Mediarecht  

Vzr. Rechtbank Den Haag 9 oktober 2020, IEF 19513; ECLI:NL:RBDHA:2020:10395 (Nederland Fraudeland) Mediarecht. Kort geding. Uitwerking van een verkort vonnis waarin Selfmade Films en KRO-NCRV is verboden om, kort gezegd, de documentaire ‘Nederland Fraudeland’ uit te zenden. Het betreft een filmdocumentaire over het werk van de FIOD, waarbij de documentairemakers het opsporingsonderzoek naar fraude door sushiketen Sumo van dichtbij hebben gevolgd. De documentairemakers hebben daarbij ongeclausuleerd inzage gekregen in alle opsporingsgegevens. Die verstrekkingen hadden geen wettelijke grondslag en hiermee is een inbreuk gemaakt op het recht van de verdachten op eerbiediging van hun persoonlijke levenssfeer. Hun belang bij bescherming van hun persoonlijke levenssfeer weegt naar voorlopig oordeel in dit geval zwaarder dan het recht van de documentairemakers op vrijheid van expressie en persvrijheid. Selfmade Films en KRO-NCRV worden verboden om enige opname met betrekking tot de strafzaak uit te zenden op straffe van een dwangsom van € 100.000,-.

Rechtbank Midden-Nederland 29 september 2020, IEF 19491, ECLI:NL:RBMNE:2020:4237 (X tegen AVROTROS) Kort geding. AVROTROS is van plan in een uitzending van het tv-programma Opgelicht?! aandacht te besteden aan de activiteiten van eiser die onder valse voorwendselen huurovereenkomsten aanbood en (ten onrechte) huurpenningen en borg incasseerde. Volgens AVROTROS heeft eiser zich ook in het verleden al meerdere malen schuldig gemaakt aan oplichting. AVROTROS wil in de uitzending van Opgelicht?! van 29 september 2020 aandacht besteden aan de zaak en tijdens die uitzending zullen onder andere ook op 15 september 2020 gemaakte opnames worden uitgezonden. Eiser wil dat met deze procedure voorkomen.

Hof Den Haag 15 september 2020, IEF 19455, LS&R 1865; ECLI:NL:RBDHA:2018:14015 (Cardiologen tegen de Staat) Mediarecht. Onrechtmatige uitlatingen. Een drietal cardiologen vormden een maatschap in een ziekenhuis. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft een tuchtklacht ingediend tegen de cardiologen. De Inspectie heeft ten overstaan van het Regionaal Tuchtcollege in het bijzijn van de media het standpunt ingenomen dat de cardiologen ‘op alle fronten’ tekort zijn geschoten en dat patiënten zijn ‘blootgesteld aan het incompetente handelen van deze drie cardiologen’. Daarnaast heeft de Inspectie zich in de media negatief uitgelaten over de cardiologen. De cardiologen vorderen onder meer veroordeling van de Staat tot publicatie van een rectificatie op grond van art. 6:167 BW.

Hof Amsterdam 18 augustus 2020, IEF 19454; ECLI:NL:GHAMS:2020:2301 (Appellant tegen Talpa en Noordkaap) Mediarecht. Onrechtmatige publicatie. Zie eerder [IEF 15135]. Noordkaap produceert het programma ‘Undercover in Nederland’. Talpa, voorheen SBS, zendt het programma uit op SBS 6. In een uitzending van het programma wordt appellant onterecht als heler van gestolen sloten neergezet. De rechtbank heeft SBS veroordeeld tot betaling van een bedrag groot € 2.500,- als vergoeding van immateriële schade, wegens de aantasting van de eer en goede naam van appellant. Appellant gaat in hoger beroep en vordert diverse posten aan schadevergoeding. Het privacybelang van appellant dient te prevaleren boven het belang van SBS. Dit maakt dat SBS onrechtmatig heeft gehandeld jegens appellant door het uitzenden van de met de verborgen camera gemaakte beelden. Talpa wordt veroordeeld tot betaling van € 5.000,- aan smartengeld. De overige schadeposten worden niet toegekend, omdat het condicio sine qua non-verband tussen de uitzending en de gestelde kosten niet is aangetoond.  

HvJ EU 3 september 2020, IEF 19438, IT 3254, IEFbe 3124; ECLI:EU:C:2020:627 (Vivendi tegen Mediaset) Telecommunicatierecht. Mededingingsrecht. Prejudiciële beslissing. Zie eerder [IT 3047]. Het Franse Mediabedrijf Vivendi is de moedermaatschappij van een groep die actief is in de mediasector. In 2016 is Vivendi een vijandige overname van aandelen van Mediaset gestart. Volgens Mediaset handelt Vivendi in strijd met het Italiaanse recht. De Italiaanse wet bepaalt dat het voor een onderneming verboden is om een omzet te behalen die meer bedraagt dan 10% van de totale in het geïntegreerd communicatiesysteem gerealiseerde omzet, wanneer die onderneming een aandeel van meer dan 40% van de totale in die sector gerealiseerde omzet heeft. De bepaling is in strijd met de vrijheid van vestiging, omdat de beperking niet geschikt is om de doelstelling – de bescherming van het pluralisme op informatiegebied en in de media – te verwezenlijken. Bovendien maakt de betreffende bepaling, anders dan het EU-recht, geen onderscheid tussen de productie en de overbrenging van inhoud. Dat de drempel van 10% door Vivendi wordt bereikt is niet noodzakelijkerwijs een aanwijzing dat er een gevaar bestaat voor het pluralisme in de media, omdat die drempel niks zegt over of en in welke mate Vivendi in een positie is om de inhoud van de media te beïnvloeden. De Italiaanse bepaling is in strijd met de vrijheid van vestiging ex art. 49 VWEU.

Rechtbank Amsterdam 2 september 2020, IEF 19404, IT 3232; ECLI:NL:RBAMS:2020:4247 (Eiser tegen Talpa) Mediarecht. Privacy. Portretrecht. Talpa heeft op SBS6 het tv-programma ‘Moord of zelfmoord’ uitgezonden, waarin de presentator en misdaadjournalist zaken onderzoekt die door de politie als zelfmoord zijn bestempeld. Op 18 januari 2018 wordt een aflevering uitgezonden waarin wordt gesuggereerd dat eiser betrokken was bij de dood van een slachtoffer.

Save the date voor een nieuwe editie van het Nationaal Mediarechtcongres op donderdag 26 november. Onder meer over de reikwijdte en inhoud van de Digital Services Act en met ‘de Vrijheid van Meningsuiting in Europa; een vergelijkend warenonderzoek’.

Dagvoorzitters Remy Chavannes en Prof. Dr. Madeleine de Cock Buning zorgen voor een gevarieerd programma met actuele onderwerpen en vooraanstaande, boeiende sprekers. Binnenkort meer informatie op de website.

Hof Arnhem-Leeuwarden 4 augustus 2020, IEF 19357, IT 3204; ECLI:NL:GHARL:2020:6085 (Jehova’s Getuigen tegen Universiteit Utrecht en de Nederlandse Staat) Publicatieverbod. Rectificatie. De Universiteit heeft op verzoek van de Minister en het WODC een onderzoeksrapport opgesteld met als titel “Seksueel misbruik en aangiftebereidheid binnen de gemeenschap van de Jehova’s Getuigen”. De Jehovah’s Getuigen hebben een publicatieverbod gevorderd van de Universiteit en de Staat. De vorderingen werden afgewezen door de kortgedingrechter. De Minister heeft het onderzoeksrapport daarna aan de Tweede Kamer gestuurd en het rapport is gepubliceerd op www.rijksoverheid.nl en op www.wodc.nl. In hoger beroep vorderen de Jehovah’s Getuigen, na vernietiging van de uitspraak van de kortgedingrechter, van de Staat en de Universiteit verwijdering van het rapport van deze websites en van de Staat het plaatsen van een rectificatie op deze sites. Daarnaast wordt gevorderd de Minister te gelasten een brief te sturen aan de Tweede Kamer met rectificerende mededelingen over het onderzoeksrapport. De vorderingen worden door het hof afgewezen.

Rechtbank Amsterdam 22 juli 2020, IEF 19350, IT 3199; ECLI:NL:RBAMS:2020:3557 (Eiser tegen NRC) Mediarecht. Eiser vordert schadevergoeding van NRC wegens onrechtmatige perspublicatie. Eiser stelt dat er inbreuk is gemaakt op zijn persoonlijke levenssfeer. Toewijzing van de vorderingen van eiser zouden een beperking vormen op het grondrecht van NRC op vrijheid van meningsuiting. Een dergelijke beperking is alleen indien de perspublicatie onrechtmatig is in de zin van artikel 6:162 BW. De rechtbank weegt alle wederzijdse belangen af, waarbij alle omstandigheden van het geval in aanmerking worden genomen en oordeelt dat de perspublicatie niet onrechtmatig is. Dat de naam van de bestuurder van de rechtspersoon vaak wordt genoemd, dat er geen wederhoor is toegepast en dat de gevolgen van publicatie ernstig voor die voormalige bestuurder, doen hier niet aan af.

Parket bij de HR 26 juni 2020, IEF 19341; ECLI:NL:PHR:2020:652 (Eiser tegen Het Parool) Mediarecht. In publicaties uit 2016 van Het Parool staat dat de gemeente Amsterdam en de politie onzorgvuldig hebben gescreend, omdat de kopers van een pand waar iemand onderdook, een link zouden hebben met de ondergedokene. Deze kopers zijn de eisers in deze zaak. Zij stellen dat twee van de publicaties onrechtmatig zijn jegens hen. De rechtbank oordeelt dat beide publicaties niet onrechtmatig zijn en het hof oordeelt dat er één onrechtmatig is. In cassatie voeren eisers onder meer aan dat bij de beoordeling of sprake is van een onrechtmatige daad niet mag worden volstaan met een beoordeling of het artikel voldoende steun vindt in het feitenmateriaal, maar dat ook moet worden beoordeeld wat het artikel suggereert en wat er dus blijft hangen bij de gemiddelde lezer die met gemiddelde aandacht van het artikel kennis neemt, gezien de veranderende impact van de publicaties sinds de komst van het internet. De A-G wijst in deze context op de jurisprudentie van het EHRM over het belang van de functie van de archieven van de pers, omdat die een belangrijke bijdrage leveren aan het bewaren en beschikbaar maken van nieuws en informatie. Daarnaast is er in deze zaak sprake van een botsing tussen twee fundamentele rechten: recht op vrijheid van meningsuiting en het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer. Eisers klagen dat het hof deze botsing heeft miskend. Deze klacht kan niet slagen, omdat het hof alle wederzijdse af te wegen belangen heeft genoemd. Ook klagen eisers dat het hof miskent dat de onrechtmatige daad niet zozeer is gelegen in de schending van de privacy, maar in de schending van de eer en goede naam in de vorm van reputatieschade. Ook deze klacht heeft volgens de A-G geen kans van slagen, omdat de privacyvraag bestaat uit twee aspecten, waaronder het recht op eer en goede naam. Ook de andere onderdelen falen, waardoor de conclusie strekt tot verwerping van het cassatieberoep.