Rechtspraak  

GvEU 26 maart 2025, IEF 22642, IT 4831; ECLI:EU:T:2025:331 (A2B Connect e.a. tegen Raad van de EU). De verzoeksters in deze zaak bij het Gerecht zijn drie Nederlandse telecombedrijven. Zij stellen beroep in op grond van artikel 263 VWEU en vragen om nietigverklaring van bepaalde handelingen van de Raad van de Europese Unie die beperkende maatregelen vaststellen tegen Rusland naar aanleiding van de situatie in Oekraïne. De bestreden handelingen maken deel uit van het sanctieregime van de EU tegen Rusland vanwege diens destabiliserende acties in Oekraïne. Hieronder valt het verspreidingsverbod: een maatregel waarbij exploitanten zoals internetproviders wordt verboden bepaalde inhoud van gesanctioneerde Russische media te verspreiden of de verspreiding daarvan mogelijk te maken. Hoewel verzoeksters niet zelf op de sanctielijsten staan, zijn zij als internetproviders onderworpen aan de uitvoering van het verspreidingsverbod dat door de Raad is opgelegd. Tegen deze maatregel stellen zij beroep in bij het Gerecht van de EU, stellende dat de maatregelen onrechtmatig op hen van toepassing zijn.

Rb. Den Haag 19 maart 2025, IEF 22618, IT 4821; ECLI:NL:RBDHA:2025:4367 (O1 International tegen Zembla). Deze zaak gaat over een uitzending van Zembla over ‘Sluitroute Iran’. O1 International stelt dat zij in deze uitzending ten onrechte is beschuldigd van het werven van fondsen voor de Iraanse Islamitische Revolutionaire Garde en betrokken is bij mensenrechtenschendingen. Zij vordert in dit geding een verklaring van onrechtmatige publicatie, verwijdering van de publicatie, een verbod op soortgelijke beschuldigingen, het plaatsen van een rectificatie en vergoeding van de geleden schade. Volgens O1 vinden de beschuldigingen geen steun in de feiten. Zembla betwist de onrechtmatigheid van de uitingen en stelt dat er wel voldoende steun in het feitenmateriaal is. Voorafgaand aan de uitzending is immers voldoende uitgebreid en zorgvuldig onderzoek gedaan, met ruimte voor hoor en wederhoor. 

Rb. Amsterdam 20 maart 2025, IEF 22612, IT 4816; ECLI:NL:RBAMS:2025:1678 (Eiser tegen de Groene Amsterdammer). Eiser heeft op zijn eigen website artikelen geplaatst waarin hij de resultaten van de officiële onderzoeken naar het neerstorten van vlucht MH17 in twijfel trekt. De Groene Amsterdammer (hierna: DGA) publiceerde in 2020 op haar website een artikel met als titel: ‘Nederlandse MH17-activist blijkt schaakstuk voor Russische inlichtingendienst’. In dit artikel wordt gesuggereerd dat eiser desinformatie verspreidt over de MH17-ramp en nauw samenwerkt met een Russische inlichtingendienst. Er wordt verwezen naar een rapport van het internationale collectief van onderzoeksjournalisten Bellingcat (hierna: het Bellingcat-rapport). Eiser vordert in deze procedure een rectificatie en schadevergoeding, stellende dat de beschuldigingen van DGA feitelijk onjuist zijn. DGA voert verweer en concludeert tot afwijzing van de vorderingen.

Gerecht in Eerste Aanleg van Sint Maarten 14 maart 2025, IEF 22602, IT 4811; ECLI:NL:OGEAM:2025:11 (Eiser tegen gedaagde). Eiser, inspecteur bij de politie in Sint Maarten, wordt beschuldigd door een collega van seksuele intimidatie. Hij zou zijn gezicht in haar borsten hebben gedrukt, terwijl hij stelt dat het slechts om een knuffel ging. Het strafrechtelijk onderzoek leidde niet tot vervolging. Gedaagde volgt de zaak nauwgezet en plaatst updates op Facebook en zijn nieuwssites, waarin hij de beschuldigingen bespreekt, ook via video’s. Eiser eist in kort geding verwijdering van deze video's, teksten en commentaren, op straffe van een dwangsom, en een rectificatie. Hij stelt dat hij onterecht wordt beschuldigd en dat de uitingen opruiend en lasterlijk zijn, wat zou aanzetten tot geweld en een onrechtmatige daad vormt. Gedaagde betwist onder meer de spoedeisendheid en stelt dat het uit de video’s niet duidelijk wordt dat het om eiser gaat, omdat zijn naam niet genoemd wordt.

Rb. Amsterdam 26 februari 2025, IEF 22585, IT 4803; ECLI: ECLI:NL:RBAMS:2025:1222 (Albemarle tegen Van der Spek c.s.). Deze zaak gaat over een aflevering van Oplichters Aangepakt, waarin Van der Spek een zaak onderzoekt tussen mevrouw Ponzoni en [naam 1]. [naam 1] is de (indirect) bestuurder van eiser, een bedrijf dat evenementenlocaties exploiteert. [naam 1] heeft aangeboden Ponzoni te helpen met het kopen van een huis in Spanje. Hiervoor moest Ponzoni haar geld vanuit Uruguay overmaken naar zijn Amerikaanse trust. Ze heeft dit geld nooit terug gekregen. In de uitzending van Oplichters Aangepakt is de confrontatie tussen Van der Spek, Ponzoni en [naam 1] te zien. Hierbij impliceert Van der Spek dat [naam 1] het geld gestolen heeft. eiser heeft Van der Spek gesommeerd de uitzending te verwijderen en de uitlatingen te rectificeren. eiser meent dat haar bestuurder, [naam 1], in de uitzending onterecht wordt afgeschilderd als dief en oplichter. Ook zou Van der Spek c.s. voldoende informatie hebben om de uitzending zoals deze is te maken en uit te zenden. Nadat de zaak bij de Spaanse rechter geseponeerd werd en het beroep werd verworpen, probeert eiser nu bij de Nederlandse rechtbank zijn gelijk te halen.

Vzr. Rb. Amsterdam 27 februari 2025, IEF 22575; ECLI:NL:RBAMS:2025:1264 (FIO tegen De Telegraaf). De Stichting Federatie Islamitische Organisaties (hierna: FIO) is een samenwerkingsverband van 25 Haagse moskeeorganisaties. FIO heeft een zaak aangespannen tegen De Telegraaf vanwege de column "Gaza-akkoord zal Jodenhaat niet stoppen", die zowel online als in de papieren krant is verschenen. FIO stelt dat het bericht onrechtmatig is, omdat zij hierin wordt gelieerd aan Hamas en er beschuldigingen worden geuit die niet op feiten gebaseerd zijn. Zij vordert dat De Telegraaf wordt bevolen de column van de website te verwijderen en zowel online als in de papieren krant een rectificatie te plaatsen. De voorzieningenrechter beslist dat de column niet hoeft te worden verwijderd, maar dat De Telegraaf een tekst moet plaatsen waaruit duidelijk blijkt dat de FIO niet aan Hamas is gelieerd. Hoewel er in een column meer ruimte is voor uitvergrotingen, overdrijvingen en scherpe bewoordingen, is deze vrijheid niet onbegrensd. Uitlatingen van feitelijke aard moeten nog altijd steun vinden in de feiten.

Rb. Den Haag 25 februari 2025, IEF 22558, IT 4791;ECLI:NL:RBDHA:2025:2546 (Eiseres en Stichting Donorkind Den Haag tegen gedaagde). De feiten van deze zaak zullen velen niet zijn ontgaan. Gedaagde is sinds 2007 actief als spermadonor. Met zijn sperma zijn minimaal 550 kinderen verwekt. Eisers zijn de Stichting Donorkind Den Haag (hierna: de Stichting) en eiseres (samen: de Stichting c.s.), procederend voor zichzelf en als wettelijke vertegenwoordiger van haar minderjarige zoon. De spermadonatie van gedaagde heeft geresulteerd in de geboorte van de zoon van eiseres. In 2024 heeft Netflix een documentaire over het donorschap van gedaagde uitgebracht. Hierin komen enkele ouders, waaronder eiseres, aan het woord. Gedaagde wilde niet meewerken aan deze documentaire. Na het verschijnen van de documentaire heeft gedaagde zich door verschillende media laten interviewen, en heeft hij ook zelf een aantal YouTube-video’s geplaatst. Hierin reageert hij op de uitlatingen die gedaan werden door de betrokken ouders. Hij richt zich dan direct en indirect tot zijn donorkinderen en hun ouders, en probeert ze te beïnvloeden met adviezen. In dit kort geding vorderen de Stichting c.s. primair gedaagde te gebieden zijn YouTube-kanaal te verwijderen, subsidiair alle video’s vanaf juli 2021 te verwijderen, en meer subsidiair een aantal video’s te verwijderen. Ook vorderen zij dat gedaagde verboden wordt om in welke vorm dan ook uitlatingen te doen over het donorschap, de donorkinderen en hun ouders.  

Rb. Amsterdam 11 februari 2025, IEF 22556, IT 4788; ECLI:NL:RBAMS:2025:962 (Eiseres sub 1 c.s. tegen gedaagde). Eiseres sub 1 is een handelsonderneming die onder verschillende handelsnamen diverse diensten aanbiedt en producten verkoopt. Een deel van haar handelswaar koopt zij in Thailand in. Om haar diensten te promoten, adverteert eiseres sub 1 onder meer op Facebook. Eiser sub 2 en zijn broer zijn vennoten van eiseres sub 1. Gedaagde heeft op Facebook gereageerd op berichten die door eiser sub 2 zijn geplaatst. Deze berichten hebben alle als strekking dat eiser sub 2 een oplichter is. Eiseres sub 1 c.s. hebben gedaagde meerdere keren gesommeerd de berichten te verwijderen, maar dit heeft niet tot een oplossing geleid. In deze zaak vorderen eiseres sub 1 c.s. een verklaring voor recht dat een aantal uitlatingen onrechtmatig is, dat gedaagde een schadevergoeding van € 5.000 moet betalen, dat hij de berichten moet verwijderen en verwijderd moet houden, en tot slot dat gedaagde wordt verboden zich op Facebook over eiseres sub 1 uit te laten. In reconventie vordert gedaagde dat eiseres sub 1 c.s. worden veroordeeld tot het betalen van een immateriële schadevergoeding. De reden hiervoor is dat gedaagde gehuwd is met een Thaise vrouw en met haar in Thailand wil gaan wonen. Volgens gedaagde kan hij schade ondervinden, omdat eiseres sub 1 c.s. een melding over hem hebben gedaan bij de Thaise autoriteiten. 

Rb. Amsterdam 29 januari 2025, IEF ; ECLI:NL:RBAMS:2025:554 (Eisers tegen NRC). Deze zaak betreft een geschil tussen [eiser 1] B.V. en MEDIAHUIS NRC B.V. (hierna: NRC), over publicaties in de NRC die beschuldigingen bevatten over het lozen van gevaarlijke stoffen, zoals benzeen, en slechte arbeidsomstandigheden bij [eiser 1]. NRC berichtte dat [eiser 1] B.V. wekelijks tientallen liters kankerverwekkend benzeen ongezuiverd in een nabijgelegen rivier loost. Dit werd ondersteund door verklaringen van oud-medewerkers en documenten die NRC had ingezien. Daarnaast zouden volgens de NRC medewerkers van [eiser 1] B.V. zonder adequate bescherming en opleiding werken met gevaarlijke stoffen zoals benzeen, formaldehyde, fenol en naftaleen. Dit leidde tot meerdere ernstige bedrijfsongevallen, waarvan de meeste niet bij de Arbeidsinspectie zijn gemeld. [eiser 1] B.V. stelt dat de publicaties van NRC onrechtmatig zijn omdat ze onjuiste en ongefundeerde beschuldigingen bevatten over het lozen van gevaarlijke stoffen en slechte arbeidsomstandigheden. Er zou hiervoor onvoldoende feitelijke onderbouwing zijn, en NRC zou niet de nodige journalistieke zorgvuldigheid in acht hebben genomen door geen hoor en wederhoor te hebben toegepast. [Eiser 1] B.V. vordert rectificatie van onjuiste en schadelijke publicaties, een schadevergoeding voor reputatieschade en financiële verliezen, en een verbod op verdere schadelijke publicaties door NRC.

Rb. Den Bosch 31 januari 2025, IEF 22525, IT 4775 (Eiser tegen gedaagde). Gedaagde is samen met persoon 1 bestuurder van Taxeco, een juridisch (belasting-)adviesbureau. Eiser is directeur van een onderneming die een groothandel exploiteert en machines en werktuigen verhuurt. De partijen kwamen met elkaar in contact nadat gedaagde de juridische belangen van een vriend van eiser had behartigd. Eiser heeft destijds het verschuldigde bedrag voor de diensten voorgeschoten. Daarna raakte hij verder betrokken door leningen te verstrekken aan cliënten van gedaagde. Nadat er niets in de zaken gebeurde en in de media veel negatieve berichten verschenen over Taxeco, probeerde eiser contact te zoeken. Dit lukte niet. Hij schreef e-mails en liet ook een voicemail achter, die door gedaagde als bedreigend werd ervaren. Gedaagde heeft hierop delen van dit voicemailbericht op zijn socialmediakanalen, waaronder LinkedIn en X, geplaatst. Gedaagde heeft een bereik van meer dan 35.000 volgers en roept deze uitdrukkelijk op zijn berichten te delen en hierop te reageren. Dit leidde tot haatdragende reacties. In dit kort geding vordert eiser onder andere verwijdering van de posts, plaatsing van een rectificatie op de socialmediakanalen en veroordeling van gedaagde in de proceskosten. Deze vorderingen zijn gebaseerd op een onrechtmatige daad.