Yoghurt Farm maakt auteurs-, woordmerk- en handelsnaaminbreuk op Yoghurt Barn

Rechtbank Noord-Nederland 13 september 2017, IEF 17100; ECLI:NL:RBNNE:2017:3480 (Yoghurt Barn tegen EcoToko) Inbreuk auteursrecht, woordmerk en handelsnaam. Yoghurt Barn verkoopt (biologische) yoghurt en heeft de term 'LOEI LEKKER' gedeponeerd als Benelux woordmerk en de afbeelding als Benelux beeldmerk. EcoToko opent een horecabedrijf onder de handelsnaam Yoghurt Farm. Op de website van Yoghurt Barn staat bij de omschrijving van de high tea, brunch en picknick de foto. Dezelfde foto wordt door EcoToko als profielfoto op Facebook en website gebruikt. De voorzieningenrechter oordeelt dat er geen sprake is van beeldmerkinbreuk. De woordbestanddelen Yoghurt Barn missen onderscheidend vermogen en zouden als woordmerk moeten zijn geweigerd. Wel is sprake van handelsnaamrechtinbreuk. Het toegevoegde woord 'Farm' lijkt visueel, auditief en begripsmatig sterk op het woord 'Barn'. Beide woorden roepen bij het publiek de associatie op met een gebouw dat onderdeel uitmaakt van een boerenbedrijf. Hierdoor is verwarringsgevaar te duchten. EcoToko heeft zonder toestemming de foto van de auteursrechthebbende Yoghurt Barn op haar Facebook en website geplaatst. Deze verveelvoudiging levert een auteursrechtinbreuk op. De totaalindrukken van de bedrukking van de etalageruiten van beide partijen stemmen sterk overeen. De bedrukking van EcoToko, waaronder het woord 'Loei lekker' wordt als een verveelvoudiging c.q. nabootsing aangemerkt en levert inbreuk op het auteursrecht van de Yoghurt Barn op. 

4.10. De voorzieningenrechter is van oordeel dat de woordelementen Yoghurt Barn in het beeldmerk van Yoghurt Barn in hoge mate beschrijvend zijn voor de diensten waarvoor dit beeldmerk is ingeschreven. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter zouden de woordbestanddelen van het beeldmerk wegens het ontbreken van onderscheidend vermogen als woordmerk (moeten) zijn geweigerd. Dit betekent dat de onderscheidende kracht van het ingeroepen beeldmerk uitsluitend wordt bepaald door de beeldelementen daarvan en niet door de woordelementen. Ware dat anders, dan zou dat erop neer komen dat via de omweg van een beeldmerk bescherming zou worden geboden aan een woordcombinatie die niet als woordmerk is ingeschreven en ook niet als woordmerk kan worden ingeschreven. Nu EcoToko c.s. geen tekens gebruikt die overeenstemmen met de beeldelementen van het beeldmerk van Yoghurt Barn is geen sprake van gebruik van een teken dat gelijk is aan of overeenstemt met het beeldmerk en is dus ook geen sprake van merkinbreuk. In zoverre zal de vordering onder I worden afgewezen.

4.19. De voorzieningenrechter stelt vast dat de handelsnaam van EcoToko net als die van Yoghurt Barn begint met het woord Yoghurt. De woorden yoghurt en barn zijn beschrijvend van aard, zodat Yoghurt Barn deze woorden niet kan monopoliseren in die zin dat het EcoToko verboden zou kunnen worden deze woorden te voeren in haar handelsnaam. Dat kan anders zijn indien de wijze waarop EcoToko de woorden gebruikt verwarrend is. In dit verband is van belang dat EcoToko net als Yoghurt Barn in haar handelsnaam het woord Yoghurt heeft gecombineerd met een vierletterig Engels woord met als middelste twee letters 'ar'. De voorzieningenrechter volgt Yoghurt Barn in haar standpunt dat het door EcoToko toegevoegde woord 'Farm' visueel, auditief en begripsmatig sterk lijkt op het door Yoghurt Barn toevoegde woord 'Barn'. In het Van Dale Groot woordenboek Engels-Nederlands wordt aan de term Farm de betekenis van boerderij toegekend. Hoewel aan EcoToko kan worden toegegeven dat de betekenis niet volledig gelijk is aan de betekenis van het woord Barn, roepen beide woorden naar het oordeel van de voorzieningenrechter bij het relevante publiek de associatie op met een gebouw dat onderdeel uitmaakt van een boerenbedrijf. Dit alles maakt dat de handelsnaam Yoghurt Farm zeer sterk lijkt op de handelsnaam Yoghurt Barn en dat verwarring aldus te duchten is, met name ook nu
zowel de onderneming van Yoghurt Barn als de onderneming van EcoToko zich (al dan niet onder meer) toeleggen op de verkoop van (biologische) yoghurt met toppings. Weliswaar zijn beide ondernemingen in andere delen van het land gevestigd, maar dat maakt, anders dan EcoToko meent, niet dat geen sprake kan zijn van verwarringsgevaar (vergelijk HR 2 juni 1978, NJ 1980, 295). Hoewel Yoghurt Barn in Friesland nog geen filiaal of afzet heeft, kan zij in Friesland de bescherming van haar handelsnaam inroepen, indien zij in Friesland voldoende bekendheid geniet. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter is voldoende aannemelijk geworden dat Yoghurt Barn in Friesland een voldoende bekendheid geniet in vorenbedoelde zin door intensief gebruik van de naam in landelijke media en reclame-uitingen en door het feit dat zij zich met haar website en via diverse social media richt op een landelijk publiek.

4.20. In beginsel komt gelet op het vorenstaande aan Yoghurt Barn - zij het in geringe mate - handelsnaamrechtelijke bescherming toe, tenzij het aannemen van deze (geringe) mate van bescherming zou leiden tot een monopolisering van de woorden Yoghurt en Barn door Yoghurt Barn. Dat is echter niet het geval. Het staat EcoToko immers vrij een handelsnaam te voeren waarin het woord Yoghurt, het woord Barn of daarop gelijkende woorden voorkomen, maar niet op zodanige wijze dat de handelsnamen van Yoghurt Barn en EcoToko zoveel op elkaar lijken dat hierdoor verwarringsgevaar te duchten is. De vordering onder II is derhalve toewijsbaar ten aanzien van EcoToko. Teneinde executieproblemen te voorkomen, zal de voorzieningenrechter een termijn van 24 uur na betekening aan deze veroordeling verbinden.

4.27 De voorzieningenrechter overweegt dat niet in geschil is dat de betreffende foto eerder door Yoghurt Barn op haar website werd gebruikt dan door EcoToko op haar Facebookpagina en website. De voorzieningenrechter acht het te toevallig dat door EcoToko precies dezelfde foto is gebruikt als de foto die reeds door Yoghurt Barn werd gebruikt op haar website. Mede gelet op het feit dat EcoToko ook het merk Loei Lekker onrechtmatig van Yoghurt Barn heeft gekopieerd, acht de voorzieningenrechter het niet aannemelijk dat de betreffende foto niet van de website van Yoghurt Barn is gekopieerd, maar door EcoToko of haar websiteontwikkelaar van een website is gehaald die deze gratis aanbiedt aan websiteontwikkelaars. Hierbij laat de voorzieningenrechter meewegen dat EcoToko haar verweer op dit punt op geen enkele wijze heeft onderbouwd. Voor zover EcoToko heeft aangevoerd dat Yoghurt Barn de foto niet zelf heeft laten maken maar deze foto van een site heeft gehaald, waar deze foto rechtenvrij wordt aangeboden, heeft zij dat niet aannemelijk gemaakt, gelet op hetgeen Yoghurt Barn daarover heeft gesteld en op hetgeen hiervoor is overwogen over de geloofwaardigheid van het verweer van EcoToko c.s. dat (ook) zij de foto van een dergelijke site heeft verkregen. Het vorenstaande leidt tot de conclusie dat EcoToko onvoldoende heeft bestreden dat zij zonder toestemming van Yoghurt Barn een foto op haar Facebookpagina en website heeft geplaatst ten aanzien waarvan Yoghurt Barn auteursrechthebbende is. Deze verveelvoudiging c.q. nabootsing levert een auteursrechtinbreuk op, zodat de vordering onder III, wat deze foto betreft, toewijsbaar is ten aanzien van EcoToko.

4.30. De voorzieningenrechter stelt vast dat elk van de twee etalageruiten van de nog te openen horecaogelegenheid van EcoToko, zoals afgebeeld in r.o. 2.5., net als elk van de twee etalageruiten van de Barn in Den Bosch, zoals afgebeeld in r.o. 2.3., op de onderste helft is bedrukt met een rechthoek die met dunne witte lijnen is aangebracht met daarin door dunne rechte witte lijnen van elkaar gescheiden rechthoekige en vierkante doorzichtige vlakken van verschillende grootte. Ook is in elk van deze vlakken, net als bij de Barn in Den Bosch, een tekst in witte letters en/of een tekening aangebracht en bestaan de aangebrachte tekeningen enkel uit witte lijnen zonder opvulling. Het verschil is enkel dat het woord 'loei lekker' op de etalageruit van EcoToko niet in het groen, maar in het wit is geschreven. Voorts valt op dat de vlakindeling van de rechthoeken op de etalageruiten van de horecagelegenheid van EcoToko bijna identiek is aan de vlakindeling van de rechthoeken op de etalageruiten van de Barn in Den Bosch, met als enige verschil dat in de rechthoek op de rechter etalageruit van de Barn aan de rechterkant een staande rechthoek is aangebracht welke staande rechthoek in de rechthoek op de rechter etalageruit van de horecagelegenheid van EcoToko ontbreekt. Ook zijn bijna alle teksten op de etalageruiten van de horecagelegenheid van EcoToko identiek aan en in dezelfde vlakken geplaatst als de teksten op de etalageruiten van de Barn in Den Bosch, zoals de teksten PICK NICK, Loei Lekker, Coffee & Tea, Brunch, Studentenkortingen 10%, Healthy lunch & Ontbijt Snack, catering, EAT IN OR TAKE OUT, Bio yoghurt, Smoothies - wit bolletje met tekst erin - Juices (de tekst in het witte bolletje is op de overgelegde foto van de Barn in Den Bosch niet leesbaar). Ook de tekeningen op de etalageruit van de horecagelegenheid EcoToko zijn bijna allemaal in dezelfde vlakken geplaatst als de tekeningen op de etalageruiten van de Barn in Den Bosch. Verder zijn de teksten op de etalageruiten van EcoToko net als de teksten op de etalageruiten van de Barn in Den Bosch geschreven in verschillende lettertypes en zijn teksten in blokletters afgewisseld met teksten met hoofd- en kleine letters. Wat verder opvalt is dat op de linker etalageruit van de Barn het woord Picknick niet aan elkaar geschreven is, maar bestaat uit twee losse woorden, 'pick' en 'nick', die in grote letters onder elkaar zijn opgeschreven en dat ditzelfde is gedaan op de linker etalageruit van de horecagelegenheid van EcoToko. Ook valt op dat het woord studentenkorting op het rechter etalageruit van de Barn van Den Bosch eveneens is opgesplitst in twee woorden ‘Studenten’ en ‘korting’, die onder elkaar zijn geplaatst en waarachter heel groot de tekens ‘10%’ zijn geplaatst en dat ditzelfde is gedaan op de rechter etalageruit van de horecagelegenheid van EcoToko.

4.31. Gelet op alle aanwezige overeenkomsten is de combinatie van de elementen, als hiervoor omschreven, naar het oordeel van de voorzieningenrechter in die mate in de bedrukking op de etalageruiten van de horecagelegenheid van EcoToko terug te vinden dat de totaalindrukken van de bedrukking van de etalageruiten van beide partijen sterk overeenstemmen. Dat er ook verschillen zijn aan te wijzen, zoals het feit dat op de bovenste helft van de etalageruiten van de horecagelegenheid van EcoToko niet het beeldmerk Yoghurt Barn met daaronder de tekst loei lekker by Campina is aangebracht, doet aan de overeenstemmende totaalindruk onvoldoende af.

4.32. Het hieruit voortvloeiende vermoeden dat de bedrukking van de etalageruit van de horecagelegenheid van EcoToko is ontleend aan de bedrukking van de etalageruit van de Barns, heeft EcoToko niet kunnen ontzenuwen. Haar niet onderbouwde verweer dat het door haar ingeschakelde reclamebureau 'FF Anders' de bedrukking zelfstandig heeft ontworpen, acht de voorzieningenrechter niet aannemelijk, gelet op de hiervoor omschreven in het oog springende gelijkenissen tussen de etalageruiten van beide partijen. De bedrukking van de etalageruit van de horecagelegenheid van EcoToko wordt dan ook als een verveelvoudiging c.q. nabootsing in de zin van artikel 13 Aw aangemerkt, zodat zij inbreuk maakt op het auteursrecht van Yoghurt Barn op de bedrukking van de etalageruit van haar Barns. Feiten en omstandigheden waaruit kan worden afgeleid dat EcoToko daarnaast ook inbreuk heeft gemaakt op het gestelde auteursrecht op de andere onderdelen van de huisstijl van Yoghurt Barn, zoals haar menukaart, zijn onvoldoende concreet gesteld en niet gebleken.