Merkenrecht  

HvJ EU 13 september 2018, IEF 17975; IEFbe 2729; ECLI:EU:C:2018:714; C-26/17P (Birkenstock tegen EUIPO) Merkenrecht. Het verzoek van Birkenstock tot inschrijving van het beeldmerk dat een patroon van elkaar kruisende golvendelijnen weergeeft is geweigerd door de EUIPO. Birkenstock is hiertegen in beroep gegaan bij de eerste kamer van beroep van het EUIPO. Ze hebben de inschrijving ook afgewezen. Tegen deze beslissing is Birkenstock ook in beroep gegaan bij het Gerecht [IEF 16354]: het relevante publiek zou het teken opvatten als een eenvoudig oppervlakpatroon, dat wordt toegepast voor decoratieve of technische doeleinden, en niet als de aanduiding van een bepaalde commerciële herkomst. Conclusie AG [IEF 7747] luidt dat enkel wanneer het gebruik van een oppervlaktepatroon gelet op de aard van de betrokken waren weinig waarschijnlijk is, een dergelijk teken niet kan worden beschouwd als een oppervlaktepatroon voor de betrokken waren, en derhalve de rechtspraak die is ontwikkeld met betrekking tot driedimensionale merken die samenvallen met het uiterlijk van de waar, niet van toepassing is. Het hof oordeelt dat het Gerecht terecht heeft geoordeeld dat de rechtspraak van toepassing is. Gelet op de intrinsieke kenmerken van het afgebeelde teken, is het in beginsel voorbestemd om op het oppervlak van die waren te worden aangebracht. Het is eigen aan een teken bestaande in een repetitieve sequentie van elementen dat het waarschijnlijk wordt gebruikt als oppervlaktepatroon en dat het dus samenvalt met de verschijningsvorm van de betrokken waren. De vordering wordt afgewezen.

Conclusie AG HR 31 augustus 2018, IEF 17968; ECLI:NL:PHR:2018:957 (Spin Master/High5) Cassatie in het belang der wet na IEF 16516. Is rechtbank Den Haag ook in KORT GEDING exclusief bevoegd in Gemeenschapsmodel inbreukzaken? Art. 90 en 81 GModVo en art. 3 Uitvoeringswet EG-verordening betreffende de Gemeenschapsmodellen. Zijn ook andere dan Haagse voorzieningenrechters bevoegd om kennis te nemen van Gemeenschapsmodelinbreuken? In bodemzaken is de als “rechtbank voor het Gemeenschapsmodel” aangewezen Haagse rechtbank exclusief bevoegd in Nederland, maar hoe zit dat in kort geding? Daarover bestaat al meer dan tien jaar ongewenste verdeeldheid in de rechtspraak, die wordt gevoed door een tekstverschil tussen art. 90 van de Gemeenschapsmodellenverordening (GModVo) en art. 3 van de Uitvoeringswet EG-verordening betreffende de Gemeenschapsmodellen (Uvw): in art. 90 GModVo staat dat voor het treffen van voorlopige en bewarende maatregelen inzake Gemeenschapsmodellen “rechterlijke instanties, met inbegrip van de rechtbanken voor het Gemeenschapsmodel” bevoegd zijn, terwijl art. 3 Uvw bepaalt dat uitsluitend de voorzieningenrechter van de Haagse rechtbank, als aangewezen “rechtbank voor het Gemeenschapsmodel”, bevoegd is. Dezelfde kwestie speelt ook bij Uniemerken.

Rechtbank Rotterdam 22 augustus 2018, IEF 17963; ECLI:NL:RBROT:2018:7494 (Inter-Noba en Pervasco tegen Golden Star en Candy store) Bevoegdheidsincident. Merkenrecht. Inter-Noba c.s. maken deel uit van het concern Pervasco Groep, dat zich bezighoudt met de productie, verkoop, distributie en marketing van hoogwaardige zoetwaren (snoep). In dit kader is Inter-Noba houdster van meerdere, in de dagvaarding nader gespecificeerde Uniemerken en Beneluxmerken, waaronder registraties die zien op het Napoleon snoepmerk. Pervasco gebruikt de merkregistraties van Inter-Noba op basis van een exclusieve licentieovereenkomst en is auteursrechthebbende op de verpakkingen van het Napoleon snoepmerk. Eind 2014 is een intentieovereenkomst gesloten met betrekking tot de overdracht van Pervasco Groep aan GSI. Vooruitlopend op de voorgenomen overname zijn merkregistraties voor het Napoleon snoepmerk verricht op naam van CS (dochtervennootschap van GSI). Het gaat om drie Beneluxmerken en drie internationale merkregistraties met gelding voor de Europese Unie dan wel de Benelux (de litigieuze merken). De registraties zijn later overgedragen aan GSI. De overname van Pervasco Groep is uiteindelijk niet doorgegaan. GSI c.s. weigeren echter de merkinschrijvingen over te dragen dan wel door te halen. GSI vordert dat rechtbank Rotterdam onbevoegd is om kennis te nemen van de vorderingen van Inter-Noba in de hoofdvordering (o.a. stakingsvordering). Voor vorderingen die zien op inbreuk op Uniemerken en Gemeenschapsmerken is de rechtbank Den Haag exclusief bevoegd. De rechtbank verklaart zich onbevoegd om kennis te nemen van de vorderingen in de hoofdzaak.

Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba 5 september 2018, IEF 17964; ECLI:NL:OGEAA:2018:514 (IMG Universe tegen gedaagde) Merkenrecht. IMG is wereldwijd en ook in Aruba rechthebbende van het dienstmerk MISS UNIVERSE. IMG is in Aruba ook rechthebbende van het dienstmerk MISS UNIVERSE ARUBA. Die dienstmerken (hierna: de merkrechten) zijn op 8 augustus 2008 ingeschreven bij het Bureau Intellectuele Eigendom Aruba (hierna: BIE). Gedaagde heeft een beeldmerk en woordmerk: MISS TEEN ARUBA UNIVERSE ingeschreven bij de BIE. IMG vordert dat gedaagde de tekens te gebruiken en beveelt dat de inschrijving in de BIE wordt verwijderd. Het merkteken van gedaagde stemt in hoofdzaak (zowel visueel als auditief als qua betekenis) overeen met de aan IMG toebehorende merkrechten, en wel zodanig dat bij het in missverkiezingen geïnteresseerde Arubaanse publiek gemakkelijk verwarring kan ontstaan. De toevoeging van het woord “Teen” in of aan het woordelement van het merkteken en de toevoeging aan dat element van een afbeelding van een jonge dame maken dat niet anders.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 6 september 2018, IEF 17955 (Leidseplein tegen Magic Leaf) Merkenrecht. Magic leaf maakt, door het zonder toestemming van X en Leidseplein verkopen van grinders (vermalers van wiettoppen) die zijn voorzien van een teken (Bulldog) dat nagenoeg identiek is aan het Beeldmerk van Leidseplein. De grinders zijn verkrijgbaar in eigen winkels en Magic Leaf verhandelt deze aan wederverkopers. Leidseplein heeft namaakbestrijdingsbureau REACT ingeschakeld. REACT heeft Magic Leaf en enkele wederverkopers aangesproken op de verkoop van de grinders. Met de betreffende wederverkopers heeft Leidseplein een afstands- en onthoudingsverklaring getekend. Magic Leaf heeft geweigerd om medewerking te verlenen. Leidseplein vordert een ex parte verbod en dat Magic Leaf de verkoop staakt en gestaakt houdt. Zowel het Beeldmerk al het teken bestaan uit de kop van een buldog die op nagenoeg gelijke wijze is weergegeven, met een agressieve blik, uitstekende ondertanden, grote wangzakken en openstaande oren. Op zowel het Beeldmerk als het teken is de kop weergegeven met een halsband met stekelige studs. De consument zal daardoor visueel geen verschil opmerken tussen het Beeldmerk enerzijds en het door Magic Leaf gebruikte teken anderzijds en daardoor direct in verwarring raken. Naast hoge mate van visuele overeenstemming, stemmen het Beeldmerk en het teken ook op begripsmatig vlak overeen. Het publiek dat wordt geconfronteerd met het nagenoeg identieke teken van Magic Leaf zal ook direct een verband leggen met het oudere bekende Beeldmerk van Leidseplein. Magic Leaf tracht middels het gebruik van het betreffende teken in het kielzog te varen van het bekende Beeldmerk, en op die manier te profiteren van de inspanningen van Leidseplein. Voorts wordt het economische gedrag van de consument door het gebruik van het teken beïnvloed. Gezien de grote mate van overeenstemming tussen het teken en het Beeldmerk zal de consument direct een verband leggen tussen beide en als gevolg daarvan zal haar interesse verschuiven van de producten aangeboden onder het Beeldmerk naar de (goedkopere) producten die worden aangeboden onder het inbreuk makende teken. Leidseplein heeft recht op en belang bij een ex parte verbod, omdat alleen die maatregel kan en zal leiden tot een effectieve handhaving van haar merkrechten. De uitkomst van een regulier kort geding kan niet worden afgewacht, nu het voldoende aannemelijk is dat Magic Leaf de periode tot aan een vonnis in kort geding zal gebruiken, zonodig misbruiken, om haar resterende voorraad uit te leveren aan derden. De vorderingen worden toegewezen.

Vzr. Rechtbank Den Haag 28 augustus 2018, IEF 17952; ECLI:NL:RBDHA:2018:10200 (Register Belastingadviseurs tegen LOI) Merkenrecht. Misleidende Mededeling. Onrechtmatige daad. RB is een beroepsorganisatie en branchevereniging van belastingadviseurs en consulenten in het MKB. RB is houdster van woordmerk RB en een beeldmerk. Op 16 juni 2017 zijn wijzigingen vastgesteld in het Huishoudelijk Reglement RB. Onder meer is de opleiding die vereist is voor de inschrijving in het Register Belastingadviseur veranderd. De duur van de opleiding is maximaal vijf jaar (afhankelijk van de genoten vooropleiding) en wordt uitsluitend aangeboden door RB. SRFA houdt een register in stand, waarin kandidaten kunnen worden ingeschreven als MKB Belastingconsulent (MKB BC) of MKB Belastingadviseur (MKB BA). De opleiding die is vereist voor inschrijving als MKB BC duurt één jaar en de opleiding die is vereist voor de inschrijving tot MKB BA duurt twee jaar. Deze opleidingen worden aangeboden door LOI, MVP en NCOI. Ook kan registratie plaatsvinden indien de betreffende kandidaat een opleiding heeft genoten met gelijke eindtermen als de door LOI, MVP en NCOI aangeboden opleidingen, of reeds is ingeschreven in het Register Belastingadviseur of het Register Belastingconsulent van RB. Op de website van SRFA staat dat hun register de enige actieve is. En op de website van MVP staat dat je na afronding van de opleidingen ingeschreven kan worden in het register voor Belastingadviseurs en de titel van MKB BA mag gebruiken. RB vordert iedere inbreuk te staken en gestaakt te houden en rectificatie. De totaalindruk van de beeldmerken zorgt niet voor verwarringsgevaar want er is sprake van visuele en auditieve verschillen. Er is ook geen inbreuk op de woordmerken RB, RBc en Rbc. De gebruikte tekens van SRFA; MKB Belastingadviseur, MKB Belastingconsulent, MKB BA en MKB BC zorgen niet voor verwarringsgevaar. De stakingsvordering wordt afgewezen. De mededeling op de website van SRFA dat ze de enige actieve register is moet worden aangemerkt als een misleidende, dan wel onjuiste mededeling. De onjuiste suggestie wordt gewekt dat RB niet bestaat. De mededeling van MVP dat een inschrijving volgt in het register voor Belastingadviseurs is onvolledig, dan wel misleidend. Inschrijving in het Register Belastingadviseur van RB is immers niet aan de orde bij deze opleiding (zie nieuwe Reglement RB). Rectificatie wordt afgewezen wegens het ontbreken van een spoedeisend belang maar SRFA en MVP moeten de mededelingen wel van de websites verwijderen.

Vzr. Rechtbank Limburg 3 september 2018, IEF 17945; ECLI:NL:RBLIM:2018:8310 (Wijndomein Ceres tegen Wijngoed Fromberg) Merkenrecht. Wijndomein en Wijngoed zijn dichtbij elkaar gelegen wijngaarden in de gemeente Voerendaal. Wijngoed is in 1991 begonnen met wijnteelt en Wijndomein in 2009. Het beeldmerk 'Fromberger', beeldmerk 'Wijngoed Fromberg' en het woordmerk 'Fromberg'zijn ingeschreven bij de BBIE. Wijndomein vermeldt aan de voorzijde van hun wijnflessen het woord 'Fromberg'. Daarna heeft Wijngoed een bericht op hun Facebookpagina gezet met onder meer de woorden: 'FRAUDE LET OP!!!'. Wijndomein vordert rectificatie en dat Wijngoed het bericht van Facebook (en eventuele andere sociale media) te verwijderen. Wijndomein zou er alles aan moeten doen om verwarring te voorkomen in het kader van het drijven van eerlijke handel. Wijngoed mag twijfels hebben over het eerlijke gebruik van 'Fromberg', zodat de merkenrechtelijke bescherming toekomt tegen de wijze waarop Wijndomein gebruik/misbruik maakt van het (woord)merk. Het woord 'fraude' is in deze context niet onrechtmatig omdat het gebruikt wordt om aan te geven dat er volgens Wijngoed sprake is van niet eerlijk zakendoen. De vordering wordt afgewezen.

Vzr. Rechtbank Noord-Holland 5 september 2018, IEF 17944 (Nikki tegen Nomenta BV) Auteursrecht. Merkenrecht. Wapperverbod. Vergelijkende reclame. Nomenta HK exploiteert een onderneming in elektronische consumentenartikelen. Ze leveren onder meer producten aan Gavefabrikken. Medio 2016 heeft Nomenta aan Gavefabrikken een speaker/lamp/wijnkoeler (Asserbo) geleverd. Foshan is een producent van LED producten. KIWA is een dochteronderneming van Foshan. Nomenta heeft 750 Asserbo producten geleverd aan X BV. X BV heeft dit doorverkocht aan Nikki. Tot juni 2017 kocht Nomenta de Asserbo in bij Foshan. Op 9 juni 2017 is Nomenta BV opgericht. De bestuurder van Nomenta BV is X BV. Daarna heeft Nikki de in- en verkoop van speaker/lamp/wijnkoelers voortgezet. Ze koopt deze in via KIWA en verkoopt het onder de naam Lampion. In kort geding van eind september 2017 heeft Nomenta HK gevorderd dat Nikki de verkoop van Lampion staakt. Nomenta kan geen bewijs leveren dat zij de makers zijn van Asserbo. De vordering wordt afgewezen. Nomenta heeft hoger beroep ingesteld en in september 2018 vinden de pleidooien plaats. Daarna heeft Nomenta wapperbrieven verstuurd waarin zij stelt de auteursrechten te bezitten op het ontwerp van de Nikki Lampion. Nikki vordert onder meer een wapperverbod, rectificatie en een verbod op merkinbreuk door vergelijkende reclame. De uitlatingen van Nomenta zijn ongefundeerd omdat ze zijn gebaseerd op de stelling dat een CE-certificering ontbreekt, terwijl de juistheid van deze stelling niet aannemlijk is geworden. Het is alleen niet duidelijk wie precies deze uitlating heeft gedaan dus hoeft Nomenta alleen op haar website een rectificatie te plaatsen. Omdat de uitlatingen ongefundeerd zijn, is er sprake van ongeoorloofde concurrentie. Nu voorshands kan worden vastgesteld ten aanzien van de stelling dat sprake is van ongeoorloofde vergelijkende reclame, hetzelfde worden vastgesteld ten aanzien van de stelling dat sprake is van merkinbreuk. De vorderingen worden toegewezen.

Voorz. Rechtbank van Koophandel Brussel 30 maart 2017, IEFbe 2717 (Goldoni tegen Machinery-2dehands en PAKO Industrie) Namaakproducten. Merkenrecht. Adwords. Goldoni is producent van landbouw- en tuinmachines. Kleine tractoren en frezen (zogenaamde motoculteurs) maken deel uit van het gamma. Ze hebben een Uniemerk voor het woord- en beeldmerk Goldoni. In zaak A/2016/05154 wordt Machinery-2dehands gedagvaard en Pako in zaak A/2016/05703. Goldoni voert aan dat verwerende partijen actief zijn geweest op de markt van de motoculteurs door niet-originele Goldoni-producten te voorzien van de benaming Goldoni en dan te verkopen. Door gebruik van websites: goldoni-2dehands.be en motoculteur.eu. En het gebruik van Adwords. Goldini vordert om de zaken te voegen voor gezamenlijke behandeling en vordert om handelingen te staken. De rechtbank oordeelt dat het wenselijk is om de zaken samen te behandelen omdat ze onderling zo nauw verbonden zijn. Verwerende partijen bieden machines aan die niet door Goldini op de markt zijn gebracht. Ze bieden de machines onder andere aan op hun eigen websites. De stakingsvordering wordt toegewezen. Goldoni verduidelijkt niet hoe verwerende partijen de herkomstfunctie, de reclamefunctie, de investeringsfunctie, dan wel de andere functies van haar merk zouden aantasten door gebruik van Adwords. Deze vordering wordt ongegrond verklaard.

Vzr. Rechtbank Den Haag 17 augustus 2018, IEF  17925; IEFbe 2720; ECLI:NL:RBDHA:2018:9946 (Rational tegen RG) Merkenrecht. Rational produceert keukenapparatuur voor professionele afnemers. Ze is houder van woord- en beeldmerk RATIONAL. RG drijft een groothandel in horeca-keukenapparatuur. Rational en RG hebben een samenwerkingsovereenkomst gesloten. RG kreeg de gelegenheid om alle Rational-producten te verkopen en zou voor ieder verkocht product een provisie ontvangen. Betalingen werden door Rational zelf geregeld. Rational is eind 2015 verkocht en heeft een nieuwe directeur gekregen. Er werden nieuwe afspraken gemaakt tussen Rational en RG waarna onenigheid bestond. Volgens Rational is de overeenkomst op 4 januari 2018 per mail opgezegd. Rational vordert dat RG gebruik van de merken staakt en gestaakt houdt. RG zegt alleen in de mail dat ze het onacceptabel vindt dat ze niet meer op de Horecava mogen staan aangezien RG al twaalf jaar de Rational stand op de Horecava beheert. Er kan niet aannemelijk worden gemaakt dat de overeenkomst rechtsgeldig is beëindigd zodat RG gerechtigd is om zich als distributeur van Rational te presenteren en de merkenrechten te gebruiken. De stakingsvordering wordt afgewezen.