Vormmerk  

EUIPO Kamer van Beroep 6 december 2024, IEF 22455, IEFbe 3844; R 12/2024-4 (Tetra Laval tegen Lami Packaging). Tetra Laval Holdings & Finances (hierna: Tetra Laval) heeft in 2000 een aanvraag gedaan voor het vormmerk dat hierboven op de afbeelding te zien is. Zij wil deze inschrijven voor klasse 16, oftewel voor verpakkingsmateriaal gemaakt van papier. In 2004 is het merk geregistreerd. In 2022 heeft Lami Packaging een verzoek tot nietigverklaring van het merk ingediend. Ter grondslag legt zij hieraan dat het merk onvoldoende onderscheidend is. De nietigheidsafdeling heeft mede door het aangeleverde bewijs het vormmerk volledig nietig verklaard. Hiertoe stelde zij dat alle essentiële kenmerken noodzakelijk zijn voor het verkrijgen van het technische resultaat van de verpakking. Tegen dit besluit gaat Tetra Laval in beroep. Zij stelt, kort gezegd, dat de nietigheidsafdeling een fout maakt door te veronderstellen dat het Hof van Justitie zijn standpunt had gewijzigd over het toepassen van artikel 7(1)(e)(ii) EUTMR op verpakkingsvormen. Volgens eerdere beslissingen van de kamer van beroep is een verpakking met een technische functie, zoals het hermetisch afsluiten en het vervoeren van een product, niet afhankelijk van de specifieke vorm. Deze elementen zijn dan ook niet technisch van aard.

EUIPO 28 mei 2024, IEF 22078; R 173/2024-5 (Kurt Geiger Limited). Op 8 februari 2023 diende Kurt Geiger Limited een aanvraag in voor de registratie van een 3D-handelsmerk nr. 18833400 voor klassen 9 en 14, waaronder downloadbare virtuele producten zoals sieraden en fysieke sieraden. De aanvraag werd afgewezen omdat het merk een combinatie van typische presentatiekenmerken is die consumenten als gebruikelijk voor deze producten beschouwen en omdat de vorm wijkt niet significant af van de gebruikelijke vormen in de handel en is slechts een variant. Kurt Geiger ging in beroep, maar de Kamer van Beroep (BoA) bevestigde de afwijzing. De BoA benadrukte dat de perceptie van het relevante publiek cruciaal is voor het onderscheidend vermogen van 3D-merken. Consumenten zien de vorm van een product meestal niet als een herkomstindicatie, tenzij deze significant afwijkt van de norm. De sieradenmarkt bevat vele ontwerpen, inclusief dierlijke afbeeldingen, en een adelaarskop met juwelen wordt als een esthetische variatie gezien, niet als een specifiek herkomstkenmerk. De BoA onderstreepte het belang van inherent onderscheidend vermogen voor 3D-merken. Creatief design moet voldoen aan wettelijke criteria om merkbescherming te verkrijgen, wat in de juwelensector uitdagend kan zijn. Het is niet mogelijk het 3D-merkenregime te omzeilen door een beeldmerk aan te vragen zonder onderscheidende grafische, woord- en/of kleurcomponenten. Het verkrijgen van merkregistratie op basis van secundaire betekenis is moeilijk te bewijzen. 

Vzr. Rb. Den haag 28 mei 2024, IEF ; ECLI:NL:RBDHA:2024:7992 (Lego Juris tegen [naam]). Kort geding. Lego Juris is onderdeel van de LEGO-groep, bekend van de LEGO-bouwstenen en -poppetjes. Ze is houder van verschillende merkregistraties, waaronder het Unie(woord)merk LEGO en de in de afbeelding weergegeven Unie(vorm)merken voor de minifiguren. Samen worden deze aangeduid als de LEGO-merken. In deze zaak meent Lego Juris dat er inbreuk gemaakt wordt op de LEGO-merken, doordat [naam] via zijn website minifiguren en bouwstenen met het LEGO-woordmerk aanbiedt. Het punt dat partijen verdeeld houdt betreft de vraag of [naam] een succesvol beroep kan doen op artikel 15 lid 1 UMVo, oftewel of de uitputtingsregel opgaat en Lego Juris zich dus niet kan verzetten tegen deze online verhandeling van het speelgoed door [naam]. Lego Juris meent dat artikel 15 lid 2 UMVo niet van toepassing is. De reden hiervoor is dat er een metalen kogellager is toegevoegd aan de stenen, wat resulteert in niet alleen een wijziging van de waren maar ook een verslechtering van de toestand van de waren. [naam] betwist op zijn beurt dat er sprake is van een dusdanige wijziging of verslechtering dat er een gegronde reden bestaat voor Lego Juris om zich te verzetten tegen de verhandeling, nu er geen merkfunctie wordt aangetast.

Hof Den Haag 27 februari 2024, IEF 21918; ECLI:NL:GHDHA:2024:310 C/09/589661/ HA ZA 20-275 (Izipizi tegen Looplabb). Izipizi produceert en verkoopt lees- en zonnebrillen. Looplabb ontwerpt en verkoopt lees- en zonnebrillen. Izipizi is houdster van het Uniemerk, een 3D-vormmerk, met de naam “IZIPIZI READING Reading glasses Lunettes de lecture”. Izipizi stelde in eerste aanleg o.a. dat Looplabb met haar verpakking inbreuk maakt op de rechten van Izipizi aangezien zij houdster is van het Izipizi-Uniemerk. De rechtbank oordeelde dat er merkinbreuk was ten aanzien van de witte brilverpakkingen en niet ten aanzien van de gekleurde verpakkingen [zie IEF 20417]. De vorderingen gebaseerd op auteursrecht en slaafse nabootsing zijn door de rechtbank afgewezen. Izipizi is in hoger beroep gekomen tegen dit vonnis en wil dat haar vorderingen alsnog geheel worden toegewezen. Looplabb eist in incidenteel hoger beroep dat de vorderingen van Izipizi alsnog geheel worden afgewezen.

AG bij de Hoge Raad 29 maart 2019, IEF 18421; ECLI:NL:PHR:2019:433 (Capri Sun tegen Riha Wesergold) Merkenrecht. Techniekuitzondering art. 2.1 lid 2 BVIE (oud). Capri Sun brengt stazakjes (kinder)vruchtensap op de markt en is houdster van het Benelux driedimensionaal vormmerk. Het hof oordeelde [IEF 17379] met de rechtbank Amsterdam [IEF 14511] dat het vormmerk nietig is. Zijn de wezenlijke kenmerken van een vormmerk, dat betrekking heeft op een sta-zakje voor vruchtensap, zodanig technisch bepaald dat de inschrijving nietig is? De AG concludeert tot afwijzing van het cassatieberoep. Uitleg rechtsregels uit HvJ EG 18 juni 2002, ECLI:EU:C:2002:377, NJ 2003/481 (Philips/Remington) [IEF2853].

Rechtbank Gelderland 27 maart 2019, IEF 18345; IEFbe 2856; ECLI:NL:RBGEL:2019:1444 (Frito-Lay tegen Intersnack) Merkenrecht. Inbreuk. Frito-Lay is houder van het woordmerk TIJGERNOOTJES. Intersnack brengt Girafnootjes op de markt. Intersnack stelt dat TIJGERNOOTJES is verworden tot soortnaam, maar heeft dit onvoldoende onderbouwd. De nootjes zelf zijn een samengesteld merk (merk 2) dat zowel kleur- als vormelementen kent, maar hoeft niet te voldoen aan zowel de vereisten voor zuivere kleurmerken, als de vereisten voor zuivere vormmerken. Dit geldt niet voor alle samengestelde merken van Frito-Lay, uit een zwart-wit foto, zonder beschrijving valt niet af te leiden wat beschermd dient te worden. Het patroon van de noot is weliswaar onregelmatig, maar bevat voldoende karakteristieke, terugkerende elementen om herkenbaar te zijn voor het in aanmerking komende publiek. Daarnaast is er geen sprake van een technisch effect o.i.d. nu het merk enkel het patroon op de nootjes betreft. Er is onvoldoende overeenstemming tussen de het woordmerk TIJGERNOOTJES en Girafnootjes. Het uiterlijk van de nootjes stemt wel voldoende overeen om van inbreuk te spreken. Het gebruik van een afbeelding van de open noot is geen inbreuk nu dit een informatief doel dient. Geen slaafse nabootsing, wel merkinbreuk op het patroon van de nootjes.

Rechtbank Den Haag 14 maart 2018, IEF 17561; IEFbe 2509; ECLI:NL:RBDHA:2018:3074 (Footsie-Gold Star tegen Birckenstock) Merkenrecht. Doorhaling. Footsie is fabrikant van orthopedische schoenen, sandalen en slippers. Birckenstock doet dat ook en heeft een anatomsich gevormd voetbed ontwikkeld. Zij is houdster van internationaal beeldmerk, dat niet als Uniemerk is ingeschreven vanwege ontbreken van onderscheidend vermogen. Footsie vordert met succes de nietigverklaring en schrapping uit het Benelux merkenregister voor zover dit merk in klasse 10 en 25 is ingeschreven. De stelling is uitsluitend uitgewerkt voor “(orthopedische) schoenen, al dan niet van leer” en daarmee nauw samenhangende waren, zoals onderdelen voor schoenen, inlegzolen e.d. zonder nadere toelichting. Het merk blijft slechts overeind voor klasse 10 chirurgische materialen en kunstledematen en klasse 18 paraplu's, beauty cases en (rij)zweepjes. De door het "bottenvormige patroon" opgeroepen totaalindruk is banaal en geeft niet meer weer dan de som van de bestanddelen.  Het marktonderzoek toont geen inburgering aan in de Benelux met 46% Nederlandse respondenten die niet spontaan, maar uit elf kenmerken kon kiezen, aangaf dat het speciale patroon op de schoenzool bij.

Gerecht EU 26 oktober 2017, IEF 17215; IEFbe 2392; ECLI:EU:T:2017:754; T‑857/16 (Erdinger Weißbräu Franz Brombach) Merkaanvraag voor de vorm van een groot glas werd afgewezen door de Kamer van Beroep. Het ontwerp van het glas is niet zo ongewoon of fantasierijk is dat op het eerste zicht de herkomst duidelijk is. Deze vorm wijkt niet wezenlijk af van de norm en wat gebruikelijk is in de branche. Het bovenste deel lijkt ietwat op een voetbal, maar is niet meer dan een versiering. De klacht wordt afgewezen.

BPatG 28 juni 2017, IEF 16996; IEFbe 2288 (Deutsche SiSi-Werke tegen riha Wesergold) Merkenrecht. Vormmerk. De uitspraak van het Bundespatentgericht van 28 juni 2017 inzake Deutsche SiSi-Werke Betriebs GmbH tegen Riha WeserGold Getränke GmbH & Co. KG betreffende het vormmerk op het Capri Sun stazakje van SiSi-Werke Betriebs GmbH. Dit vormmerk is door het Bundespatentgericht nietig verklaard op grond van de techniek-exceptie. Onder meer heeft het Bundespatentgericht geoordeeld dat de rechte zijkanten technisch zijn bepaald. Het Bundespatentgericht heeft tevens geoordeeld dat tegen deze uitspraak geen beroep meer openstaat.

Vzr. Rechtbank Oost-Brabant 11 juli 2016, IEF 16111; IEFbe 1869; ECLI:NL:RBOBR:2016:3653 (De Vries en Bakx Foods)
Merkenrecht. De Vries is producent van Mexicano-vleessnack en is houdster van diverse woordmerken en vormmerk. Bakx is de producent van vleessnacks die in april 2016 in hypermarktketen in Noord-Frankrijk heeft aangetroffen in verpakkingen met het opschrift MEXICANO ESCALERO. Hoewel qua vorm niet identiek is er hoge mate van visuele overeenstemming. "(De voorzieningenrechter) zelf heeft ter zitting de hulp van partijen nodig gehad en op de bijgevoegde briefjes moeten spieken om de hem ter zitting voorgeschotelde snacks van partijen uit elkaar te houden." Het vormmerk heeft te weinig onderscheidend vermogen en snacks van andere grote aanbieders wekken eenzelfde totaalindruk. Geen inbreuk op vormmerk, wel inbreuk op woordmerk.

Mexicano is niet beschrijvend voor 'pittig gekruid vlees', dat komt in veel buitenlandse keukens voor. Het is niet verworden tot soortnaam. Het is goed voorstelbaar dat de consument dat de betrokken waren als van dezelfde onderneming afkomstig zijn als de onderneming die de MEXICANO, MINI-MEXICANO en SUPER MEXICANO XXL op de markt brengt.