nfo gebruikt zeer verschillend is ten opzichte van het logo dat AHK hanteert.

4.15. Wat betreft de beschermingsomvang van het 1e ARK-Uniemerk overweegt de rechtbank dat sprake is van een iets grotere mate van inburgering dan het 3e AHK-Uniemerk door constant gebruik sinds 2013. Voorts geldt echter hetzelfde als hiervoor reeds is overwogen: het merk is in grote mate beschrijvend.

4.19. AHK heeft aangevoerd dat in de praktijk haar opleiding altijd is aangeduid geweest met De Filmacademie. Het enkele frequente gebruik leidt echter niet automatisch tot het verkrijgen van bekendheid bij het publiek en die bekendheid is bestreden. Nu Al-IK verder niet heeft onderbouwd dat sprake is van een hoge mate van inburgering en gelet op het sterk beschrijvende karakter, dicht de rechtbank het merk geen grotere mate van onderscheidend vermogen toe enkel op de grond dat het merk frequent is gebruikt.

4.3 0. Gelet op die beperkte beschermingsomvang in combinatie met de beperkte overeenstemming, is de rechtbank van oordeel dat NFo met haar handelsnaam voldoende afstand heeft genomen van de handelsnamen van AHK om verwarring te voorkomen. Daarbij betrekt de rechtbank voorts dat, zoals tussen partijen niet in geschil is, de aard van de opleidingen en daarmee de doelgroep heel verschillend is: AHK biedt kunstonderwijs aan, terwijl de opleidingen aan Nfo vakonderwijs betreffen, gericht op toegepaste film. De doelgroep van beide partijen, en daarmee het relevante publiek, is dan ook verschillend en doet daarmee af aan het verwarringsgevaar voor zover dat al aanwezig zou zijn.