Octrooirecht  

IEF 2554

Ter implementatie

lc.bmpKamerstuk30663, nr. 1 t/m 4, 2e Kamer. Wijziging van de Rijksoctrooiwet 1995 ter implementatie van Richtlijn nr. 2004/27/EG en Richtlijn nr. 2004/28/EG. 

“Het betreft hier de zogenaamde Bolar-bepalingen die na wijziging door Richtlijn 2004/27/EG en 2004/28/EG in de artikelen 13, zesde lid, van Richtlijn 2001/82/EG en artikel 10, zesde lid, van Richtlijn 2001/83/EG zijn opgenomen. Hierin wordt bepaald dat studies, tests en proeven die dienen om aan te tonen dat een geneesmiddel een generieke versie is van een referentiegeneesmiddel, onder nader genoemde voorwaarden niet worden beschouwd als een inbreuk op een octrooi of een aanvullend beschermingscertificaat. Deze bepalingen worden in de praktijk Bolarbepalingen genoemd, naar een arrest uit de Verenigde Staten. 

De Bolar-bepalingen worden geïmplementeerd in artikel 53 van de Rijksoctrooiwet 1995. Dit artikel benoemt in het eerste lid de uitsluitende rechten die zijn verbonden aan het octrooi. In het derde lid van het artikel wordt een uitzondering op dit recht geformuleerd, de onderzoeksexceptie. Deze onderzoeksexceptie wordt restrictief uitgelegd. Hieronder worden slechts verstaan handelingen die uitsluitend dienen om het geoctrooieerde te onderzoeken. Uit doctrine en jurisprudentie blijkt dat hieronder in ieder geval wordt verstaan proefnemingen met een zuiver wetenschappelijk doel.

De algemene opvatting neigt ertoe onder deze uitzonderingsgrond eveneens te verstaan handelingen in of voor een bedrijf. Echter alleen wanneer deze handelingen dienen om kennis te nemen van het geoctrooieerde met als doel om op basis hiervan nieuwe technieken te ontwikkelen. Gekozen is om de nieuwe Bolar-bepaling te laten gelden naast de bestaande onderzoeksexceptie als geformuleerd in het derde lid van artikel 53 Rijksoctrooiwet 1995, omdat de exceptie die gecreëerd wordt door deze bepaling, een aanvulling is op (de beperkte uitleg van) de onderzoeksexceptie. Er is geen sprake geweest om deze bepaling in te voegen bij de bepalingen van artikel 54. De uitzonderingen die daar genoemd worden zijn naar hun aard tijdelijk, terwijl deze wijziging een situatie behandelt die meer permanent is.   

De implementatietermijn voor beide richtlijnen verstreek op 30 oktober 2005. Richtlijn 2004/27/EG is inclusief de Bolar-bepaling reeds geïmplementeerd in de nieuwe geneesmiddelenwet. De octrooiregelgeving vormt een gesloten systeem. Vanwege deze systematiek dient de Bolar-bepaling opgenomen te worden in de Rijksoctrooiwet 1995.

Koninklijke boodschap,
Voorstel van Rijkswet,
Memorie van toelichting,
Advies en nader rapport.

IEF 2552

De bekende koffiezetmachine

cpad.bmpDe beslissing zelf is nog niet gepubliceerd maar diverse media berichten dat “Het octrooi van de Amerikaanse voedingsgigant Sara Lee, de eigenaar van Douwe Egberts, en de Nederlandse elektronicagigant Philips op hun Senseokoffiemachine is woensdagochtend herroepen door het Europees Octrooibureau in München. Dat betekent dat elke fabrikant koffiepads voor de bekende koffiezetmachine kan maken, én dat elk bedrijf een Senseo machine op de markt kan brengen.” De Financiële Telegraaf brengt het nieuws onder de kop “DE leidt nederlaag in gevecht Koffiepads”.

Lees hier alvast iets meer. Persbericht Bird & Bird hier.

IEF 2550

Het inactiveren van een voedingsbodem

rdtc.bmpRechtbank 's-Gravenhage,30 augustus 2006, rolnr. 05-1050, Reditac B.V. tegen Sabora B.V.

Eiseres, Reditac, stelt dat Sabora direct en indirect inbreuk maakt op haar Europese octrooi terzake van een ‘inrichting voor het inactiveren van een voedingsbodem bij de fluïdiseringstherapie’. De rechtbank wijst de inbreukvorderingen van Reditac af omdat niet vast is komen te staan dat van een serieuze dreiging tot (directe of indirecte) inbreuk sprake is.

De rechtbank stelt daarbij voorop dat: “Reditac zich in haar stukken van relatief vage termen als “geoctrooieerde producten”, “geoctrooieerde materie”, “geoctrooieerde technologieën” en “onderdelen ten behoeve van de vervaardiging van de geoctrooieerde systemen” bedient, zonder daarbij op enig moment op meer gedetailleerde wijze de aanwezigheid van de individuele kenmerken van de conclusies van het octrooi na te gaan. Voorts wordt niet toegelicht dat en waarom in het ene geval sprake zou zijn van directe inbreuk en in het andere geval van indirecte inbreuk.”

Lees het vonnis hier.

IEF 2533

Hopeloos complexe procesregimes

idn.JPGIvo de Nooijer (NautaDutilh): Scheiden doet lijden, GAT / Luk en Roche / Primus: gescheiden inbreuk en geldigheidsprocedures? Amsterdam,  24 augustus 2006.

“Naar aanleiding van de recente uitspraken in GAT / Luk (zaak C-4/03) en Roche / Primus (zaak C-539/03) van het Hof van Justitie zijn in korte tijd al diverse commentaren verschenen. Onder andere Willem Hoyng (hier). Berber Brouwer (hier) en Wouter Pors (hier) hebben op deze plaats hun commentaar gegeven op de uitspraken en de mogelijke consequenties geschetst.  (...) Er is echter een intrigerende vraag die door de commentaren wordt opgeroepen. De aangereikte oplossingen overtuigen niet, ook niet in een "klassiek" artikel 2 EEX geval.

(...) Wat is nu het gevolg van het inroepen van de nietigheid van een octrooi voor de inbreukvordering op dat octrooi wanneer het een buitenlands octrooi betreft? Alle genoemde oplossingen lijken in de praktijk hopeloos complexe procesregimes op te leveren wanneer de inbreuk procedure (centraal) en de nietigheidsprocedures (gefragmenteerd) gescheiden worden benaderd. Daarnaast is een dergelijke oplossing niet in lijn met de door het Hof nagestreefde voorzienbaarheid en rechtszekerheid.

lees het volledige commentaar hier.

IEF 2463

Eerst even voor jezelf lezen

- Rechtbank Haarlem, vonnis in incident van 9 augustus 2006,  LJN: AY6201. Initialen tgen VOF H. Malomajo, c.s.

Erfrecht. “In de hoofdzaak vorderen eisers – samengevat – te verklaren voor recht dat gedaagden met betrekking tot de vóór en ná 13 oktober 1977 door de erflater vervaardigde kunstwerken en de daarop rustende auteursrechten begiftigd zijn en dat de overdracht van het onroerend goed aan de [straatnaam] een begiftiging is.”

Lees het vonnis hier.

-  Rechtbank Utrecht, Bevoegdheidsincident, 9 augustus 2006, LJN: AY6072. Eiser tegen The Spectranetics Corporation c.s.

“Nu Spectranetics B.V. is gevestigd in het arrondissement Utrecht en de octrooirechtelijk grondslag van de vordering is komen te vervallen, is de rechtbank te Utrecht bevoegd om over de vorderingen tegen deze gedaagde te beslissen.”

Lees het vonnis hier.

- Gerechtshof Leeuwarden, 15 juni 2006, LJN:AU2485. Schuldsanering.
 
 “De bewindvoerder stelt zich op het standpunt dat [schuldenaar] behoorde te weten wat de financiële gevolgen zijn van een octrooiaanvraag, zodat hij - de bewindvoerder - enkel de conclusie kan trekken dat de financiële positie van [schuldenaar] ten tijde van de aanvraag zodanig was, dat hij de kosten gemakkelijk kon dragen.

De bewindvoerder concludeert dan ook dat [schuldenaar] bewust vermogensbestanddelen heeft onttrokken aan de boedel, om op die wijze de schuldeisers te benadelen. De bewindvoerder meent dat [schuldenaar] bovendien op het punt van het octrooi in zijn informatieplicht is tekort geschoten. Hij had in de visie van de bewindvoerder alles op tafel moeten leggen als hij in aanmerking wil komen voor een schone lei.”

Lees het arrest hier.

IEF 2450

Wijder uit elkaar

Rechtbank ’s-Gravenhage, 8 augustus 2006, KG ZA 06-619. Visser 's-Gravendeel Holding B.V. tegen Heto B.V.

Over disclaimers, plantenvorken en 25.000 euro proceskostenveroordeling eisende partij (niet kan worden aangenomen dat artikel 14 van de Handhavingsrichtlijn enkel richtlijnconform kan worden geïnterpreteerd ten faveure van de rechthebbende op het betreffende intellectuele-eigendomsrecht).
 
Eiser Visser is houdster van een EP voor, kort gezegd, vorken voor vorkheftrucks waarmee potten (met planten) wijder uit elkaar kunnen worden gezet zodra de groei van de planten dat nodig maakt of dichter naar elkaar indien deze bijvoorbeeld voor transport worden klaargemaakt. Gedaagde Heto heeft voorafgaand aan de verlening van het octrooi een drietal wijderzetvorken geleverd in Nederland. Visser vordert dat de voorzieningenrechter Heto verbiedt (indirecte) inbreuk te maken op het octrooi.

Heto stelt echter dat het octrooi nietig is, althans gerede kans bestaat dat het in een bodemprocedure of  in oppositie bij EOB voor ongeldig zal worden gehouden. De voorzieningenrechter is daarmee eens. De toevoeging na “met het kenmerk dat” van de maatregel “ten minste drie tanden” in zowel de inrichtingen- als werkwijzeconclusies zal, naar voorlopig oordeel, als ongeoorloofde toegevoegde materie worden bestempeld.

Een disclaimer als de onderhavige dient in beginsel een basis in de oorspronkelijke aanvrage te hebben, dat wil zeggen dat de gemiddelde vakman, gebruikmakend van zijn algemene vakkennis, de betreffende maatregel expliciet of impliciet (maar dan wel direct en ondubbelzinnig) uit de aanvrage moet kunnen afleiden (de zogenaamde ‘disclosure-test’).

Een disclaimer zonder een dergelijke basis in de oorspronkelijke stukken is slechts geoorloofd in drie specifieke gevallen: (i) als een uitsluiting van fictieve stand van de techniek, (ii) als een uitsluiting van een toevallige anticipatie en (iii) bij uitsluitingen van octrooiering om niet-technische redenen.

Indien de disclaimer inderdaad aldus ongeoorloofde toegevoegde materie bevat, kan deze niet bij wege van partiële vernietiging worden verwijderd omdat dan verboden uitbreiding van de beschermingsomvang na verlening zou optreden.

Van impliciete noch expliciete openbaring is i.c. sprake en door eiser is niet bepleit dat één van voornoemde specifieke uitzonderingsgevallen zich in deze zaak voordoet. De op het octrooi gebaseerde inbreukvorderingen dienen voorshands te worden afgewezen.

Proceskosten

Visser zal als de in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten worden veroordeeld. Visser heeft weliswaar zelf verzocht om begroting van haar proceskosten met conforme toepassing van de Handhavingsrichtlijn doch verzet zich tegen eenzelfde toepassing in haar nadeel.

De voorzieningenrechter overweegt als volgt:  Vooropgesteld zij dat uit artikel 10 EG-verdrag (gemeenschapstrouw) voor de nationale rechter de plicht voortvloeit om zijn nationale wetgeving zoveel mogelijk richtlijnconform te interpreteren (HvJEG Van Colson/Kamann en Marleasing). In dit geval gaat het om artikel 14 uit de Handhavingsrichtlijn. Deze bepaling is voldoende duidelijk en laat ook geen verdere vrijheid van implementatie toe aan de Lidstaat. Verder is de implementatiedatum (29 april 2006) verlopen. In beginsel is richtlijnconforme interpretatie derhalve aangewezen. De plicht tot richtlijnconforme interpretatie vindt evenwel zijn begrenzing in de algemene rechtsbeginselen, zoals het verbod op terugwerkende kracht en het rechtszekerheidsbeginsel. De vraag is derhalve of deze rechtsbeginselen aan richtlijnconforme interpretatie met betrekking tot proceskostenveroordeling in de weg staan. De voorzieningenrechter beantwoordt die vraag ontkennend.

De relevante nationale wetgeving (Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering, hierna Rv) zegt niets over welk tarief moet worden toegepast zodat het op zich binnen Rv mogelijk is richtlijnconform te interpreteren. Volgens artikelen 237, 238 en 239 Rv dient een partij te worden veroordeeld in het salaris procureur (of de gemachtigde) en diens verschotten doch hoe dat een en ander moet worden berekend is in Rv niet geregeld. Voorts geldt dat in de regeling voor het in gewone civiele zaken wel toegepaste liquidatietarief wordt aangegeven dat zij niet bindend is. Van richtlijnconforme interpretatie contra legem is derhalve geen sprake. Dat die regeling de rechter niet bindt is eveneens terug te vinden in rechtspraak van de Hoge Raad (NJ 1998, 571, r.o. 3.3). 

In lagere rechtspraak is dan ook aangenomen dat afwijking mogelijk is in bijzondere gevallen (Hof Den Haag, NJ 2003, 128). Zodoende mag aangenomen worden dat afwijking van het liquidatietarief in beginsel ook bij de huidige stand van de jurisprudentie mogelijk was, zodat niet kan worden aangenomen dat om die reden richtlijnconforme interpretatie strijd zou komen met de rechtszekerheid (vgl. BenGH inzake Val/Valver(t), BIE 2001, 30). Richtlijnconforme interpretatie zal, het voorgaande in ogenschouw nemend, zodoende niet leiden tot verboden horizontale directe werking.

Bij die stand van zaken kan echter niet worden aangenomen dat artikel 14 van de Handhavingsrichtlijn enkel richtlijnconform kan worden geïnterpreteerd ten faveure van de rechthebbende op het betreffende intellectuele-eigendomsrecht. De bepaling zelf maakt dat onderscheid immers niet, maar heeft het over “de in het gelijk gestelde partij” en “de verliezende partij”. Hetzelfde blijkt uit artikelen 237, 238 en 239 Rv.

Het voorgaande geldt niet alleen voor de kosten van de procureur van Heto maar ook voor de kosten van de octrooigemachtigde, aangezien die kosten richtlijnconform kunnen worden geschaard onder de kosten van een rechtshelper/gemachtigde in de zin van art. 238 lid 2 Rv (zie HR 28 april 1995, NJ1995, 729).

De kosten aan de zijde van Heto worden met inachtneming van het voorgaande en indachtig dat Visser haar eigen procureurssalaris had geraamd op EUR 25.000,-, derhalve hoger dan het bedrag dat Heto terzake heeft gevorderd.

Lees het vonnis hier.

IEF 2416

Kanttekeningen en vraagtekens

Noot bij Roche v Primus en  GAT v LUK

Prof. mr. W.A. Hoyng
(Howrey LLP

‘De bovengenoemde arresten hebben een einde gemaakt aan de zogenaamde “pan-European injunction” resp. “cross border injunction” in octrooizaken. Dat is wat men uit de eerste buitenlandse commentaren na deze arresten kon opmaken. In het navolgende wil ik daar enige kanttekeningen en vraagtekens bij zetten.’

Lees hier verder.

IEF 2385

Inwerking (2)

Reminder Octrooicentrum (eerder bericht hier): "Per 1 augustus 2006 vervalt de plicht tot een gewaarmerkte vertaling in het Nederlands van een Europees octrooi door een octrooigemachtigde.

Deze verplichting hield in dat in het Nederlands gestelde vertalingen van door het Europees Octrooibureau (in Engels, Frans of Duits) verleende octrooien, gewaarmerkt dienden te worden door een octrooigemachtigde.

Lee het persbericht hier.

IEF 2381

Vrijdagmiddagberichten

- List of generic and genericized trademarks, From Wikipedia, the free encyclopedia

Lees hier meer.

- Monochrom's attempt to evaluate the actual power of brands by making Austrian people draw a total of twelve logos (nine international, three typically European) from memory, 25 people per brand. Salut, share of mind!

Lees hier meer (klik op de logo's)

- Google Video actually includes a couple of seminars on patents, patent law and inventor resources.  A terrific example is Patent Attorney Katherine White’s video seminar outlining the process by which a patent application should be reviewed.

Lees hier meer

- De Zweedse zakenrechtbank straft Metro vanwege de verkoop van de gehele vóórpagina als advertentie. De advertentie bood het beeld van een ramp en dat leek volgens de rechtbank te veel op echte verslaggeving. Daarmee zaaide Metro verwarring.

Lees hier meer
 
- You can't cut the sex and violence. A Colorado judge rightly rules that companies can't sell or rent sanitized versions of movies. 16 leading directors joined the major studios and the Directors Guild of America in suing a group of companies that dared to edit profanity, sex and violence out of movies without permission.

Lees hier meer 

- Een Zweeds bedrijfje biedt een verzekering aan voor de financiële gevolgen van het schenden van auteursrechten op het internet. Voor vijftien euro per jaar betaalt het alle boetes die een rechtbank aan een cliënt oplegt voor het illegaal delen of downloaden van muziek en films via internet.

Lees hier meer

IEF 2374

Breekbaar

Rechtbank 's-Gravenhage, 19 juli 2006, HA ZA 04-3544. Carrosseriebouw Compaan tegen Van den Born Carrosserie.


Van der Born heeft een octrooi met betrekking tot een glasrasteel (een wagen waar glasplaten op worden vervoerd). Het octrooi is ingediend in 1992 en is in 1997 gepubliceerd. Compaan vervaardigt ook glasrastelen.

In het vonnis van 10 augustus 2004 oordeelde  de voorzieningrechter dat inbreuk voldoende vast stond en veroordeelde Compaan om de inbreuk te staken. Het nietigheidsverweer van Compaan werd niet gehonoreerd. Bovendien oordeelde de voorzieningenrechter dat de gegrondheid van dat verweer in de bodemprocedure diende te worden onderzocht. In de bodemprocedure heeft Compaan echter meer succes.

 

Ten aanzien van Van der Born Carrosserie wordt Compaan weliswaar niet-ontvankelijk verklaard (het was immers Van der Born, en niet zij, die in kort geding een verbod jegens Compaan had verkregen), maar jegens Van der Born slagen Compaans vorderingen.

Compaan heeft aangetoond dat de materie van het octrooi al voor de dag van de indiening van de octrooiaanvraag openbaar toegankelijk is geweest. Het is het vermelden waard is dat Compaan een glasrasteel van het bouwjaar 1985 naar de rechtbank had meegebracht. Mede door middel van het plaatsvinden van een mini-descente is de rechtbank tot het oordeel gekomen dat het octrooi vernietigd dient te worden. Ook partiële nietigheid wordt door de rechtbank afgewezen.

Lees het vonnis hier.