Diversen  

Stichting Reprorecht, Today's rights management the Dutch way, Hoofddorp 2013.

VOI©E bericht: Ter gelegenheid van een bijeenkomst van de internationale reproductierechten organisaties IFRRO met ‘governance’ als thema heeft Stichting Reprorecht een Engelstalig boekje gepresenteerd over de bereikte kwaliteitsverbeteringen in het Nederlandse collectief beheer, met name door het in 2011 ingestelde CBO-Keurmerk dat internationaal als een unicum kan worden gezien.

De ontwikkeling van het Nederlandse CBO-Keurmerk wordt ook in het buitenland met interesse gevolgd. Binnen WIPO is in 2012 een discussie gestart over een internationale kwaliteitsstandaard voor collectief beheer op basis van zelfregulering in het kader van het TAG-project (Excellence in Transparancy, Accountability and Governance.

De Nederlandse collectief beheer sector heeft in 2008 de branchevereniging VOI©E opgericht, met name om een concrete en constructieve invulling te geven aan de roep vanuit overheid en het betalingsplichtige bedrijfsleven om meer transparantie en harmonisatie in het rechtenbeheer. De gedragscode die de leden van VOI©E bij de oprichting hebben onderschreven is in de jaren daarna omgezet in een kwaliteitskeurmerk met een onafhankelijke toetsing, dat in 2011 voor het eerst aan alle leden verleend is. Voldoen aan de vereisten van het CBO-Keurmerk is nu een voorwaarde voor het lidmaatschap van VOI©E.

 

Het boekje 'Today's rights management the Dutch way' gaat in op de totstandkoming van het CBO-Keurmerk en van de Richtlijnen goed bestuur en integriteit die daar een integraal onderdeel van uitmaken. Vervolgens wordt het certificatieproces beknopt beschreven en wordt besproken hoe het keurmerk bijdraagt aan toenemende transparantie en vertrouwen in de sector. Het tweede deel van het boekje bevat een Engelse vertaling van de CBO-Keurmerkcriteria en van de Richtlijnen goed bestuur en integriteit cbo's.

 

VOI©E heeft uiteraard meegewerkt aan de publicatie, maar de credits gaan naar Martèl Bakker Schut die als manager van stichting Reprorecht het initiatief heeft genomen en naar Willem Wanrooij, die ook het eerdergenoemde WIPO TAG-project ondersteunt, die zorg heeft gedragen voor selectie en redactie.

 

 

 

De status van de parodie is onder de loep genoemen in deze drie (Engelstalige) studies. Niet alleen benadrukken deze studies de parodie als een vorm van cultuuruiting, maar ook als een potentiële bron voor innovatie.

Evaluating the impact of parody on the exploitation of copyright works: Report 1 (1.06Mb)
This document reports the key findings of the empirical study carried out by Dr. Kris Erickson and research assistants at Bournemouth University. The primary purpose of this research is to assess the potential for economic damage to rightsholders, should an exception for parody be introduced.

The Treatment of Parodies Under Copyright Law in Seven Jurisdictions: Report 2 (2.52Mb)
The purpose of this paper is to review the legal treatment of parodies in several key countries, with a view to identifying possible regulatory options for benefiting from a parody exception to copyright infringement, and distilling the (economic and non-economic) rationales underlying tests developed by legislators and courts.

Copyright and the Economic Effects of Parody: Report 3 (638Kb)
This synopsis reports the key findings from two complementary studies carried out by Bournemouth University researchers.

Kamerbrief van Staatssecretaris Teeven over de gevolgen uitspraak Rechtbank Den Haag over thuiskopieregeling, kenmerk 363112.

Op 28 februari 2013 verzocht de Vaste Commissie voor Veiligheid en Justitie mij om uw Kamer binnen twee weken te informeren over de gevolgen van de uitspraak van de Rechtbank Den Haag van 20 februari 2013 over de thuiskopieregeling (Stichting de Thuiskopie / Imation, LJN: BZ1542 [red. IEF 12356]).

In de uitspraak komt de rechtbank tot het oordeel dat het bedrijf Imation slechts verplicht is om aan Stichting de Thuiskopie thuiskopievergoeding af te dragen voor data-cd’s en dvd’s die zij direct of indirect heeft geleverd aan privégebruikers, maar niet aan professionele gebruikers. Imation is volgens de rechtbank gehouden om opgave te doen van de door haar geleverde gegevensdragers, teneinde het professioneel gebruik aan te tonen.

De rechtbank heeft bepaald dat tussentijds hoger beroep van dit vonnis kan worden ingesteld. Omdat de zaak nog onder de rechter is, onthoud ik mij van een inhoudelijke reactie op de uitspraak.

Vrijdagmiddagbericht, uit't persbericht: Sinds 1992 zijn de politiestriping en het politielogo onderdelen van de politiehuisstijl, waarmee de Nederlandse politie optimale herkenbaarheid creeert. Gelet op de bijzondere taken en bevoegdheden van de politie is het van groot belang dat het publiek in een oogopslag weet dat het  met een uiting van de politie van doen heeft. Net als bij andere, door de overheid aangewezen hulpdiensten zoals brandweer en ambulance, zijn het logo en de striping van de politie auteursrechtelijk beschermd en als merk gedeponeerd [red. zie bijvoorbeeld IEF 11032]. Dit is met de komst van de nationale politie niet veranderd.

Handhaving door Instituut Fysieke veiligheid
Het is voor het werk van de politie van groot belang dat de politie direct herkend. Daarom kan het politielogo en de politiestriping niet voor elk doeleinde gebruikt worden en moet eerst toestemming gevraagd worden. Het handhaven van het auteurs- en merkenrecht op de logo's en striping van de hulpverleningsdiensten is door de Staat neergelegd bij de afdeling Materieel en Logistiek van het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV). Eerst lag dit auteursrecht bij de Landelijke Faciliteit Rampenbestrijding, dat nu onderdeel is van het IFV.

Alle logo- en stripingverzoeken getoetst
Jaarlijks krijgt de politie via het IFV veel verzoeken om het politielogo en/of de striping te mogen gebruiken. Het gaat dan bijvoorbeeld om borden die gebruikt worden bij bouwplaatsen, om folders, congressen, documentaires, theaterproducties of tv- en filmproducties. In sommige gevallen betreft het puur het gebruik van het logo, in andere gevallen werkt de politie mee aan de betreffende productie. De meeste verzoeken worden goedgekeurd.

Toestemming aanvragen
Om toestemming te krijgen voor het gebruik van het politielogo en/of de politiestriping kunt u terecht bij het IFV. Het IFV vraagt vervolgens aan de Directie Communicatie van de politie advies over het wel of niet instemmen met het verzoek. Hierbij kijkt de politie naar drie aspecten:
* worden haar taak en bevoegdheden waarheidsgetrouw in beeld gebracht?
* draagt de productie bij aan het imago van de politie?
* bestaat er risico voor de veiligheid van de burger?

De politie geeft advies, het IFV geeft de toestemming.
(...red. dit bericht is ingekort ...)

J.G. Reus, De bescherming van IE-rechten op platforms voor user-generated content, IER afl. 5 - november 2012, p. 413 - 418.

Bijdrage van Jurre Reus, met deze bijdrage in IER (gedeelde) winnaar VIE-Prijs 2013.

Platforms voor user-generated content zijn in toenemende mate succesvol op internet. Deze diensten weten door opbrengsten uit advertenties almaar meer lucratieve diensten neer te zetten. De term user-generated content (UGC) slaat op allerhande informatie die door individuele gebruikers via internetdiensten wordt verspreid. Deze informatie (content) kan door de gebruikers zelf zijn vervaardigd of door derden (in dat geval spreekt men ook wel van user-submitted content). Diensten als Marktplaats, eBay, YouTube en Flickr bestaan bij de gratie van de door hun gebruikers geüploade informatie. De toenemende populariteit heeft ook een keerzijde: steeds vaker zien rechthebbenden van intellectuele- eigendomsrechten (hierna: IE-rechten) dat er via UGC-platforms inbreuk wordt gemaakt op hun rechten. De wet is voor het adequaat voorkomen van dit soort inbreuken niet altijd even helder. Hoe ver moet de dienst gaan om inbreuken te voorkomen? Kan de dienst gehouden zijn om bepaalde informatie preventief te filteren? Deze aspecten hangen af van de aard van de dienst. 

Allereerst is de situatie denkbaar waarin een dienst zodanig actief en betrokken is bij de inhoud op haar website of platform, dat er sprake is van direct inbreukmakend handelen. De dienst functioneert in dat geval niet meer louter als een platform, maar veeleer als uitgever die (grotendeels) de inhoud bepaalt die via de dienst wordt aangeboden. Men spreekt ook wel van de term content provider. In een dergelijk geval is een maatregel tot preventief filteren altijd mogelijk. De inbreukmaker en de dienst vallen dan immers samen. In de tweede plaats kan een dienst onrechtmatig handelen door inbreuken structureel en stelselmatig te faciliteren. De dienst handelt dan in strijd met de zorgvuldigheidsnorm van artikel 6:162 lid 2 BW. Ten derde is het mogelijk dat een dienst überhaupt geen inbreuk maakt en ook niet onrechtmatig handelt (in strijd met de zorgvuldigheidsnorm), maar hem wel een specifieke maatregel of bevel kan worden opgelegd. Deze laatste situatie doet zich specifiek voor waar het gaat om inbreuken op IErechten op internet.

Leeswijzer:
1. Inleiding [red. zie hierboven]
2. Notice-and-take-down (NTD)
3. Geen onrechtmatig handelen, wel mogelijkheid tot een verbod of bevel
4. Preventief filteren in de rechtspraak
4.1 Techno Design
4.2 Mininova
4.3 L’Oréal/eBay
4.4 Stokke/Marktplaats
5. Toepassing van de Handhavingsrichtlijn
6. Voor- en nadelen van een maatregel bestaande uit een preventieve filterverplichting
7. Conclusie

De invloed van College van Toezicht, Geschillencommissie en nadere regelgeving ongewis.

 Een redactionele bijdrage ingezonden door Michel Frequin, Directeur VOI©E.

Bijna alle wettelijke voorwaarden zijn via zelfregulering (het CBO-Keurmerk) reeds geregeld, waardoor er voor de huidige praktijk van cbo’s per 1 juli niet veel verandert. De invloed van het ex ante toezicht door het College van Toezicht, de Geschillencommissie en nadere regelgeving is ongewis.

VOI©E-leden hebben meeste al geregeld in keurmerk
Nieuw: ex ante toezicht door het College
Transparantie algemene en financiële beleid reeds gerealiseerd
Financiering en sanctiemogelijkheden van het College
Normering topinkomens
Geschillencommissie gaat over billijkheid van tarieven oordelen
Nadere regelgeving mogelijk
Volledig overzicht

VOI©E-leden hebben meeste al geregeld in keurmerk
De wet toezicht van 6 maart 2003 structureerde het tot dan toe versnipperde toezicht op de organisaties met een wettelijke monopoliepositie: Buma, Sena, Reprorecht, Thuiskopie en Leenrecht. Na de wetswijziging van 1 juli 2013 vallen ook de collectieve beheersorganisaties (cbo’s) zonder aan de wet ontleend mandaat (de zogenaamde ‘vrijwillige cbo’s) onder het toezicht van het College. Welke dat zijn, hangt af van de wettelijke aanwijzing bij AMvB die op advies van het College van Toezicht tot stand komt. Voor de aanwijzing geldt een drempel van een incassoniveau van 1 miljoen euro, over twee opeenvolgende jaren gemeten. De twaalf vrijwillige cbo’s die lid zijn van VOI©E voldoen – evenals de vijf ‘monopolisten’ – als gevolg van het CBO-Keurmerk reeds aan alle eisen met betrekking tot transparantie en governance, keren binnen drie jaar uit, geven sinds 2011 vier keer per jaar alle door het College verlangde financiële informatie en hebben de richtlijnen voor integer bestuur, die ook onder toezicht van het College staan, geïmplementeerd. Ook voor deze twaalf cbo’s is de invloed van de wetswijziging op de huidige praktijk beperkt.

Nieuw: ex ante toezicht door het College
De aangewezen vrijwillige cbo’s zullen er voortaan aan moeten denken besluiten tot statutenwijzigingen of nieuwe of gewijzigde reglementen voor rechthebbenden voor de invoering eerst schriftelijk te laten goedkeuren door het College. De vijf reeds onder toezicht staande organisaties zijn hier al aan gewend.

Nieuw voor alle cbo’s die in de markt incasseren, is dat voortaan ook voor model(licentie)overeenkomsten voorafgaand aan de invoering schriftelijke toestemming van het College is vereist. Dat geldt ook voor besluiten tot eenzijdige tariefsverhoging (verhoging boven de bij AMvB vastgestelde indexering die niet is overeengekomen met een representatieve organisatie van betalingsplichtigen) die niet zijn gebaseerd op toegenomen gebruik. Die eenzijdige tariefsverhogingen worden door het College getoetst op buitensporigheid.

Het College krijgt acht weken de tijd om over de voornoemde toestemmingsverzoeken advies uit te brengen, gebeurt dat niet (op tijd) dan wordt het betreffende besluit geacht te zijn goedgekeurd. Welke invloed dit verbrede ex ante toezicht op de praktijk gaat krijgen, is nog ongewis. Het College heeft hierbij een grote beleidsvrijheid en zal hier ongetwijfeld prudent en verstandig mee omgaan. VOI©E heeft veel vertrouwen in het College.

Nieuw voor de vrijwillige cbo’s is nog dat ook zij bezoek van het College kunnen krijgen als het gaat om leden-, aangeslotenen- of bestuursvergaderingen of gewoon bezoek op kantoor en dat ook zij het College schriftelijk moeten informeren over substantiële investeringen (gebeurt ook al sinds 2011) en het (mede) oprichten van of deelnemen in een andere rechtspersoon. Dat laatste moest overigens ook al aan het Keurmerkinstituut worden gemeld, omdat dit consequenties kan hebben voor het verleende keurmerk.

Transparantie algemene en financiële beleid reeds gerealiseerd
Zoals gezegd voldoen alle VOI©E-leden al aan de uitgebreide eisen met betrekking tot het financiële en algemene beleid die staan opgenomen in artikel 2 van de wet.

Deze eisen zijn sinds 2011 onderdeel van de CBO-Keurmerkcriteria en worden jaarlijks getoetst door een onafhankelijke auditor van het Keurmerkinstituut. Als een cbo niet aan een van deze eisen voldoet, wordt geen CBO-Keurmerk verleend. In 2011 en 2012 hebben alle VOI©E-leden het keurmerkcertificaat verdiend.

De verplichting om een jaarrekening op te stellen overeenkomstig Titel 9 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek zal consequenties hebben voor de opstelling van jaarrekeningen die nu “gelijkwaardig” aan Titel 9 zijn opgesteld. Na overleg met het College heeft VOI©E daartoe reeds in 2012 een project harmonisering financiële verslaglegging opgezet, zodat alle jaarrekeningen vanaf het verslagjaar 2013 aan deze wettelijk eis voldoen en dan ook nog op een zo eenduidig mogelijke wijze.

Financiering en sanctiemogelijkheden van het College
Het College van Toezicht werd voor het grootste deel gefinancierd door de vijf onder toezicht staande cbo’s. Met ingang van 1 juli 2013 worden de kosten van het College volledig door het ministerie van Veiligheid en Justitie vergoed.

Het College krijgt echter vanaf 1 juli de sanctiemogelijkheid om een forse boete aan een cbo op te leggen, waarvan de opbrengst kan worden aangewend ter financiering van de kosten van het College.

Naar verwachting zal dat niet zo’n vaart lopen, omdat het College eerst informeel overlegt, vaak ook met VOI©E als het advies meer cbo’s aangaat, daarna een advies geeft en pas als dat advies niet wordt opgevolgd tot een aanwijzing overgaat. Aan die aanwijzing kan een dwangsom worden verbonden en als dat ook niet helpt, kan een boete worden opgelegd. De ervaring met de adviesbevoegdheid van het College sinds 2003 is, dat alle adviezen in goed overleg zijn opgevolgd en dat het nooit tot sancties hoefde te komen.

Normering topinkomens
De Wet Normering Topinkomens wordt per 1 juli 2013 analoog van toepassing verklaard op de bezoldiging van “de leden van de uitvoerende, adviserende en toezichthoudende organen van een collectieve beheersorganisatie alsmede de hoogste ondergeschikte of de leden van de groep hoogste ondergeschikten aan dat orgaan en degene of degenen die is of zijn belast met de dagelijkse leiding van een collectieve beheersorganisatie.”

Voor topfunctionarissen geldt in 2013 een maximale bezoldiging van 228.599 euro per jaar (gebaseerd op 130 procent van het brutosalaris van een minister, vermeerderd met componenten voor onkostenvergoeding en het werkgeversdeel van het pensioen).

Voor “leden, onderscheidenlijk voorzitters, van de hoogste toezichthoudende organen van een rechtspersoon geldt een bezoldiging van maximaal 5% van de maximale bezoldiging voor de leden (11.430 euro per jaar) en 7,5% (17.145 euro per jaar) voor de voorzitter.

Er geldt een overgangsregeling voor bestaande afspraken over de bezoldiging voor de duur van vier jaar; in de daaropvolgende drie jaren moet de hogere bezoldiging worden afgebouwd in een bij wet aangegeven tempo, zodat het maximum in werking treedt per 1 januari of 1 juli 2020. De overgangsregeling geldt niet voor wijzigingen van de bezoldiging die op of na 18 januari 2012 (de datum waarop dit voorstel bij de Tweede Kamer werd ingediend) zijn afgesproken.

De normering zal slechts op enkele personen betrekking hebben.

Geschillencommissie gaat over billijkheid van tarieven oordelen
Per 1 juli zal een geschillencommissie worden aangewezen voor de beslechting van geschillen over de billijkheid van de hoogte van door cbo’s in rekening gebrachte vergoedingen. Dit zal ongetwijfeld de Geschillencommissie Auteursrechten worden die sinds 1 oktober 2011 door VOI©E en VNO-NCW / MKB Nederland bij de stichting Geschillencommissies is ondergebracht voor de beslechting van geschillen over de toepassing van tarieven. De projectkosten voor de start van deze geschillencommissie zijn al door het ministerie van Veiligheid & Justitie als opdrachtgever gefinancierd.

Over het aantal geschillen en de impact die uitspraken zullen hebben op de praktijk tasten alle betrokkenen nog in het duister.

De staatssecretaris moet bij de aanwijzing nog een beslissing nemen over de financiële bijdrage van betrokken partijen aan de zogenaamde zaaksgerelateerde kosten van de geschillen.

Nadere regelgeving mogelijk
De Wet toezicht bevat een aantal zogenaamde delegatiebepalingen volgens welke nadere regels kunnen worden getroffen bij algemene maatregel van bestuur. AMvB’s zijn mogelijk over het brede scala van regels voor het algemene en financiële beleid, indexering, en de eerder genoemde aanwijzing van cbo’s en aanwijzing van de Geschillencommissie.

Wat dit voor de praktijk gaat betekenen valt dus niet met zekerheid te zeggen. VOI©E rekent erop dat de staatssecretaris bij reeds noodzakelijk geachte AMvB’s nauw aansluit op wat reeds via zelfregulering tot stand is gekomen en voor het overige de bereikte resultaten van zelfregulering eerst evalueert over drie jaar, voordat extra eisen worden gesteld.

Volledig overzicht
Voor een overzicht van alle wetswijzigingen, waarin ook de aanpassingen gedurende het vijfjarige wetgevingstraject zijn gemarkeerd, hierbij een ongeautoriseerde geconsolideerde versie van de Wet Toezicht tot en met de aanvaarding door de Eerste Kamer op 5 maart jongstleden.

Meer lezen hierover? Fundamenteel debat in de Eerste Kamer: een beschouwing

R.J.F. Wigman, Een nieuwe visie op gemeenschappelijk auteursrecht?, www.ie-forum.nl, IEF 12404.

Een bijdrage van Roland Wigman, Versteeg Wigman Sprey advocaten.

Inmiddels is het wetsvoorstel tot implementatie van Richtlijn 2011/77/EU (verlenging beschermingstermijn uitvoerende kunstenaars) al weer enige tijd terug bij de Tweede Kamer ingediend. Tot mijn grote verbazing heeft het wetsvoorstel kennelijk de zegen van de Commissie Auteursrecht en heeft de Memorie van Toelichting niet tot reuring onder de beoefenaars en liefhebbers van het auteursrecht geleid.

Volgens de betreffende richtlijn wordt richtlijn 2006/116/EG (betreffende de beschermingstermijn van het auteursrecht en bepaalde naburige rechten) gewijzigd in die zin dat in die richtlijn aan art. 1 een zevende lid wordt toegevoegd dat bepaalt dat de beschermingstermijn van een muziekwerk met tekst 70 jaar bedraagt na de dood van de langstlevende van de componist en tekstdichter, mits muziek en tekst specifiek zijn gecreëerd voor het muziekwerk met tekst. Ik zou bijna zeggen, met de woorden van art. 45a Aw.: "een daartoe bestemde bijdrage" zijn.

(...bijdrage is ingekort...)

Heb ik iets gemist? Sinds wanneer bestaat op een muziekwerk met tekst gemeenschappelijk auteursrecht wanneer de muziek is gecomponeerd door maker A en de tekst is geschreven door maker B? Het nog altijd geldende arrest van de Hoge Raad in deze is het arrest La belle et la bête. De Hoge Raad overweegt in dit arrest: "dat toch voor de vraag of er is een gemeenschappelijk auteursrecht als bedoeld in artikel 26 der Auteurswet, toekomende aan de gezamenlijke makers van eenzelfde werk, waarbij ieders auteursrecht slechts aandeel geeft in het auteursrecht op het geheel, niet doorslaggevend is of uit de samenwerking van twee of meer kunstenaars een zelfstandig kunstwerk is geboren, waarin hun bijdragen tot één aesthetische eenheid zijn geworden, maar beslissend is of dit werk is ontstaan door zodanige samenwerking der kunstenaars, dat ieders afzonderlijke bijdrage daarvan niet meer is te scheiden, zodat het buiten het verband van het geheel geen afzonderlijk voorwerp van artistieke beoordeling kan zijn."

Roland Wigman

Bjorn Schipper, Twee kleine juridische kronieken van het muziekrecht; Tweede deel: overzicht van spraakmakende rechtszaken uit 2012, Ntb: Muziekwereld 2013-1.

Een bijdrage van Bjorn Schipper, Bousie advocaten.

Als vervolg op mijn eerste kleine juridische kroniek van het muziekrecht over het jaar 2011 in deze Muziekwereld [red. IEF 12206] het tweede deel dat spraakmakende zaken uit het kalenderjaar 2012 bevat. Ook deze keer blijf ik weer op basis van dezelfde uitgangspunten in de buurt van de muziekpraktijk. Anders dan in de vorige kleine kroniek heb ik nu wel een gepubliceerde uitspraak van de Vaste Commissie Plagiaat (VCP) van Buma/ Stemra in het overzicht verwerkt. Deze VCP-uitspraken worden in toenemende mate wel gepubliceerd. Hoewel in 2012 ook de allereerste uitspraak van de fonkelnieuwe Geschillencommissie Auteursrechten is gewezen, is hiervoor in deze kroniek geen plaats omdat het geen muziekgebruik betrof.

Nanada c.s./Van Hemert: publishing [red IEF 10756]
Paperclip/NCRV Paperclip: geen omgekeerd verwarringsgevaar [red. IEF 10845]
Nederlands Symfonieorkest/ Nederlands Philharmonisch Orkest [red. IEF 11168]
Nanada cs./Golden Earring: publishing [red. IEF 11451]
VCP zaak 162: ‘Ochtendspits’ [red. IEF 12199]
Sena/Exploitatiemaatschappij W.: collectieve kortingsregeling [red. IEF 11505]
Dr. Media cs./Gers Pardoel: ik neem je (niet meer) mee [red. IEF 11668]
8ball Music/Lubix: hoofd(pijn)set [red. IEF 11892]
Screentime cs./SBS cs.: rivaliserende popstars [red. IEF 12008]
Nederland.FM: embedded radiostreams [red. IEF 12159]
Buma cs./Heinz: het hagelliedje [red. IEF 12181]

Lees deel 1 van deze kleine juridische kroniek, en deel 2 hier.

Kamerbrief, Aanbieding rapport 'Online uitlenen van e-books door bibliotheken', referentie 469165. Bijlage 'Verkenning ‘Online uitlenen van e-books door bibliotheken’ (Pdf).

In de Hoofdlijnenbrief actualisering bibliotheekwetgeving van 7 december 20111 is een verkenning aangekondigd naar het vraagstuk van het leenrecht in het digitale domein. Openbare bibliotheken hebben op basis van een beperking in de Auteurswet de mogelijkheid om auteursrechtelijk beschermde, fysieke werken tegen een billijke vergoeding uit te lenen. Bij verschillende gelegenheden is in het kader van de landelijke digitale bibliotheek de vraag naar de toepasselijkheid van het leenrecht op e-books aan de orde geweest. Genoemde verkenning is inmiddels afgerond. Het rapport ‘Online uitlenen van e-books door bibliotheken’ treft u hierbij aan.

Onderzocht is of het uitlenen van digitale werken (e-lending) door openbare bibliotheken onder de regeling van het leenrecht in de Auteurswet kan vallen en of het Europese auteursrechtelijke kader ruimte laat voor een wettelijke uitzondering in het auteursrecht. Voorts is onderzocht wat de economische gevolgen zouden zijn van de invoering van een eventuele wettelijke beperking. Ten derde is gekeken naar hoe e-lending in een aantal landen is vormgegeven.

Het onderzoek geeft de volgende bevindingen:

• Uit de tekst en de geschiedenis van de huidige Auteurswet moet de conclusie worden getrokken dat de wet alleen betrekking heeft op het uitlenen van stoffelijke (fysieke) exemplaren van werken en geen ruimte laat voor e-lending;

• Ook de Richtlijn verhuurrecht en uitleenrecht, die het leenrecht voor de lidstaten van de Europese Unie heeft geharmoniseerd, lijkt beperkt te zijn tot de uitleen van materiële exemplaren en laat daarom waarschijnlijk geen ruimte voor aanpassing van de Nederlandse wet;
• Behalve de Richtlijn verhuurrecht en uitleenrecht is ook de Auteursrechtrichtlijn van 2001 van belang. Deze bevat een limitatieve lijst van toegestane wettelijke beperkingen van het auteursrecht, waaronder ook enkele beperkingen voor openbare bibliotheken. Geen van deze bepalingen biedt de bibliotheken de ruimte om aan hun leden e-books online ter beschikking te stellen;
• Ten aanzien van de economische gevolgen geeft het rapport aan dat een aantrekkelijk uitleenaanbod van e-books kan leiden tot omzetderving bij commerciële partijen. E-lending door openbare bibliotheken kan daarentegen ook positieve effecten voor marktpartijen hebben, doordat via dat aanbod nieuwe groepen consumenten kunnen worden bereikt en lezers interesse kunnen ontwikkelen voor de aanschaf van e-books.

Op grond van bovenstaande bevindingen moet de conclusie worden getrokken dat het bestaande Europese kader van richtlijnen op het terrein van het auteursrecht geen ruimte laat voor invoering op nationaal niveau van een wettelijke uitzondering die e-lending door openbare bibliotheken – al dan niet tegen vergoeding – toestaat. Dit betekent dat het uitlenen van e-content door openbare bibliotheken zal moeten plaatsvinden op basis van contractuele afspraken tussen betrokken partijen zoals auteurs, uitgevers, rechtenorganisaties, distributeurs en bibliotheken. Met deze bevindingen en conclusies houd ik rekening bij de aangekondigde bibliotheekwetgeving, die u na de zomer krijgt toegezonden.

In Europees verband wordt langs verschillende lijnen aandacht gegeven aan de transitie van openbare bibliotheken van fysiek naar digitaal. Waar mogelijk zal ik bepleiten dat daarbij ook het onderwerp ‘e-lending en openbare bibliotheken’ op de agenda komt.

NMa 18 januari 2013, zaaknummer 7549 (wob-verzoek VEVAM, samenwerking RODAP)

De Nederlandse Mededingingsautoriteit heeft op met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), een verzoek ontvangen van VEVAM om alle schriftelijke stukken te verstrekken inzake  documenten die de Nederlandse Mededingingsautoriteit vanaf 1 december 2010 onder zich heeft welke zien op de samenwerking binnen (dan wel met) RODAP (en haar afzonderlijke leden). RODAP vertegenwoordigt de partijen in de waardeketen van productie tot en met distributie van audiovisuele mediadiensten: film- en televisieproducenten, omroepen en distributeurs. Het Wob-verzoek is gedeeltelijk gehonoreerd.

De niet verstrekte informatie wordt geweigerd omdat het vertrouwelijk verstrekte bedrijfs- en fabricagegegevens betreft (artikel lo, eerste lid, aanhef en onder c, van de Wob), er bij verstrekking sprake is van onevenredige benadeling op grond van artikel io, tweede lid onder sub g Wob, er sprake is van persoonlijke beleidsopvattingen (artikel 13 lid 1 Wob) en/of er sprake is van aantasting van informatie welke op grond van de Wet bescherming persoonsgegevens niet wordt verstrekt.

Omdat uw verzoek deels betrekking heeft op informatie afkomstig van of betrekking hebbend op derden, is aan die derden gevraagd of zij bezwaar hebben tegen openbaarmaking en zo ja, op welke gronden van artikel 10 van de Wob. Omdat niet alle verzoeken tot geheimhouding geheel zijn ingewilligd, verstrek ik u, gelet op artikel  6,  derde lid, van de Wob de geschoonde informatie twee weken na de bekendmaking van dit besluit. De bovenbedoelde derden ontvangen een afschrift van dit besluit.