Auteursrecht  

IEF 1199

Vreemde bedgenoten (4)

Kamerstuk 2005-2006,  30188, nr. 6 2e Kamer. Voorstel Wet implementatie richtlijn inzake hergebruik van overheidsinformatie. (Eerdere berichten hier). Nota van Minister Pechtold naar aanleiding van het verslag.

"Op grond van het voorgestelde artikel 15b van de Auteurswet, het voorgestelde artikel 9a van de Wet op de naburige rechten en het geldende artikel 8, tweede lid, van de Databankenwet mag alle andere auteurs-, nabuur-, respectievelijk databankrechtelijk beschermde informatie die door of vanwege de overheid wordt openbaar gemaakt eveneens zonder voorafgaande toestemming van de overheid worden hergebruikt. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan voorlichtingcampagnes van de overheid, nota’s en rapporten. De genoemde artikelen stellen slechts twee beperkende voorwaarden.

In de eerste plaats moet het gaan om informatie waarvan het auteursrecht, de naburige rechten respectievelijk het databankenrecht bij de overheid berusten. In de tweede plaats geldt de vrijheid tot hergebruik niet, wanneer het auteursrecht, de naburige rechten en het databankenrecht nadrukkelijk zijn voorbehouden door de overheid zelf.

Een dergelijk voorbehoud betekent niet dat hergebruik nooit is toegestaan, maar wel dat daarvoor voorafgaande toestemming van de overheid nodig is. Als het auteursrecht, het naburig recht of het databankenrecht op overheidsinformatie is voorbehouden, beschikt de overheid over een betrekkelijk grote discretionaire bevoegheid om een afweging te maken tussen de verschillende betrokkenen en hun belangen, zo stelden de leden van de CDA-fractie.

De leden vroegen de regering nader in te gaan op de reikwijdte van deze bevoegdheid en vroegen daarbij of de uitoefening daarvan niet leidt tot onduidelijkheid en dus tot onnodige geschillen. Het auteursrecht, de naburige rechten en het databankenrecht geven aan rechthebbenden de bevoegdheid om anderen al dan niet in de gelegenheid te stellen hun beschermde prestaties te exploiteren.

De wijze waarop van die bevoegdheid gebruik wordt gemaakt, wordt niet door de voornoemde intellectuele eigendomsrechten genormeerd. Dat betekent niet dat het al dan niet verlenen van toestemming door de overheid in een juridisch vacuüm plaatsvindt. De beslissing moet worden beoordeeld tegen de achtergrond van bijvoorbeeld de algemene beginselen van behoorlijk bestuur en het mededingingsrecht (misbruik van machtspositie is natuurlijk niet toegestaan)."

In de circulaire bij inwerkingtreding van deze wet zal ik criteria opnemen die overheidsorganen kunnen helpen bij hun afweging om hergebruik wel of niet toe te staan. De leden van de PvdA-fractie merkten terecht op dat artikel 15b van de Auteurswet alleen van toepassing is op stukken waarvan het auteursrecht bij de overheid berust. Zij merkten verder op dat externen soms rapporten, nota’s en beleidsstukken schrijven al dan niet in opdracht van de overheid. Zij vroegen hoe het zit met de rechten op deze documenten. Ook vroegen zij of deze documenten verder mogen worden verspreid.

Met de leden van de PvdA-fractie hecht het kabinet sterk aan een zo breed mogelijke en, voor zover redelijkerwijs mogelijk, ook gratis informatievoorziening aan het publiek. De rapporten, nota’s en beleidsstukken waaraan de aan het woord zijnde leden refereren, zijn doorgaans openbaar, zodat het publiek daarvan bij een actieve openbaarmaking in de betekenis van de Wet openbaarheid van bestuur gratis kennis kan nemen. Bij een eventuele passieve openbaarmaking in de betekenis van de Wet openbaarheid van bestuur, worden aan degene die om de informatie heeft verzocht, hooguit de verstrekkingskosten in rekening gebracht (artikel 12 Wob). Artikel 15b van de Auteurswet bepaalt dat door of vanwege de overheid openbaar gemaakte overheidsinformatie daarenboven mag worden verveelvoudigd en verder openbaar gemaakt, indien de overheid het auteursrecht bezit en geen nadrukkelijk voorbehoud is gemaakt.

Bij door externen opgestelde nota’s, rapporten en beleidsstukken bezit de overheid het auteursrecht, wanneer de stukken onder leiding en toezicht van de overheid tot stand zijn gebracht ingevolge artikel 6 van de Auteurswet. Die stukken mogen op grond van artikel 15b van de Auteurswet verder worden verspreid, tenzij de overheid het auteursrecht nadrukkelijk heeft voorbehouden. Bij stukken die niet onder leiding en toezicht van de overheid tot stand zijn gebracht, zoals door externen vervaardigde onderzoeksrapporten, rust het auteursrecht niet bij de overheid.

Dat is slechts anders wanneer de externen het auteursrecht aan de overheid hebben overgedragen, waarna artikel 15b van de Auteurswet weer onverminderd opgeld doet. Wanneer het auteursrecht niet aan de overheid is overgedragen, kan de informatie (i.c. de onderzoeksrapporten) uit hoofde van de Wet openbaarheid van bestuur weliswaar openbaar zijn, maar is voor de verveelvoudiging en verdere openbaarmaking ervan voorafgaande toestemming van de rechthebbenden vereist. Artikel 15b van de Auteurswet voorkomt in de voorgestelde vorm dat de overheid de rechthebbende zijn auteursrecht als het ware ontneemt, wanneer wordt nagelaten het auteursrecht ten behoeve van hem of haar voor te behouden.

Door geen auteursrecht voor te behouden, kan de overheid voortaan enkel het eigen auteursrecht «weggeven». Het auteursrecht van derden blijft onaangetast. Het auteursrecht beschermt de subjectieve vorm en niet de objectieve inhoud van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst. Feiten, gegevens, ideeën en dergelijke komen niet voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking. Dat betekent dat het auteursrecht er dus niet aan in de weg dat staat dat de inhoud en strekking van stukken waarvan anderen het auteursrecht bezitten, of waarvan de overheid het auteursrecht heeft voorbehouden, zakelijk worden samengevat en openbaar gemaakt. Verder kent de auteurswet de nodige beperkingen op grond waarvan bijvoorbeeld citeren, ondanks het op een werk rustende auteursrecht, is toegestaan.

IEF 1195

De geest van de waarschuwing

Voorzieningenrechter Rechtbank ’s-Gravenhage, 9 november 2005, rolnr. KG 05/1312 Canenco B.V. tegen Goliath B.V. en Jakks Pacific Inc.

Niet de letter, maar de door de rechter aangenomen geest van de waarschuwing lijkt doorslaggevend in deze handleiding voor het waarschuwen van wederverkopers. Vonnis verplicht eisende partijen bij vermeende inbreuk tot terughoudendheid en gedegen inhoudelijke onderbouwing bij het doen van mededelingen aan de afnemers van de vermeendelijk inbreukmakende producten.

Jakks produceert het speelgoedproduct Fly Wheel, Goliath distribueert het exclusief in NL en Vlaanderen. Er komt een concurrerend product op de markt, de Rip Racer, geproduceerd/verkocht door Canenco. Op navraag van Goliath laat Jakks weten een inbreukprocedure tegen Canenco te zullen beginnen. Goliath neemt telefonisch contact op met haar afnemers en meldt dat producent Jakks een procedure tegen Canenco zal beginnen (wat op het moment van zitting inderdaad was gebeurd). De afnemers kiezen er vervolgens op eigen initiatief voor om de Rip Racers uit de winkel te halen. Na het aanhangig maken van het kort geding bevestigt Goliath de bovengenoemde punten schriftelijk aan de betrokken afnemers. Niet blijkt dat partijen betwisten dat dit inderdaad is wat er is voorgevallen.

De voorzieningenrechter mr. Hensen stelt vast dat Goliath en Jakks ("vanwege gezamenlijk optreden") jegens de afnemers gesteld zouden hebben dat er sprake zou zijn van inbreuk, maar dat er bij marginale toetsing geen sprake is van inbreuk op auteursrecht of (ongeregistreerd)modellenrecht, en dat Goliath en Jakks daarom onrechtmatig gehandeld hebben. De mededeling van Goliath aan de afnemers dat producent Jakks een procedure tegen producent Canenco zal beginnen, wordt door de rechter opgevat als een mededeling "die erop was gericht de ontvangers van die waarschuwing of mededeling te doen geloven dat de Rip Racer inbreuk maakt op de Fly Wheel." De opgelegde rectificatie rectificeert dan ook niet de letter van de waarschuwing, maar de door de rechter aangenomen geest van de waarschuwing. Lees het vonnis hier.

IEF 1193

Recht of geen recht?

De Europese Consumentenbond is van mening dat gewone burgers makkelijker muziek en films moeten kunnen kopiëren. Directeur Jim Murray: “Iedereen heeft recht op een kopie voor eigen gebruik, net als bij een gewoon boek of tijdschrift. Maar de muziek- en filmindustrie heeft het kopiëren zeer lastig gemaakt door techniek en auteursrechten. Dat heeft niets te maken met de strijd tegen piraterij. Het is gewoon om geld te verdienen.”

Vandaag vraagt de Europese Consumentenbond in Brussel om meer aandacht voor deze consumentenrechten. “Tot dusver is ons verzoek weggewimpeld. Sterker nog: er zitten nog slechtere voorstellen in de pijplijn. De Europese Commissie overweegt EU-landen te vragen om kopiëren verregaand strafbaar te stellen.”, aldus Murray. Interessante materie, niet in de laatste plaats omdat het Hof van Beroep Brussel recent heeft geoordeeld dat een consument een kopie mág maken voor privé-gebruik, maar dit is géén recht is. Lees hier en hier iets meer.

Aanvullend commentaar:Het Hof van Beroep in Parijs was eerder dit jaar juist van oordeel dat DVD beveiliging in strijd was met het recht op een privé-kopie. Lees hier meer.

 

IEF 1192

Acht vragen

Kamervraagnr. 2050602780, 2e Kamer.  Vragen van de leden Gerkens en Irrgang (beiden SP) aan de ministers van Justitie en van Economische Zaken over de mogelijke invoering van een kopieerheffing op MP3-spelers en andere digitale informatiedragers. (Ingezonden 9 november 2005).

1. Bent u op de hoogte van het feit dat op dit moment onderhandelingen plaatsvinden binnen de Stichting Onderhandelingen Thuiskopie Vergoeding over de hoogte van een mogelijke heffing op MP3-spelers en andere digitale informatiedragers?

2. Deelt u de mening dat naast de grote financiële belangen, tevens consumentenbelangen in het geding zijn bij deze onderhandelingen? Zo neen, waarom niet?

3. Waarom heeft u ervoor gekozen één persoon te machtigen, te weten de door de minister aangewezen bestuursvoorzitter, om een bindend besluit te nemen over de hoogte van de heffing?

4. Heeft u overwogen de beslissing over de hoogte van deze heffing onderdeel te maken van de democratische parlementaire controle? Zo ja welke argumenten hebben u anders doen besluiten? Zo neen, waarom heeft u dit niet overwogen?

5. Waarom is er, gezien het grote consumentenbelang, niet voor gekozen een consumentenvertegenwoordigend orgaan, zoals de consumentenbond, te betrekken bij de onderhandelingen?

6. Heeft u zicht op wat de gevolgen van deze heffing zullen zijn voor de Nederlandse detailhandel, daar in het buitenland of via internet digitale informatiedragers kunnen worden aangeschaft zonder dat de heffing wordt betaald? Zo neen, kunt u uw antwoord toelichten?

7. Deelt u de mening dat, vanwege de economische concurrentiepositie van de Nederlandse detailhandel en elektronica concerns, een dergelijke heffing Europees zou moeten worden vastgesteld? Zo neen, waarom niet? Zo ja, heeft u hierover contact gehad met uw Europese collega’s?

8. Op welke wijze wordt de hoogte van de heffing bepaald en op welke wijze worden de op grond hiervan binnenkomende gelden verdeeld? Toelichting: De leden verzoeken om spoedige beantwoording in verband met de reeds lopende onderhandelingen en een mogelijk spoedig besluit door de Stichting Onderhandeling Thuiskopie Vergoeding over de hoogte van de heffing op digitale informatiedragers.

+ PvdA: 'Debat over thuiskopieheffing.'  Martijn van Dam van de Partij van de Arbeid (PvdA) wil een debat omtrent de voorgenomen thuiskopieheffing op mp3-spelers en dvd-recorders met harde schijf. Lees hier meer.

IEF 1189

Zichtbaar inspireren

 “Broadcast Magazine maakt zich schuldig aan piraterij door op zijn website mediaberichten van andere nieuwsbronnen te publiceren zonder de daarvoor  benodigde toestemming van de rechthebbenden. Hierbij laat het vakblad van Broadcast Press Hilversum zich duidelijk zichtbaar inspireren door  de diverse mediasites die internet bevolken, maar formeel veelal  illegaal zijn en hobbymatig worden geëxploiteerd. De site van Broadcast  Magazine is echter eigendom van een bedrijf en promoot op oneigenlijke  wijze een commercieel tijdschrift. Onderzoek in opdracht van  Mediatrefpunt wees medio 2004 uit dat het vrijwel onmogelijk is op  commerciële basis een mediasite te exploiteren, omdat diverse formeel  illegale sites een stevige greep op de markt hebben en persbureaus niet  geneigd zijn hiertegen op te treden.”

“Dat Mediatrefpunt tot voor kort ook berichten overnam van andere media, doet aan  bovenstaande niets af. Er is namelijk een belangrijk verschil: Novum en Broadcast Magazine verdienen geld aan hun activiteiten, Mediatrefpunt  niet. Vergeef me, maar ik kom nu eenmaal uit de stad van bisschop  Muskens, die ooit zei dat je een brood mag stelen als je geen geld hebt.” Lees hier meer.

IEF 1187

Logisch, maar niet realistisch

Persbericht: "Thuiskopievergoeding op MP-3 spelers en DVD-recorders wordt (wel) ingevoerd. De onderhandelingen over de introductie van een Thuiskopievergoeding op portable digitale audiospelers (kortweg MP-3 spelers) en dvd-recorders bevinden zich in een laatste stadium. Deze onderhandelingen worden gevoerd in een aparte organisatie. Daarin zijn betalingsplichtigen en Stichting de Thuiskopie vertegenwoordigd. De voorzitter van deze onderhandelingsstichting is benoemd door de minister van Justitie. Zo wordt een zorgvuldig onderhandelingsproces gewaarborgd. De introductie van de vergoeding op MP-3 spelers en dvd-recorders wordt, volgens planning, begin 2006 verwacht.

ICT Office en Fiar, brancheorganisaties van betalingsplichtige importeurs en fabrikanten, hebben in een persbericht bezwaar gemaakt tegen de introductie van een thuiskopievergoeding op genoemde producten. Dat is logisch, maar niet realistisch. Het is begrijpelijk dat zij zo veel mogelijk van genoemde apparaten willen verkopen, maar het is niet terecht dat zij het bestaan van de wettelijke regeling niet accepteren. Ook wordt door deze organisaties gesuggereerd dat het Innovatieplatform, onder voorzitterschap van minister-president Balkenende, tegen deze vergoedingen zou zijn. Dat is pure misleiding.

Het Innovatieplatform roept op om terughoudend te zijn bij het grootschalig introduceren vanthuiskopievergoedingen op apparaten. Stichting de Thuiskopie is het daar helemaal mee eens. Er zijn vele apparaten waarmee ook kan worden gekopieerd. Die zijn echter primair bedoeld voor iets anders. Denk aan telefoontoestellen met MP-3 speler, een elektronische agenda met geheugen capaciteit voor muziek. Stichting de Thuiskopie pleit er niet voor om ook daar een thuiskopievergoeding op te berekenen, hoewel daar gezien het grote gebruik wellicht wel aanleiding voor zou zijn. Wij gedragen ons dan ook geheel volgens de wensen van onze minister-president en zijn Innovatieplatform. De introductie van een redelijke vergoeding op MP-3 spelers en DVD-recorders is volstrekt in lijn met de wettelijke regeling en met hetgeen in het buitenland gebruikelijk is." Lees volledige persbericht hier. Artikel op Webwereld.nl hier.

IEF 1186

Effe wachten

Trammelant in pizzaland, zo meldt Nu.nl. New York Pizza beschuldigt het Duitse Dr. Oetker ervan drie pizza's in Nederland op de markt te hebben gebracht drie zeer sterke gelijkenissen vertonen met die van New York Pizza. "Dr. Oetker introduceert een 'BBQ Chicken' die qua naam en receptuur identiek is aan die van ons. De 'Hot Texas' is een kopie van onze 'Mexican Hot & Spicy' en met de 'Pizza New York' maken ze het helemaal bont",  aldus de directeur Vorst van NYP.

Vorst gaat verder: "Deze actie gaat over de grens van wat wettelijk toelaatbaar is. Wij gaan dagvaarden". Dr. Oetker moet niet alleen een einde maken aan de campagne, ook wil NYP dat Dr. Oetker de hierboven genoemde pizza's niet meer zal produceren en de producten uit de winkels zal halen. Binnenkort zal Dr. Oetker dus een dagvaarding thuis bezorgd krijgen. Lees bericht hier.

IEF 1176

Koelman publiceert parallel

MGM vs Grokster – AKA Auteursrecht vs Techniek: Op 27 juni j.l. wees de Amerikaanse federale opperrechter het zogenoemde Grokster-arrest. Het Supreme Court oordeelt dat de p2p-providers Streamcast en Grokster aansprakelijk kunnen worden gehouden voor inbreuken die gebruikers van hun p2p-programma’s maken, omdat is bewezen dat deze p2p-programma-aanbieders hun product verspreidden met het oogmerk auteursrechtinbreuk te bevorderen. Deze bijdrage analyseert de uitspraak en de mogelijke gevolgen ervan. Met name wordt aandacht besteed aan de vraag of en in hoeverre auteursrechthebbenden de technische ontwikkeling kunnen beïnvloeden. Kunnen zij een veto uitspreken over de introductie van nieuwe technieken? (Computerrecht 2005, p. 247-254). Lees hele noot hier.

Noot bij Rb. Leeuwarden 25 mei 2005 (Openbaar onderwijs Zwolle/Pendula): Het heeft meer dan een decennium moeten duren, maar nu is er dan toch een uitspraak waarin een beroep op de interoperabiliteitsbepaling van artikel 45m Aw uitdrukkelijk wordt gehonoreerd. Helaas slaat de rechtbank de plank volledig mis en had hij het beroep moeten afwijzen. Op de servers van de application service provider (ASP) Pendula draait een administratief programma waarin allerlei gegevens van Zwolse scholen staan opgeslagen. De scholen willen overstappen naar een ander programma. De gegevens moeten daartoe worden omgezet in het format van het nieuwe programma en dit gaat het makkelijkst door een klein programmaatje – een zogeheten ‘script’ – te draaien op een computer waarop Pendulas programma is geïnstalleerd. De scholen vorderen dat Pendula het script op haar servers draait en de gegevens in het resulterende format aanlevert. De rechter oordeelt dat de scholen op grond van artikel 45m Aw gelijk moeten krijgen. Maar dat is onjuist. (Computerrecht 2005, p. 263-266). Lees hele noot hier.

IEF 1175

PAO Publieksprijs 2005

Tijdens de opening van het twaalfde Leidse PA0 Actualiteiten Auteursrecht in Leiden noemde cursusleider Dirk Visser 2005 op het gebied van het auteursrecht het jaar van het boek. Veel belangrijke rechtspraak of wetgeving was er niet in Nederland, maar er waren volgens hem wel veel boeken verschenen. Aan de hand van bijgaand powerpoint noemde Visser een aantal boeken, met pagina aantallen en prijzen. De 'voordeligste keus' onder de boeken noemde Visser de Wettenpocket Auteursrecht van Gerard Mom. Beste Boek en beste koop noemde Visser het proefschrift van Bart Lenselink over auteursrcontracten en licenties. Het belangrijkste boek van 2005 was volgens Visser evenwel geen boek, maar een website: IEForum.nl. 

Jurysheets hier.

IEF 1174

Twijfel niet

Omarm die tijdgeest en publiceer, voorpubliceer, vat samen of publiceer parallel op IEForum.nl: Survey finds rapid increase in number of authors embracing open access. More and more scientists, some 29 per cent of the senior authors questioned, are publishing in open access journals, according to a study by CIBER, an independent publishing think tank based at City University in London, the UK. Significantly, senior authors and researchers believe downloads to be a more credible measure of the usefulness of research than traditional citations, perhaps indicating a commercial opportunity for publishers.

Authors strongly believe that, as a result of open access, articles will become more accessible. They do not believe, however, that quality will improve. A clear majority of authors believes that mass migration to open access would undermine scholarly publishing. Of those who expressed an opinion, half believed this was likely; however, a good proportion of these people thought this would probably be a good thing so there is evidence of considerable dissatisfaction with the status quo.

The study found little evidence of enthusiasm for either the author or the reader paying a fee in order to fund open access publishing. The favoured options were that the burden should be borne by research funders, commercial sponsors or central government (in that order of preference).  Lees rapport hier.