Foto / beeld  

Rosenthal-Engels vordert, kort gezegd, afgifte van de collectie en bovendien een verbod op het zonder toestemming openbaar maken of verveelvoudigen van de tekeningen en dagboekbrieven. Hierbij doet zij een beroep op art. 28 en 29 Aw, alsmede art. 5:2 BW. In reconventie vordert Arnold schadevergoeding wegens vexatoir gelegd beslag.

De rechtbank onderzoekt eerst of er sprake is van een bij eiseres berustend auteursrecht. Van de gehele opgekochte collectie vallen enkel de tekeningen en dagboekbrieven onder het auteursrecht; hiervan staat onbetwist vast dat ze door de kunstenaar Engels zijn gemaakt en door erfopvolging toekomen aan eiseres. Van de foto’s staat niet vast dat deze door Engels of eiseres zijn gemaakt, net als de boeken.

De rechtbank is van oordeel dat voldoende aannemelijk is geworden dat Arnold voor eigen gebruik heeft verkregen en niet in soortgelijke zaken handel drijft (artikel 29 Aw). Voldoende aannemelijk is geworden dat Arnold de collectie heeft gekocht als persoonlijke hobby en dat de vordering dientengevolge zal worden afgewezen. Van auteursrechtinbreuk door Arnold zelf is eveneens geen sprake. De opeising is derhalve onrechtmatig.

Met betrekking tot de gestelde uitputting oordeelt de rechtbank: “Hoewel Rosenthal-Engels stelt dat toestemming van haar voor overdracht van de tekeningen en de dagboekbrieven ontbrak, is de rechtbank van oordeel dat desalniettemin in het onderhavige geval sprake is van het door Rosenthal-Engels in het verkeer brengen van de tekeningen. Zij heeft er voor gekozen om een opkoper in te schakelen voor het leeghalen van haar woning en het verkopen van de daarin aanwezige goederen. Dat daarbij al dan niet tekeningen of dagboekbrieven van de zoon zonder haar toestemming zijn meegenomen, komt voor haar rekening en risico. (…) Aldus is sprake van uitputting van de auteursrechten […] als bedoeld in artikel 12b Aw.”

In reconventie oordeelt de rechter dat het beslag i.c. vexatoir en daarmee onrechtmatig was. Eiseres dient de materiële schade (kwaliteitssloten) wel en de gestelde immateriële schade (stress) niet te vergoeden.

De proceskosten worden gecompenseerd. Beide partijen zijn over en weer op enkele punten in het ongelijk gesteld.

Lees het vonnis hier.

"4.6.  Het voorgaande leidt de rechter tot de conclusie dat met de vervaardiging van het boeddhaschilderij, zoals afgebeeld op de aan dit vonnis gehechte foto, sprake is van een verveelvoudiging zoals bedoeld in artikel 13 Auteurswet. Voorshands is dan ook in voldoende mate aannemelijk geworden dat Mondiart inbreuk maakt op de auteursrechten van Hoes. De verweren onder iv en v falen derhalve.”

Mondiart moet haar afnemers verzoeken de door Mondiart geleverde inbreukmakende schilderijen terug te zenden. Ook heeft de rechter Mondiart bevolen de gehele voorraad van verveelvoudigde schilderijen ter vernietiging af te geven aan de kunstenares. De rechter legt een dwangsom op van 15.000 euro per overtreding danwel 1000 euro voor ieder schilderij waarmee in strijd met het vonnis wordt gehandeld. Voor iedere dag dat Mondiart in gebreke blijft met de nakoming van de veroordeling staat een dwangsom van 1000 euro per dag.

Lees het vonnis hier.

Het hanteren van de aanduiding ‘Coöperatie Cosis Specialisten in Subaru’ wordt aangemerkt als handelsnaamgebruik: ‘Op het moment dat de aanduiding “Coöperatie Cosis Specialisten in Subaru” zowel in het briefhoofd staat vermeld, direct gevolgd door adres en internetgegevens, als onderaan de prijslijst, eveneens direct gevolgd door adresgegevens, zal de gemiddelde geadresseerde dit als handelsnaamgebruik opvatten en niet slechts als beschrijving van de (handels)activiteiten/werkelijke hoedanigheid van de leden van Cosis. Dat de brief is ondertekend met Coöperatie Cosis zonder toevoeging “Specialisten in Subaru” doet hieraan geen afbreuk. Evenmin als de verdere inhoud van de brief en/of het persbericht.’ (r.o. 4.8). Cosis is jegens Subaru tekortgeschoten in de nakoming van artikel 1 van de vaststellingovereenkomst.

Voor wat betreft de daardoor verschuldigde boete oordeelt de Rechtbank dat het aantal overtredingen niet afhankelijk is van het aantal verzonden brieven waaruit een mailing bestaat (50 verzonden brieven). In dit geval is volgens de Rechtbank sprake van twee overtredingen omdat de naam Cooperatie Cosis Specialisten in Subaru twee keer in de mailing voorkomt (r.o. 4.10).

Met betrekking tot een onder Subaru-rijders door Cosis verspreide brochure waarin beeld- en woordmerken van Subaru worden gebruikt, oordeelt de Rechtbank (verwijzend naar BMW/Deenik) dat het de vraag is of de brochure de ongeoorloofde indruk heeft gewekt dat er een commerciële band bestaat tussen Cosis en Subaru. Daarvoor acht de Rechtbank de volgende omstandigheden van belang:

‘a. Cosis maakt in de brochure zowel gebruik van het beeldmerk van Subaru c.s. (ovaal met zes sterren) als van het woordmerk SUBARU. In het algemeen zal beeldmerkgebruik naast woordmerkgebruik tot het oordeel leiden dat de indruk wordt gewekt van het bestaan van een commerciële band.

b. Cosis maakt in de brochure reclame voor nieuw op de markt gebrachte auto's en spreekt over een introductieshow. In zijn algemeenheid worden nieuw geïntroduceerde automodellen van een bepaald merk veeleer bij officiële dealers aangeboden. Dit brengt mee dat bij potentiële klanten sneller de indruk wordt gewekt dat de brochure afkomstig is van Subaru c.s. of van aan haar gelieerde ondernemingen.

c. In de brochure is een lijst met namen, adresgegevens en telefoonnummers van Cosis-leden opgenomen. Mede nu het als onvoldoende betwist ervoor moet worden gehouden dat een groot aantal van de in deze lijst vermelde leden vroeger wel officiële Subaru-dealers zijn geweest en sommige leden ook officiële dealers zijn van andere merkauto's, kan deze lijst een indruk wekken van een landelijk dealernetwerk, en kunnen potentiële klanten eerder in de veronderstelling komen te verkeren dat de brochure afkomstig is van een aan Subaru c.s. gelieerd aantal dealers.

d. In de brochure is gebruik gemaakt van de kleurencombinatie blauw/geel. Door Cosis is niet betwist dat deze kleuren tot medio 2003 kenmerkend zijn geweest voor de Subaru-dealerorganisatie. Dat dit mogelijk niet van begin af aan het geval is geweest, doet hieraan niet af Dat de kleurencombinatie blauw/geel verder niet als merk is gedeponeerd doet niet eraan af dat het gebruik maken van deze kleurencombinantie één van de elementen kan zijn die meebrengen dat bij het publiek de indruk kan ontstaan dat zij van doen heeft met een aan Subaru c.s. gelieerde onderneming.’

De Rechtbank komt tot het oordeel dat Cosis met de brochure de indruk kan wekken dat er een commerciële band bestaat. Aldus handelt Cosis in strijd met artikel 4 van de vaststellingovereenkomst (r.o. 4.17).

Met betrekking tot de gestelde auteursrechtinbreuk oordeelt de Rechtbank dat de foto’s, waarop diverse Subaru personenauto’s al rijdend en in een landschappelijke omgeving zijn te zien, auteursrechtelijk beschermd zijn. ‘De auto’s zijn niet op een gebruikelijke wijze maar op een originele manier vanuit een specifiek gekozen perspectief gefotografeerd waarbij door de maker van de foto’s keuzes zijn gemaakt ten aanzien van bijvoorbeeld de setting waarin de foto’s zijn geplaatst en de belichting.’ Nu als onbetwist vaststaat dat Cosis deze foto’s zonder toestemming van Subaru op haar website heeft geplaatst en openbaar gemaakt, maakt Cosis inbreuk op de auteursrechten van Subaru (4.25).

Volgt forfaitaire kostenveroordeling (de zaak is aangebracht vóór de handhavingsrichtlijn).

Lees het vonnis hier. 

“Duidelijk is dat Holbox geen toestemming had van eiser om de foto’s in het tijdschrift ‘Navenant’ te plaatsen. Holbox beroept zich in dit verband op de overeenkomst die zij met de journalist heeft gesloten. Naar het oordeel van de kantonrechter ten onrechte. Immers, geenszins is gebleken dat de journalist was te beschouwen als rechtverkrijgende van eiser.

Het had op de weg van Holbox gelegen om een nader onderzoek in te stellen naar de identiteit van de fotograaf. De enkele omstandigheid dat zij te maken had met een deadline vormt geen excuus om dit onderzoek na te laten. Aldus heeft Holbox gehandeld in strijd met artikel 12 van de Auteurswet.

Daar komt bij dat Holbox eveneens heeft gehandeld in strijd met artikel 25 van de Auteurswet door niet de naam van eiser te vermelden bij de gepubliceerde foto’s. Holbox had beter moeten weten en wist ook beter nu zij in genoemde en overgelegde editie van Navenant wel degelijk de makers van eveneens gepubliceerde foto’s heeft vermeld. Holbox is dan ook schadeplichtig. Een aanbod tot rectificatie maakt dit niet anders.”

En over de schade: “Nu tussen Holbox en eiser geen contractuele relatie heeft bestaan zijn de algemene voorwaarden van de Fotografenfederatie in casu niet van toepassing. Naar het oordeel van de kantonrechter neemt dit echter niet weg dat voor de vaststelling van de hoogte van het in rekening te brengen honorarium en de schadevergoeding aansluiting kan worden gezocht bij de in het maatschappelijk verkeer gangbare tariefstellingen ten tijde van het uitkomen van bedoelde editie van Navenant in december 2005, waartoe de algemene voorwaarden van de Fotografenfederatie als richtsnoer zullen worden genomen. Holbox heeft niet weersproken dat de thans gevorderde bedragen op die voorwaarden zijn gebaseerd.”

Lees het vonnis hier.  

De beslagen zijn derhalve alleen formeel al onrechtmatig gelegd, maar ook ten aanzien van de materiele kant van de zaak oordeelt de voorzieningenrechter: “de totaalindruk verschilt zozeer van het nieuwe jaguar logo dat inbreuk niet aannemelijk is en dat afbreuk van het onderscheidend vermogen van van het jaguar-logo niet in de rede ligt. (…) Niet kan worden gezegd dat het logo cvan Unifruit een duidelijk overeenstemmende indruk geven waardoor bij het publiek gevaar bestaat voor associatie met het merk van Zwaardfruit.”

Met betrekking tot het auteursrecht: “Op basis van bovenvermelde totaalindruk is op het moment voldoende aannemelijk dar het Puma logo een onafhankelijke schepping is en dus geen nabootsing. ”

Zwaardfruit wordt veroordeeld in de (richtlijnconforme) proceskosten, gematigd tot een bedrag van zo’n 7000 euro aan advocaat- en vertaalkosten.

Lees het vonnis hier. Eerder bericht en eerder vonnis hier.

Indien al sprake zou zijn van onrechtmatig handelen, volgt evenwel niet zonder meer dat de vorderingen  toewijsbaar zijn. Voor toewijzing van deze vorderingen is immers noodzakelijk dat er (thans) activiteiten worden verricht die, in het licht van de mogelijke onrechtmatigheid, verboden moeten worden. Omdat niet gebleken is dat gedaagde sub 2 op enig moment ten opzichte van Securisys zelfstandig concurrerende werkzaamheden heeft verricht, en omdat onvoldoende aannemelijk dat gedaagde sub 1 op dit moment concurrerende werkzaamheden jegens Securisys verricht, worden de vorderingen afgewezen.

Lees het vonnis hier.

Dan art. 8 Aw. Verweerder stelt zich op het standpunt dat eiser geen rechten kan doen gelden ter zake van de gestelde inbreuk nu zij niet de maker van het werk is. De rechtbank geeft eiser de gelegenheid te bewijzen dat zij rechthebbende is op grond van art. 8 Aw. en verwijst de zaak daartoe naar de rol. Slechts indien zij hierin slaagt kan zij rechten doen gelden ten aanzien van het litigieuze logo.

Vervolgens gaat de rechter in op de merkenrechtelijke aspecten van deze zaak. De rechtbank stelt vast dat het beeldmerk Jaguar, eye for quality, als een bekend beeldmerk kan worden aangemerkt. Zij baseert dit onder meer op de door eiser overgelegde merkbekendheidsonderzoek.

Deze rechtbank stelt dat de bekendheid in één lidstaat van de Benelux volstaat. Ter onderbouwing van haar oordeel dat er sprake is van inbreuk op het Jaguar beeldmerk haakt de rechtbank aan bij haar eerdere overwegingen ten aanzien van de ontlening in de zin van de Auteurswet.

"In het oordeel van de rechtbank betreffende de vraag of in het onderhavige geval sprake is van inbreuk op de op het beeldmark rustende auteursrechten, ligt reeds besloten dat gevaar voor associatie in merkenrechtelijke zin aanwezig moet worden geacht."

In zoverre vallen de respectievelijk de inbreukvraag op grond van Auteurwet en het Merkenrecht samen. Nu de rechter heeft geoordeeld dat de deelvorderingen voor zover gebaseerd op het merkenrecht in beginsel voor toewijzing vatbaar zijn, zal de vordering gebaseerd op de Auteurswet naar aller waarschijnlijkheid worden toegewezen, wanneer eiser slaagt in haar bewijsopdracht. Wordt vervolgd.

Lees het vonnis hier.

De Voorzieningenrechter oordeelt dat het vogeltje, de eekhoorn en de vlinders moeten worden aangemerkt als werken in de zin van de Auteurswet. De afbeeldingen hebben een eigen en oorspronkelijk karakter en dragen het persoonlijk stempel van de maker (zie voor de beschrijving daarvan het vonnis, r.o. 4.1). Het verweer dat Snik de maker is wordt niet gevolgd, omdat ter zitting is verklaard dat zij al jarenlang in loondienst is van Hema. “De omstandigheid dat de mogelijkheid bestaat om in individuele arbeidsovereenkomsten af te wijken van de hoofdregel dat de werkgever rechthebbende is op auteursrechten van werknemers is onvoldoende om aan te nemen dat daarvan in deze zaak sprake is, zodat niet Hema, maar Els Snik rechthebbende zou zijn op haar ontwerpen.”

De inbreuk op de auteursrechten van Hema wordt vervolgens aangenomen omdat de totaalindruk van de door Action gehanteerde afbeeldingen zodanig overeenstemt met de afbeeldingen op Hema producten, dat aannemelijk is dat van ontlening sprake is. “Action heeft alle onder 4.1 vermelde karakteristieke elementen van de in het geding zijnde afbeeldingen overgenomen, waarbij het enige verschil is dat de eekhoorn in spiegelbeeld is afgebeeld en dat de kleuren anders zijn.” De omstandigheid dat afbeeldingen van eekhoorns, vogeltjes en vlinders in zijn algemeenheid geschikt zijn om producten voor met name kinderen aantrekkelijk te maken doet daaraan niet af. De door Action overgelegde andere afbeeldingen laten volgens de voorzieningenrechter immers een hele andere totaalindruk achter. Dat de ballonnen deel uitmaken van een pakketje neemt de inbreuk ook niet weg. Irrelevant is dat Hema thans geen ballonnen met de in het geding zijnde afbeeldingen verkoopt.

Ook een beroep op de algemene voorwaarden van Action, waarin voor wat betreft haar leverancier een garantie- en vrijwaringsbepaling is opgenomen, kan haar volgens de voorzieningenrechter niet baten omdat zij niet afdoen aan de eigen verantwoordelijkheid van Action om zelf geen inbreukmakende artikelen te verhandelen.

De vordering tot winstafdracht wordt afgewezen: “Een geldvordering is in kort geding alleen toewijsbaar, indien voldoende aannemelijk is dat de vordering in een eventuele bodemprocedure zal worden toegewezen en van de eiser niet gevergd kan worden dat hij de afloop van de bodemprocedure afwacht. Met betrekking tot de door Hema gevorderde winstafdracht is niet aan dit criterium voldaan. Voorshands is onvoldoende duidelijk of Action met de be[ver?, IEF]handeling van de inbreuk makende ballonnen (een substantiële) winst heeft gemaakt, noch heeft Hema nader gemotiveerd wat haar spoedeisende belang is bij deze vordering.”

Naast de overige nevenvorderingen, worden de volledige proceskosten worden wél toegewezen: “Hiervoor is van belang dat Action ook na de sommatie van 2 november 2006 niet bereid is geweest de inbreuk te staken, maar slechts de verkoop van de ballonnen heeft opgeschort in afwachting van de uitkomst van dit geding. Hierdoor heeft zij Hema genoodzaakt tot het voeren van dit geding. Ook deze vordering van Hema zal dan ook worden toegewezen, waarbij de door Hema in het geding gebrachte specificatie van deze kosten tot uitgangspunt zal worden genomen, aangezien deze niet onredelijk voorkomt.”

Lees het vonnis hier.