Naburige rechten  

Rechtbank Den Haag 20 oktober 2021, IEF 20311; ECLI:NL:RBDHA:2021:11925 (Sena tegen VCR) Tussenvonnis NVCR is een koepelorganisatie van landelijke commerciële radiostations. Sena en NVCR hebben in 2004 een modelovereenkomst opgesteld. Individuele NVCR-leden zijn met Sena individuele overeenkomsten aangegaan gebaseerd op deze modelovereenkomst. De modelovereenkomst is na 2005 steeds stilzwijgend verlengd. In 2011 heeft Sena NVCR laten weten dat de overeenkomst wat haar betreft dient te worden herzien vanwege nieuwe toevoegingen aan het media-aanbod en het feit dat tarieven en kortingsstructuren sinds 2003 niet meer zijn gewijzigd.

HR Conclusie P-G 23 april 2021, IEF 19986; ECLI:NL:PHR:2021:420 (Organisatoren tegen Sena) Deze zaak gaat over de billijke vergoeding voor het openbaar maken van fonogrammen op dance evenementen. In cassatieberoep bestrijden de organisatoren de vaststelling van een apart tarief voor dance evenementen, het gebruik van de recette als grondslag, het ontbreken van een correctie voor niet-muziekgerelateerde kosten, het tarief per bezoeker, het percentage Sena-repertoire en de gemiddelde ticketprijs. De procureur-generaal concludeert dat uit Europese rechtspraak (o.a. SABAM/Weareone) volgt, dat het hanteren van een aan de omzet of inkomsten gerelateerd tarief een normale wijze van exploitatie van IE-rechten voor muziek is. Dit heeft Sena ook voldoende onderbouwd. Op een punt treft de klacht van organisatoren wel doel, maar daarin kan de Hoge Raad volgens de P-G zelf voorzien. 

Onlangs heeft Pictoright een richtlijn over Appropriation Art gelanceerd. Pictoright neemt hierin het standpunt in dat ontleningskunst onder bepaalde voorwaarden moet kunnen, ook al kan gezegd worden dat dat dit strikt gezien niet altijd met de letter van de wet strookt. In de eerste Pictoright online special wordt de richtlijn vanuit verschillende invalshoeken belicht door o.a. interviews met Bart Rutten, Stef van Gompel en Ilvy Njiokiktjien

Mag het nou wel of niet, werk van anderen gebruiken voor een eigen kunstwerk? Andy Warhol deed het, Jeff Koons doet het nog steeds – en met hem vele anderen. Dat leidt regelmatig tot hoogoplopende geschillen, die tot in de rechtbank worden uitgevochten.

HR 23 april 2021, IEF 19937; 19/04192 (De Organistoren tegen Sena) Deze zaak gaat over de billijke vergoeding voor het openbaar maken van fonogrammen op dance evenementen. Het hof heeft de billijke vergoeding vastgesteld op een percentage van de recette, afhankelijk van de ticketprijs per dance evenement. In het twaalf onderdelen tellende cassatieberoep bestrijden de Organisatoren de vaststelling van een apart tarief voor dance evenementen, het gebruik van de recette als grondslag, het ontbreken van een correctie voor niet-muziekgerelateerde kosten, het tarief per bezoeker, het percentage Sena-repertoire en de gemiddelde ticketprijs. Naar het oordeel van A-G Van Peursem falen de eerst elf onderdelen. Onderdeel 12 betoogt echter volgens hem terecht dat het hof had moeten nagaan of de bijstelling van de gemiddelde ticketprijs ook gevolgen heeft voor het tarief per bezoeker.

Syb Terpstra (bureau Brandeis), noot onder HvJ EU 18 november 2020, zaak C147/19, ECLI:EU:C:2020:935 (Atresmedia) [IEF 19610] en [IEFbe 3152], gepubliceerd in IER 2021/6.
Inleiding
1. Een geluidsopname verliest zijn status als fonogram zodra die met toestemming van de naburig rechthebbenden is samengevoegd met beeld. Degene die het samengevoegde audiovisuele werk vervolgens openbaar maakt, hoeft daarvoor niet de in art. 8 lid 2 Verhuurrichtlijn genoemde billijke vergoeding te betalen.
2. Dit is in twee zinnen de uitkomst van het Atresmedia-arrestvan het Europese Hof van Justitie. Die uitkomst is verstrekkend voor de zogenaamde syncpraktijk. Voordat ik het arrest en de gevolgen daarvan bespreek, leg ik eerst in een notendop uit wat syncing is.
Lees verder.

HvJ EU Conclusie A-G 10 maart 2021, IEF 19838, IT 3449, ECLI:EU:C:2021:193 (Top System tegen Belgische Staat) Top System, een ontwikkelaar van computerprogramma's, werkt al verscheidene jaren samen met de Belgische openbare instelling Selor. Zij hebben meerdere digitale toepassingen met elkaar ontwikkeld. Desondanks is er in 2009 tussen partijen een geschil ontstaan omdat Top System van mening was dat Selor - en daarmee ook de Belgische Staat - inbreuk had gemaakt op de exclusieve rechten die zij op een programma had omdat Selor de software hiervan had gedecompileerd. Het Brusselse Hof van beroep heeft naar aanleiding van deze kwestie twee prejudiciële vragen gesteld aan het HvJ EU om meer duidelijkheid te krijgen over in hoeverre het decompileren van een computerprogramma is toegestaan onder Europees auteursrecht. A-G Szpunar formuleert als reactie op de vragen dat dit is toegestaan wanneer dat noodzakelijk is om fouten te verbeteren die de werking van het programma beïnvloeden.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 9 maart 2021, IEF 19829, ECLI:NL:RBAMS:2021:1041 (Eisers tegen Centertainment) Eisers zijn lid van een internationaal bekende band die muziek maakt in de stijl van symfonische rock en/of gothic. Zij hadden een exploitatieovereenkomst gesloten met een platenlabel met betrekking tot hun muziek. Uiteindelijk nam het label Centertainment de plaats in van deze contractspartij. Centertainment zou eigenaar zijn van hun producties, eisers zouden op hun beurt hiervoor de inkomsten ontvangen. Centertainment heeft echter sinds 2014 niets aan eisers uitgekeerd, ondanks meerdere verzoeken en reminders te hebben ontvangen. Hierop besloot de advocaat van eisers in oktober 2020 de overeenkomst buitengerechtelijk te ontbinden. Centertainment betwist daartegenover de rechtsgeldigheid van deze ontbinding. De voorzieningenrechter verwerpt het verweer van Centertainment en beveelt haar tot het verlenen van medewerking aan de overdracht van de naburige rechten. Opmerkelijk is wel dat zij hierbij ook verklaart dat eisers de master rechten van het label online mogen gebruiken, terwijl Centertainment hiervan eigenaar blijft (sub 6.4.).

HvJ EU 18 november 2020, IEF 19610, IEFbe 3152; ECLI:EU:C:2020:935 (Atresmedia tegen AGEDI en AIE) Naburige rechten. Prejudiciële verwijzing. Atresmedia heeft meerdere televisiezenders. Op deze zenders worden audiovisuele werken uitgezonden waarin fonogrammen zijn opgenomen. AGEDI en AIE zijn entiteiten die respectievelijk de intellectuele eigendomsrechten van producenten van fonogrammen en die van uitvoerende kunstenaars beheren. In 2010 hebben deze entiteiten een vordering ingesteld tot veroordeling van Atresmedia tot betaling van een schadevergoeding wegens de mededeling aan het publiek van voor handelsdoeleinden uitgegeven fonogrammen of van reproducties daarvan. Zij menen dat de door Atresmedia verrichte mededeling aan het publiek van audiovisuele werken recht geeft op de enkele billijke vergoeding waarin de richtlijnen betreffende bepaalde naburige rechten voorzien.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 10 september 2020, IEF 19503; ECLI:NL:RBAMS:2020:4618 (Eisers tegen Sony Music NL) Kort geding. Naburige rechten. Licentieovereenkomst. Eiser 2 is een muzikant en Eiser 1 is het platenlabel dat de muzikant heeft opgericht. In 2013 is de muzikant doorgebroken met een single. Een Duitse producer heeft de track geremixt. De muzikant en Sony Music hebben vervolgens een licentieovereenkomst gesloten voor zowel de single, als de remix. Partijen raken in geschil over de afrekening van royaltyvergoedingen en geïnde naburige rechten. Sony Music heeft volgens eisers niet voldaan aan haar verplichtingen uit de overeenkomst.

HvJ EU 8 september 2020, IEF 19407, IEFbe 3116; ECLI:EU:C:2020:677 (Recorded Artists tegen Phonographic Performance) Licentievergoedingen muziek. Zie eerder [IEF 18561]. De High Court van Ierland heeft prejudiciële vragen gesteld aan het HvJ EU inzake de uitlegging van artikel 8 van richtlijn 2006/115/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende het verhuurrecht, het uitleenrecht en bepaalde naburige rechten op het gebied van intellectuele eigendom. Nationale wetgeving bepaalt dat de gebruiker één licentievergoeding betaalt aan een licentieverlenende instantie, maar dat het geïnde bedrag wordt verdeeld tussen de producent en de uitvoerende kunstenaars. Artikel 8, lid 2, van richtlijn 2006/115/EG verzet zich ertegen dat een lidstaat het recht op één enkele billijke vergoeding beperkt ten aanzien van uitvoerende kunstenaars en producenten van fonogrammen en dat de producent van het fonogram in kwestie een vergoeding ontvangt, zonder deze te moeten delen met de uitvoerend kunstenaar die aan dat fonogram heeft bijgedragen.