Auteursrecht  

Bijdrage ingezonden door Charlotte Meindersma, Charlotte's Law & Fine Prints. Embedden, licentie, recht & praktijk, handhaving en oplossing voor de praktijk. Getty stelt vanaf vandaag (6 maart 2014) 35 miljoen beelden ter beschikking voor niet-commercieel gebruik. Een vernieuwende stap in de strijd om auteursrechten in de beelden- en fotoindustrie.

EMBEDDEN
Getty stelt deze voorwaarden uiteraard wel onder een bijzondere licentie ter beschikking. De 35 miljoen foto’s mogen enkel gebruikt worden door deze te embedden. Getty maakt daarvoor speciale embed links aan bij de beelden. Alleen deze links mogen gebruikt worden.
Getty heeft hiervoor gekozen, omdat ze zo invloed hebben op de wijze waarop naamsvermelding plaatsvindt en omdat het plaatje op deze manier altijd naar de website van Getty zal leiden, waar voor het beeld vervolgens ook een licentie voor ander soort gebruik te verkrijgen is.
Op een later moment wil Getty bovendien reclame aan de beelden toevoegen, zoals dat nu ook bij YouTube filmpjes te zien is. Over de exacte invulling daarvan denken ze nog na.

LICENTIE
Getty biedt een vrij korte, maar onduidelijke licentie aan. Simpel gezegd staan ze commercieel gebruik in deze licentie niet toe, maar redactioneel wel.
Commercieel is in elk geval reclame, advertenties en merchandising. De beelden mogen enkel voor redactionele doeleinden gebruikt worden. Volgens de licentie zijn dit in elk geval beelden met een nieuwswaarde.

RECHT & PRAKTIJK
Er blijft een groot grijs gebied bestaan. De licentie vult dit niet op.
Veel gebruikers van beeld, zoals (redacties van) kranten en tijdschriften, personeelsbladen en reclame-tijdschriften (tijdschriften voor klantenbinding gemaakt worden), zijn al snel van mening dat er sprake is van redactioneel gebruik. Bovendien werken veel stockbureaus niet met goede licenties. Er bestaat een verschil tussen de micro-stock sites, zoals istockphoto, shutterstock en fotolia en de stockbureaus die duurdere, vaak ook exclusievere beelden in licentie geven. Micro-stock sites hebben vaak uitgebreide voorwaarden en licenties, die vooraf vaststaan, terwijl de exclusievere bureaus nauwelijks met duidelijke licenties werken. Waar precies de grens tussen redactioneel en commercieel ligt, is voor partijen zelf vaak ook niet duidelijk. Deze onduidelijkheid door Getty, kan daarom niet ingevuld worden aan de hand van wat in deze branche gebruikelijk is.

HANDHAVING
Getty heeft verder aangegeven hun huidige handhavingsbeleid voort te zetten. Wie gebruik maakt van de embed-functie, maar dit volgens Getty niet binnen de licentie doet, zal daar door Getty op aangesproken worden. Waarschijnlijk meteen met een brief van een van Getty’s advocaten die namens Getty een zeer hoge schadevergoeding zullen vragen.
Enerzijds lijkt Getty welwillend te zijn en juist hun beleid aan te willen passen aan de huidige praktijk, anderzijds biedt hen dit ook kansen de onwetende inbreukmaker die dacht het juist goed te doen, nog sneller en harder aan te pakken.

OPLOSSING VOOR DE PRAKTIJK
Getty wil uiteindelijk advertenties bij deze beelden gaan plaatsen. Het lijkt daarmee voornamelijk op een nieuw verdienmodel. Mensen die gebruik willen maken van de foto’s, zullen ofwel op de traditionele wijze licenties aan moeten kopen via (micro)stock bureaus of kunnen deze gratis beelden gebruiken, waarbij ze in feite via reclame-uitingen betalen. Daarmee lijkt de markt van het beeldgebruik te leren van wat er in de muziekindustrie al een tijd aan de gang is.

Charlotte Meindersma

Ktr. Rechtbank Zeeland-West-Brabant 6 november 2013, CV EXPL 13-1610 (Stamboomboekwerk)
Uitspraak ingezonden door Leo van Osch, KZO|O13 Advocaten. Auteursrecht. Databankenrecht. X1 heeft zich sinds de jaren '80 tot 2003 beziggehouden met het samenstellen van een stamboom en deze afgedrukt in een boekwerk. X2 heeft de stamboomgegevens en een stamboom op de website geneanet.org geplaatst. Dat het boekwerk auteursrechtelijk beschermd is, is onvoldoende feitelijk onderbouwd (middels voorzijde van boekwerk, een pagina, inhoudsopgave en de eerste pagina van de index). Ook een beroep op 2 lid 1 sub a Databankenwet faalt.

Een stamboom komt niet voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking, het betreft immers een opsomming van gegevens die vaststaan en waarin dus geen creatieve keuzes kunnen worden gemaakt, omdat anders de stamboom incorrect of onvolledig is. Dat 14 van de 400 pagina's van het boekwerk is overgenomen, is geen substantieel deel in kwantitatief opzicht.

3.7. Naar het oordeel van de kantonrechter komt de stamboom niet voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking. Een stamboom betreft immers een opsomming van gegevens die vaststaan en waarin dus geen creatieve keuzes kunnen worden gemaakt, omdat anders de stamboom incorrect of onvolledig is. Dat ten behoeve van het samenstellen van de onderhavige stamboom eerst geschriften uit de 18e eeuw zijn ontcijferd en vertaald, de verzamelde gegevens met elkaar zijn verbonden en aan de hand waarvan conclusies zijn getrokken, brengt niet met zich dat de stamboom zelf een intellectuele schepping van X1 is. De ontcijfering en vertaling van de geschriften uit de 18e eeuw zijn immers geen onderwerp van geschil, maar aan de hand van de daarvan gemaakte stamboom. Verder valt niet in te zien dat het verbinden van de gegevens en het trekken van conclusies uit de voorhanden zijnde gegevens enige creatieve arbeid vereist. De keuze of rangschikking van stamboomgegevens vormt geen intellectuele schepping.

3.10. X1 stelt dat 14 van de 400 pagina's van het boekwerk door X2 zijn gebruikt. In kwantitatief opzicht is dit geen substantieel deel.

Dat sprake is van in kwalitatief opzicht substantieel gebruik van het boekwerk heeft X1 niet onderbouwd. X1 stelt niet welk deel van de totale investering in het maken van het boekwerk is gespendeerd aan juist datgene wat X2 zou hebben ontleend.

X1 stelt nog wel dat het door X2 overgenomen deel de volledige samenvatting, een hoofdelement, van het boekwerk betreft en daarom wel substantieel is. Het volledige boekwerk, of een kopie daarvan, heeft X1 echter niet overlegd.

Erik Thijssen, Thecontentmap.nl, voorgepubliceerd op PlatformMakers.nl.
Tijdens Eurosonic Noorderslag werd door Minister Jet Bussemaker www.thecontentmap.nl gelanceerd. De website helpt consumenten om legale content, zoals e-books, muziek, films en TV-uitzendingen op het internet te vinden. Omdat het voor consumenten niet altijd even eenvoudig is te zien of online content met of zonder toestemming van rechthebbenden wordt aangeboden, en of het wel veilig is bestanden te downloaden, wil Thecontentmap.nl een doorverwijzing bieden naar alle aanbieders van legale diensten in Nederland.

Het initatief werd overgenomen uit Engeland waar www.thecontentmap.com al geruime tijd bestaat. De lancering van de website is een van de eerste publieke resultaten van de Federatie Auteursrechtbelangen, het samenwerkingsverband van de gehele auteursrechtensector dat twee jaar geleden werd opgericht. (...)

Een succes mag ook genoemd worden dat Minister Bussemaker de nieuwe website niet alleen lanceerde, maar dat zij ook (financiële) ondersteuning toezegde voor de campagne om de website onder de aandacht te brengen van jongeren, het onderwijs en opvoeders. Een site alleen heeft immers weinig toegevoegde waarde op het internet; alleen als consumenten hem ook weten te vinden, is er een daadwerkelijke meerwaarde om legale content toegankelijker te maken. De minister: ‘Die content is niet zomaar vanuit het niets op het net verschenen. Daar hebben makers en producenten veel tijd, energie en geld ingestoken. Als we willen dat ze dat blijven doen, moeten we ervoor betalen. Eerlijk is eerlijk.’

Ktr. Rechtbank Rotterdam 18 oktober 2013, CV EXPL 13-1988 (Bert van Loo Produkties tegen Rederij FORTUNA)
Uitspraak ingezonden door Bert van Loo, Van Loo Produkties B.V.. Fortuna exploiteert een website met informatie voor het selecteren en boeken van vaartochten. Op een van de pagina's wordt een foto getoond van een typisch Volendams dorpsgezicht, het Noordeinde (foto is soortgelijk aan de foto links). Van Loo is beroepsfotograaf en schrijft Fortuna aan vanwege inbreuk ad €1.250 door onder meer het ontbreken van naamsvermelding. Er wordt aansluiting gezocht bij de algemene voorwaarden van de Fotografenfederatie die weliswaar niet van toepassing zijn op de (niet-contractuele) relatie, maar wel een rechtens aanvaardbaar uitgangspunt vormen om de schade te begroten.

Van Loo vordert een toeslag van één keer het basistarief wegens 'regeling achteraf' ex artikel 18 van de leveringsvoorwaarden (op grond waarvan het recht op drie keer de toeslag bestaat), opsporingskosten ex. artikel 6:96 lid 2 BW, de waardevermindering auteursrecht, gederfde winst en de te verwachten prijsbederf. Fortuna heeft aangevoerd dat de gevorderde toeslag niet redelijk is, gelet op de korte periode dat de foto op haar website heeft gestaan.

5.4 De basisprijs voor de eerste afname van een beeld zoals de foto is € 500,00 exclusief BTW. In dat bedrag zitten vaste order- en researchkosten. Vastgesteld kan worden dat Van Loo het basistarief dat Fortuna aan Van Loo verschuldigd zou zijn geweest indien zij voorafgaand aan de plaatsing toestemming had gevraagd, is misgelopen. Fortuna is de fase, waarbij de mogelijkheid bestand om over dit bedrag te onderhandelen misgelopen door de foto zonder toestemming van Van Loo te plaatsen. De kantonrechter gaat er voor de verdere beoordeling daarom vanuit dat het gevorderde basistarief redelijk is.

5.5 Van Loo vordert een toeslag van één keer het basistarief wegens 'regeling achteraf ex. artikel 18 van de leveringsvoorwaarden (op grond waarvan het recht op drie keer de toeslag bestaat), opsporingskosten ex. artikel 6:96 lid 2 BW en waardevermindering auteursrecht, gederfde winst en te verwachten prijsbederf. Fortuna heeft aangevoerd dat de gevorderde toeslag niet redelijk is, gelet op de korte periode dat de foto op haar website heeft gestaan. Dit verweer houdt geen stand, nu Fortuna een foto op haar website heeft geplaatst waarvoor zij, indien zíj deze wel op de gebruikelijke wijze van Van Loo gekocht zou hebben en ook al wilde zij die foto maar voor een korte periode gebruiken, ook € 500,000 verschuldigd zou zijn geweest. Nu onder 5.3 is geoordeeld dat de leveringsvoorwaarden van de fotografenfederatie als uitgangspunt voor de begroting van de schade mogen dienen, is een toeslag ter hoogte van dit bedrag ook als redelijk te bestempelen. Daarbij heeft te gelden dat het niet aantrekkelijk gemaakt moet worden voor gebruikers van auteursrechtelijk beschermd werk om een inbreuk te herstellen door achteraf alsnog te betalen en dan niet slechter af te zijn dan als zij tevoren toestemming zouden hebben gevraagd. Een dergelijk gebruik van haar werk levert de auteursrechthebbende immers ook schade op. Dat geldt ook voor het weglaten van de naamsvermelding bij de foto zoals die geplaatst is, zodat op grond van artikel 25 lid I sub a Auteurswet nogmaals een verhoging met het basistarief toegestaan is.

5.6 De kantonrechter is van oordeel dat gelet op het voorgaande een schadevergoeding van € 1.250,00 niet, zoals door Fortuna betoogd, als onredelijk aan te merken is. Het gevorderde bedrag aan schadevergoeding zal dan ook toegewezen worden.

Rechter in KG Gerecht EA van Aruba 11 december 2013, KG 2957 van 2013 (Alpargatas tegen Arubian Shoco Authentic and Company/Lazy Feet)
Uitspraak ingezonden door Charles Gielen, NautaDutilh. Met samenvatting van Suzanne van Duijn, Textilia. De slippers en strandkleding van Arubianas maken geen inbreuk op de auteursrechten van Havaianas. Wél zorgen deze voor verwarringsgevaar met het bekende slipper-merk.

Vanaf 2009 kan men op Aruba terecht voor slippers van het merk Havaianas. In 2012 kwam ook concurrent Arubianas op de markt met slippers en strandkleding. Hierop is door Havaianas een rechtszaak aangespannen bij het Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba. Het bekende slippermerk eist ondermeer dat Arubianas stopt met het inbreuk maken op de auteursrechten en merkenrechten van Havaianas. Het gerecht heeft Havaianas nu (deels) in het gelijk gesteld. Lees hier het vonnis.

Geen auteursrecht Havaianas heeft aangevoerd dat haar auteursrecht toekomt. De (combinatie van) elementen van slippers zijn immers zo origineel dat hierop auteursrecht zou rusten. De slippers van Arubianas zouden hierop inbreuk maken. Het gerecht oordeelde echter dat daarmee nog niet zonder meer vast staat dar Havaianas – en geen andere fabrikant – auteursrecht toekomt op die (combinatie van) elementen. De slippers van Arubianas kunnen op hun beurt dan ook niet zonder meer inbreuk maken op het vermeende auteursrecht van Havaianas.

Merkinbreuk Het gerecht is het wel met Havaianas eens dat het (beeld)merk van Arubianas visueel, auditief en begripsmatig een sterke gelijkenis vertoont met dat van Havaianas. Met name het gebruikte lettertype heeft een vergelijkbare uitstraling. Beide merken verwijzen ook naar een welbekende tropische vakantiebestemming. De totaalindruk van de merken komt dus in zoverre overeen dat hierdoor verwarring zou kunnen ontstaan bij het publiek.

Uitspraak Arubianas moet nu iedere inbreuk op het woord- en beeldmerk Havaianas staken. Doet zij dit niet, dan kost dit haar 5.000 Arubaanse florin per dag (iets meer dan 2.000 euro).

4.2. Uit de door gedaagde overlegde productie alsmede ter zitting getoonde slippers is gebleken dat niet alle modellen ARUBIANAS-slippers dezelfde combinatie van door eiseres bedoelde kenmerken vertonen. Een of meer van de kenmerken (bijvoorbeeld de vlag op de straps en de gelaagdheid van de zool) ontbreken op sommige modellen ARUBIANAS-slippers of bevinden zich op een andere plaats op de slipper (de plaatsing van de merknaam op het voetbed). Dat de aanwezigheid van één van deze kenmerken of elke combinatie daarvan al voldoende is om te concluderen dat inbreuk op het door eiseres gestelde auteursrecht wordt gemaakt, heeft eiseres vooralsnog niet aannemelijk gemaakt. (...) Naar het oordeel van het gerecht kan reeds hierom vooralsnog niet van alle modellen ARUBIANAS-slippers gezegd worden dat daarmee inbreuk wordt gemaakt op een aan eiseres toekomend auteursrecht.

4.4. Met name houdt het gerecht het voor mogelijk dat bij het publiek de onjuiste opvatting postvat dat de onder het merk ARUBIANAS op de markt gebrachte producten lokale varianten zijn van de door eiseres geproduceerde HAVAIANAS-slippers.

Op andere blogs:
Fashion United

Joost Becker, Moet elke inbreuk op auteursrechten bestraft worden, of niet?, PhotoQ.nl 28 februari 2014.
(...) De rechtbank [IEF 13384] spreekt samenvattend over een “de minimis” geval en over een “bagatel”. Geen inbreuk dus. Voor zover ik heb kunnen nagaan is artikel 18a Aw, tot de kwestie tussen Masterfile en ABC Kado, slechts één keer eerder in de Nederlandse rechtspraak [AU5454] toegepast. Toen ging het om de overname van een graffitti-tag in de Amsterdam Arena, te zien in een computerspel (een videogame voetbalspel). Verdedigd werd dat het ging om een klein onderdeel in het hele spel van ondergeschikte aard. Het is dan onredelijk, zo is de redenering, dat de rechter een sanctie oplegt door het hele spel te verbieden; de graffiti-tag is immers moeilijk scheidbaar van het spel. Overigens werd in dat geval genoegdoening geboden aan de maker die hem meer naamsbekendheid had kunnen opleveren, maar dat werd door de maker niet geaccepteerd. De Rechtbank Arnhem wees de auteursrechtelijke claims uiteindelijk af.

Lees verder

Hof van beroep Antwerpen 4 februari 2013, gevoegde zaken 2011/AR/1523; 2011/AR/2545; 2011/AR/2546; 2011/AR/2578; 2011/AR/2582 (SABAM tegen Telenet)

5. Beslissing
(...)
- bevestigt het bestreden vonnis waar dit tussen partijen zei voor recht dat de digitale kabeldoorgifte bij simulcastuitzendingen, met name uitzendingen waarbij een simultane, ongewijzigde en integrale gelijktijdige uitzending plaatsvindt van een analoog en digitaal signaal, geen nieuwe vorm van kabeldoorgifte uitmaakt;

- wijst het overige van de oorspronkelijke vordering en tussenvordering van TELENET af;

- alvorens recht te doen heropent de debatten op de zitting van 20 JANUARI 2014 om 9:30 uur.

Erwin Angad-Gaur, Reflecties: Kunstbeleid in Nederland: waarom eigenlijk? Sena Performers Magazine, p. 22-23.
Bijdrage ingezonden door Erwin Angad-Gaur, voorzitter van Sena Performers en secretaris van Ntb. 'All art is quite useless', schreef Oscar Wilde. Wij hebben die boodschap nooit begrepen. Eigenlijk heeft de Nederlandse politiek nooit echt geweten wat ze met de kunsten aanmoest. Wanneer zal men het autonome belang van een levende kunstensector eindelijk gaan inzien?

(...)

Een natie en een maatschappij is meer dan een economische gemeenschap alleen, zo leert de Europese Unie: een entiteit zonder eigen cultuur of herkenbare symbolen, die vooral daarom niet blijkt te leven. Een levende cultuur is de navelstreng van een levende samenleving: dat is de werkelijke legitimatie voor een serieus cultuurbeleid. Aan ons de taak als, cultuursector dat telkenmale – en misschien soms tot vervelens toe – uit te blijven dragen. ‘The cynic knows the price of everything and the value of nothing’, om Wilde nog maar eens te citeren. Hij had het over Nederland kunnen hebben.

Erwin Angad-Gaur

Prejudiciële vraag gesteld aan HvJ EU 22 januari 2014, zaak C-41/14 (Christie’s France) - dossier
Prejudicieel verzoek van Cour de cassation, Frankrijk. Volgrecht. Verzoekster heeft een veilinghandel. Het Syndicat national des antiquaires (SNA, verweerder) heeft een vordering tegen verzoekster ingesteld omdat zij in strijd met het Franse Wetboek Intellectuele Eigendom zou handelen door in haar algemene verkoopvoorwaarden een beding in te voegen dat de betaling van het volgrecht bij de koper legt. SNA stelt dat dit een daad van oneerlijke mededinging is en vraagt vernietiging. De Hof van Beroep verklaart het beding nietig, maar verzoekster gaat in cassatie omdat in de Franse regeling ter omzetting van Richtlijn 2001/84 niet verder is gepreciseerd of beperkt wie het volgrecht dient te voldoen.

De wetshistorie sluit contractueel regelen niet uit. Het Appelhof ziet (op 12 december 2012) echter geen ruimte in de Franse regeling noch in de Richtlijn om het volgrecht contractueel te regelen. Daarmee negeert zij volgens verzoekster een advies uit 2008 van de Europese Commissie waarin die stelt dat partijen vrij zijn om het volgrecht contractueel te regelen, maar dat dit de door de Franse wet opgelegde verplichtingen onverlet laat.

De verwijzende Franse cassatierechter legt de volgende vraag aan het HvJ EU voor:

“Moet de in artikel 1, lid 4, van richtlijn 2001/84/EG van het Europees Parlement en de Raad van 27 september 2001 betreffende het volgrecht ten behoeve van de auteur van een oorspronkelijk kunstwerk neergelegde regel dat het volgrecht ten laste van de verkoper komt, aldus worden uitgelegd dat de verkoper uiteindelijk de kosten van dat recht draagt, zonder dat daarvan contractueel kan worden afgeweken?”

Ktr. Rechtbank Gelderland 27 november 2013, CV 13-45 (Foto Brouwer-Brummen tegen De Bronckhorst Hoeve)
Uitspraak ingezonden door Kitty van Boven, I-ee.. Auteursrecht - Foto - licentie - omvang overeenkomst. Partijen hebben een licentie gesloten voor het gebruik van foto's ten behoeve van de brochure van gedaagde. De rechtbank oordeelt dat partijen eenmalig gebruik in de brochure zijn overeengekomen en dat ten tijde van het sluiten van de overeenkomst niet is gesproken over de huisstijl of de website. Het staat niet vast dat Brouwer ervan op de hoogte moest of kon zijn dat een nieuwe onderneming een huisstijl ontwikkelt en het niet stopt bij een brochure.

Brouwer vordert succesvol schade bestaande uit gederfde licentie-inkomsten (€230 per foto) en inbreuk op haar persoonlijkheidsrechten (+€230 per foto) wegens gebruik op de website.

2.8 Door de foto's openbaar te maken op de website en te gebruiken in de huisstijl, is er sprake van een toerekenbare tekortkoming aan de zijde van de Bronckhorst Hoeve zodat zij gehouden is de schade die Brouwer daardoor heeft geleden te vergoeden.

2.9 Brouwer heeft in de eerste plaats aangevoerd dat de schade bestaat uit gederfde licentie-inkomsten. Daarnaast heeft Brouwer gesteld dat zijn schade bestaat uit de inbreuk die is gemaakt op zijn exclusieve recht te bepalen hoe en waar de foto's openbaar worden gemaakt en uit het niet vermelden van zijn naam bij de foto's. Hierdoor loopt Brouwer inkomsten mis. (...)